Giriş
Soru: 60 yaşında 4 yıllık Bağ-Kur emeklisiyim. 2 yıldır vergi mükellefiyetim olmamasına rağmen, Esnaf ve Sanatkârlar Odası aidat borcum var diye kaydımı silmiyor ve maaşımdan kesinti yapılıyor. Bu konuda beni aydınlatırsanız sevinirim. İsa ATMACA Cevap: Zorunlu olarak Bağ-Kur sigortalısı olmayı gerektiren faaliyetlerinden dolayı Gelir Vergisi mükellefi olan emekliler, emekli aylığını kestirmeden faaliyetlerine devam ettiklerinde, emekli aylıklarından Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilir (2010’da yüzde 14, 2011’den itibaren 15 oranında). Faaliyetine Gelir Vergisi’nden muaf olarak devam eden, esnaf odasına kayıtlı olan emeklilerin de emekli aylıklarından destek primi kesilmektedir. Vergiden muaf esnaf değilseniz, Gelir Vergisi mükellefiyetinizi kapattığınız tarihten itibaren, emekli aylığınızdan destek primi kesilmemesi gerekir. Ancak vergiden muaf esnafsanız, esnaf odası kaydınızı kapatmadığınız sürece, emekli aylığınızdan destek primi kesilir. Ancak sorunuzdan gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefiyeti olduğunuz anlaşılıyor. Emekli aylığınızdan destek primi kesintisine son verilmesini ve Gelir Vergisi mükellefiyetinizi kapattığınız tarihten itibaren, emekli aylıklarınızdan kesilen destek primlerinin iadesini talep edin. İade etmezlerse iş mahkemesine dava açıp, haksız alınan primleri yargı yoluyla almaya çalışın.
Anneniz için Bağ-Kur avantajlı
Soru: Bağ-Kur’dan emekli olabilmek için illa yaşımı beklemek zorunda mıyım? Annem 2006 girişli. 8 yıl sonra yaştan emekli olması gerekiyor. Aradaki farkı yatırsak primini doldursak, yine de yaşı beklemek zorunda mıyız? Veya SSK’lı bir yerde çalışıyor gösterip yine biz prim ödesek, emeklilik için daha mı iyi olur? Yoksa Bağ-Kur’lu emekli olması mı avantajlıdır? Eda YILDIZ Cevap: Annenizin Bağ-Kur’dan emekli olabilmesi için, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödeyip, 58 yaşını doldurması gerekiyor. Her iki şartı birlikte yerine getirmeden emekli olamaz. Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü olmadığından, annenizin eksik günlerini borçlanarak tamamlamanız mümkün değil. Daha erken emekli olacağından, anneniz için Bağ-Kur avantajlı.
Staj sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor
Soru: 1988’de öğrencilik stajımda sigortalı oldum. Ancak okul bitene kadar hiç prim yatırılmadı. Ta ki 1 Ağustos 1995’te işe girene kadar. Bu tarihten beri de primlerim tam yatıyor. 1 Ocak 1971 doğumluyum. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet TÜMEN Cevap: Staj sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Emeklilik için başlangıcınız, adınıza ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına prim ödenen 1 Ağustos 1995’tir. Bu başlangıç tarihine göre emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz.
50 yaşınızın dolmasını beklemeniz gerek
Soru: 2 Şubat 1964 doğumluyum. 1 Temmuz 1988’de Bağ-Kur’lu oldum. Halen Bağ-Kur’lu olarak çalışıyorum. 18 aylık askerliğimi borçlandım ve bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Arif SÖNMEZ/KAYSERİ Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi ve sürenizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik borçlanması, başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürür. Emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ocak 2012’ye kadar aralıksız prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 2 Şubat 2014’te emekli olabilirsiniz.
Prim ödemeniz SSK’ya ise 2011’de Bağ-Kur’a ise 2013’te emekli olursunuz
Soru: 1 Aralık 1989’da sigortalı oldum, iki ay prim ödedim. 1 Ekim 1996’dan itibaren isteğe bağlı sigortalılığım başlatıldı. O tarihten beri sigorta primlerimi düzenli olarak ödüyorum. 12 derecenin 1’inci kademesinden sigortalı olacağım. 23 Temmuz 1958 doğumluyum. Yaştan emekli olabileceğimi söylediler. Devamlı değiştirilen kanunlardan sigortalılığım ne derece etkilenmiştir? Emekliliğim ne zaman gerçekleşecektir? Rukiye Gamze ALPER Cevap: Sorunuzdan 1996’dan beri Bağ-Kur’a isteğe bağlı prim ödediğiniz anlaşılıyor. Yaş haddinden emekli olmak için, 15 tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ağustos 2011’e kadar prim ödeyerek, ödemenizi 15 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 23 Temmuz 2013’te emekli olabilirsiniz. Şayet 1996’dan beri SSK’ya isteğe bağlı prim ödüyorsanız, emekli olmak için, 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. 275 gün daha prim ödeyerek, 5100 gün olan prim ödemenizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Veraset Vergisi beyannamesi verilmeden bankadaki para çekilirse yüzde 5 vergi kesilir
Soru: Vefat eden bir kişinin bankadaki hesabında bulunan parasını, mirasçıları çekerken yüzde kaç vergi ödemesi gerekir? Aysel BEKTAŞ Cevap: Mirasçılar Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesini verip, ilişkisiz belgesi almadan ölen kişinin bankadaki parasını çekerlerse, vergiye karşılık banka yüzde 5 stopaj yapar ve kalanını mirasçılara öder. Ancak, mirasçılar Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi verip, ilişkisiz belgesi alarak bankaya başvurduğundan, herhangi bir vergi kesintisi yapılmadan hesapta olan para mirasçılara hisseleri oranında ödenir. Eş ve çocuklardan her birine isabet eden miras hissenizin 109.971 TL’si, çocuk yoksa eşe isabet eden miras hissesinin 220.073 TL’si Veraset ve İntikal Vergisi’nden müstesna tutulduğundan, beyanlarda genellikle Veraset Vergisi çıkmıyor. Bu açıdan beyanname verip ilişkisiz belgesi aldıktan sonra bankadaki parayı çekmekte yarar var.
