GDO'lu ürünler serbest kaldı

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Gökhan Günaydın, Danıştay’ın, Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmeliğin bazı maddelerinin yürürlüğünü durdurması ile GDO’lu ürünlerin ithalatına ilişkin hiçbir düzenleyici işlem kalmadığı için GDO’lu ürünlerin ülkeye serbestçe girebildiğini söyledi.

Günaydın, konuya ilişkin düzenlediği basın toplantısında, Danıştay kararından önce, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın, söz konusu yönetmelikte 20 Kasım’da yaptığı değişiklikle izin ve ithalat ile ilgili hükümlerin uygulanmasını 1 Mart 2010’a kadar ertelediğini, halen ithalatta izin ve denetim mekanizması bulunmadığını hatırlatarak, mevcut durumun halk sağlığı açısından büyük tehdit oluşturduğunu kaydetti.

Danıştay’ın, yönetmeliğin yürürlüğünü durdurma kararını "bir vatandaşın başvurusu" üzerine aldığına işaret eden ZMO Başkanı Gökhan Günaydın, 100’den fazla kuruluşu, örgütü temsil eden GDO’ya Hayır Platformu’nun söz konusu yönetmelik aleyhine herhangi bir dava açmadığını bildirerek, "Mevcut durum, bugüne kadar GDO’lu ürünleri sınırsız bir şekilde sokan ithalatçının talepleri ile birebir örtüşüyor" dedi.
Günaydın, bakanlığın, Danıştay’ın kararının arkasına saklanmadan, tarafların mutabakatını sağlayan yasa taslağını bir an önce hazırlayarak parlamentoya sunması gerektiğini vurguladı ve işbirliği yapılması halinde 1 hafta içinde biyogüvenlik yasası taslağının hazırlanabileceğini belirtti.

Basın toplantısında, Danıştay 10. ve 13. daireleri müşterek heyetinin 26 Ekim’de çıkan GDO’lu ürünlere ilişkin yönetmeliğin 11. ve 20. maddelerinin yürürlüğünü durdurduğunu hatırlatan Günaydın, 20. madde yürürlük maddesi olması nedeniyle, nihai karar verilene kadar tüm yönetmeliğin yürürlüğünün durdurulmuş olduğuna dikkati çekti.

Danıştay kararında temel olarak Ulusal Biyogüvenlik yasası çıkarılmadan, ilgili alanın yönetmelik ile düzenlenmesinin yasama yetkisinin devri niteliğinde olduğunun belirtildiğine işaret eden Günaydın, böylece Danıştay’ın, zımnen, ilgili yönetmek düzenlemesinin Anayasa’ya aykırı olduğunu ifade ettiğini kaydetti.

Danıştay kararı ile yönetmeliğin "ithalat" başlıklı maddesinin yürürlüğünün durdurulduğunu, ancak zaten bakanlığın, yönetmelik çıktıktan 25 gün sonra, ithalatçıların lobi çalışmaları sonucunda yaptığı değişiklik ile bu maddenin yürürlüğünü 1 Mart 2010’a ertelediğini, dolayısıyla halen ithalata bir denetim uygulanmadığını hatırlatan ZMO Başkanı Gökhan Günaydın, dolayısıyla Danıştay’ın zaten 1 Mart 2010’a kadar uygulamada olmayan bir maddeyi durdurmuş olduğuna işaret etti.

"KAOSUN BAŞ SORUMLUSU, TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI" 2. sayfada...

"KAOSUN BAŞ SORUMLUSU, TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI"

Yürürlüğün durdurulmasının Danıştay’ın nihai kararı olmadığını, kesin kararın yönetmeliğin iptali yönünde çıkmasının büyük olasılık olduğunu belirten Günaydın, şöyle konuştu:

’Ana yönetmeliğin yürürlük maddesinin de yürürlüğünün durdurulması nedeniyle, günümüz itibariyle GDO’lu ürünlerin ithalatını düzenleyen hiçbir düzenleyici işlem bulunmadığından, GDO’lu ürünler ülkeye serbestçe girmektedir. Asıl olarak bakanlığın 20 Kasım’da yaptığı yönetmelik değişikliğinden bu yana fiili ve hukuki durum da budur.

Bu durum, ülkemizde tüketici ve halk sağlığının ciddi ve açık bir risk ile karşı karşıya bulunduğunu ortaya koymaktadır. Yıllardır doğru içerikli bir Ulusal Biyogüvenlik Yasası’nı görüşülmek üzere TBMM’ye sevk etmeyen Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, ortaya çıkan kaosun baş sorumlusudur.
Bakanlık, bu kararın arkasına saklanmadan tarafların mutabakatını sağlayan yasa taslağını bir an önce parlamentoya sevk etmelidir.
Yönetmeliğin doğru ve yanlış tarafları vardı. Ancak şu anda GDO’lu ürünler hakkında hiç bir düzenleme kalmamış oldu."
Bakanlığın hazırladığı Biyogüvenlik Yasa Taslağı’nın 2 Haziran’da Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldığının açıklandığını hatırlatan Günaydın, bu yasa konusunda mutabakat bulunmadığını, halkın yüzde 80’inin karşı olduğu, GDO’lu ürünlerin üretim ve ithalatına izin veren bu taslağın çekilerek daha sonra yönetmelik çıkarıldığına işaret etti.

Biyogüvenlik yasası konusunda 1998’den beri çalışma yapıldığını ve ZMO’nun bu konuda 35 sayfalık görüş sunduğunu anlatan Gökhan Günaydın, "Bundan sonra yapılması gereken, şirketlerle kolkola değil, halkın temsilcilerinin mutabakatını alarak bir taslak hazırlamaktır. İşbirliği yapılırsa 1 hafta içinde bu taslak hazırlanır" dedi.

Yönetmelikte "GDO’lu ürünlerin ithalat başvurularının oluşturulacak bir komisyon tarafından risk değerlendirmesine tabi tutulmasının" öngörüldüğünün hatırlatılması üzerine Günaydın, EFSA’da da sistemin böyle işlediğini ancak GDO’ya Hayır Platformu olarak, bütün GDO’ları riskli bulduklarını ve hiç bir GDO’lu ürünün ithalatını istemediklerini, tümüyle yasaklanmasını istediklerini vurguladı.
Günaydın, toplantıda, bazı bilimadamları tarafından yapılan, GDO’lu ürünlerin insan, çevre ve hayvan sağlığı açısından sakıncalarını ortaya koyan, uluslararası literatürde yer alan bazı kaynak çalışmalara ilişkin liste dağıttı.

Bakan Eker: Denetim yapamam