Cinsiyet değiştirmede 'üreme yeteneğinden yoksun olma' şartı kaldırıldı

Anayasa Mahkemesi, cinsiyet değişikliğine izin verilebilmesi için "üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun olma" şartını düzenleyen kanun hükmünün iptalini kararlaştırdı.

Cinsiyet değişikliği ameliyatı olmadığı için nüfus cüzdanı değiştirilmeyen bir eşcinsel, Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açtı. Dava dilekçesinde, nüfus cüzdanını değiştirebilmek için cinsiyet değiştirme ameliyatı olma şartı getiren Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinin 2. fıkrasının Anayasa'ya aykırılık iddiasının değerlendirilmesi istendi.

DAVA ANAYASA MAHKEMESİ'NE TAŞINDI

Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi, başvuruyu ciddi bularak, dosyayı Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı.

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, gündem toplantısında başvuruyu esastan görüştü. Kurul, Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinin 2. fıkrasındaki, "cinsiyet değiştirme ameliyatı gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporuyla doğrulanması halinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verileceği" şeklindeki düzenlemenin iptal istemini oy çokluğuyla reddetti.

'ÜREMEDE YOKSUNLUK ŞARTI'NA İPTAL

Bu konuda bir başka başvuru da Edirne 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce yapıldı. Mahkeme, Türk Medeni Kanunu'nun 40. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan "…ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu…" ibaresinin iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, bu başvuruyu da esastan görüşerek karara bağladı.

ANAYASA'YA AYKIRI BULUNDU

Yüksek Mahkeme, cinsiyet değişikliğine izin verilebilmesi için "üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun olma" şartını, Anayasa'ya aykırı bularak, oy çokluğuyla iptal etti.

Kanunun birinci fıkrası, "Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir. Ancak iznin verilebilmesi için, istem sahibinin 18 yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması, ayrıca transseksüel yapıda olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu bir eğitim ve araştırma hastanesinden alınacak resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır." hükmünü içeriyordu.

AA