Giriş
Uzmanı uyarıyor: Artık herkesin evine girdi! DNA yapısını baştan aşağı bozuyor
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu öğretim üyesi Doç. Dr. Ahmet Ali Berber, nano plastiklerin insan genetiğine olumsuz etkilerinin tespit edildiğini söyledi. Doç. Dr. Berber, "Nano plastiklerin insana ait kan hücrelerindeki etkilerine laboratuvar ortamında baktık. Ne yazık ki DNA ve kromozomlar üzerinde hasar oluşturan olumsuz etkilerini tespit ettik" dedi.
Dünyada artan nüfusla birlikte tüketimi artan plastikler, görünmeyen tehlike mikro ve nano plastik tehdidini artıyor. Bu kapsamda çalışmalarını sürdüren ÇOMÜ Öğretim üyesi Doç. Dr. Ahmet Ali Berber, daha önce mikro plastiklerle ilgili karides ve daphnialarda yaptıkları araştırmalarda mikro plastiği besin zincirine alan karides ve daphniaların üreme ve gelişim dönemlerinde çok sayıda soruna neden olduğunu belirlediklerini dile getirdi.
Mikro ve nano plastiklerin sucul ekosistemde çok fazla görüldüğünü vurgulayan Doç. Dr. Berber, Üretilen plastiklerin yüzde 10'un denizlere karıştığını belirtip, "Yıllık bazda 430 milyon tondan fazla bir plastik üretiminden bahsettiğimiz zaman bunun ne kadar büyük bir rakam olduğunu, denizlerimize ve ekosistemimize karışan plastiğin ne kadar büyük bir miktarda olduğunu görmek bizleri üzmekte ve tedirgin etmektedir.
2050 yılında dünyadaki plastik üretim miktarının 1,5 milyar tonun üzerinde olacağı düşünülüyor ve bu ürkütücü bir tahmin. Biz de insanların besin zincirine bile giren mikro ve nano plastiklerin maruziyetinin artmasıyla gelecekte çok büyük sonuçlara sebep olacağı yönünde bir hipotez öne sürüyoruz" ifadelerini kullandı.
'ÇOK BÜYÜK BİR SONUÇLA KARŞILAŞACAĞIMIZIN SİNYALLERİNİ VERİYOR'
Havada, karada, denizde ve besinlerde mikro-nano plastiğe rastlamanın mümkün olduğunu dile getiren Doç. Dr. Berber, "Bu plastikleri her yerde görebiliyoruz.
Bu mikro ve nano plastikler büyük çaplı plastiklerin birçok etken sonucunda parçalanması, ufalanmasıyla oluşuyor. Her gün bu mikro parçacıklara farklı yollarla maruz kalıyoruz.
Karasal ortamdan sucul sistemlere akan mikro ve nano plastik emisyonları ilk önce nehirlere, oradan da denizlerimize karışarak plastik kirliliğini çok büyük boyutlara ulaştırıyorlar. Her yıl yaklaşık olarak 12,2 milyon tona yakın plastik denizlerimize akıyor.
Bu da şimdiden çok büyük bir sonuçla karşılaşacağımızın sinyallerini veriyor" açıklamalarında bulundu.
'İNSANA ETKİLERİNİ ARAŞTIRDIK'
Bu yıl ise nano plastiklerin insana etkileri hakkında çalışma yürüttüklerini belirten Doç. Dr. Berber, nano plastiklerin insan genetiğine olumsuz etkisinin tespit edildiğini açıkladı.
Yapılan çalışma hakkında bilgi veren Doç. Dr. Berber, "Nano plastiklerin insana ait kan hücrelerindeki etkilerine laboratuvar ortamında baktık. Ne yazık ki DNA ve kromozomlar üzerinde hasar oluşturan olumsuz etkilerini tespit ettik" diye konuştu.(DHA)
PLASTİKLERİN ÇEVREYE ZARARLARI
DENİZ KİRLİLİĞİ: Denizlere atılan plastik atıklar deniz canlılarına zarar verebilir, deniz ekosistemini bozabilir ve balıkların besin zincirine girmesiyle insanlara da zarar verebilir.
TOPRAK KİRLİLİĞİ:
Plastik atıklar toprakta yıllarca çözünmeden kalabilir. Tarım arazilerine ve su kaynaklarına yayılarak bitki ve su kaynaklarını kirletebilir.
HAVA KİRLİLİĞİ: Plastik atıklar yanma veya bozunma sürecinde zararlı kimyasallar salabilir, bu da hava kirliliğine neden olabilir.
EKOSİSTEM BOZULMASI: Plastik atıklar doğal yaşam alanlarını bozarak bitki ve hayvan türlerinin yaşamını tehdit edebilir. Özellikle denizdeki plastikler mercan resiflerini ve diğer deniz ekosistemlerini tahrip edebilir.
SU KAYNAKLARI KİRLİLİĞİ: Plastik atıklar su kaynaklarını kirletebilir, içme suyu kaynaklarına zarar verebilir ve su kaynaklarındaki hayvan ve bitki yaşamını etkileyebilir.