Haylaz mı hiperaktif mi?

FERHAN KAYA POROY

“Hiperaktivite” deyip geçmeyin. Çocuğunun hareketli olduğunu görüp bu hıza yetişemeyen ebeveynlerin “Çocuğum hiperaktif, yapacak bir şey yok” söylemine sıkça rastlıyoruz ama ‘hiperaktif olmak’ sıradan bir özellik değil. Hafife alınmamalı...

Hiperaktiveye gereken tedavi uygulanmazsa çocuğun ilerleyen yaşlarda hayatı olumsuz etkilenebilir. Memorial Hizmet Hastanesi’nden Uz. Psikolog Sevda S. Yurtseven çocuklarda hiperaktivite ve dikkat eksikliği ile ilgili bilgi verdi: “Çocuklar hareketlidir, yerinde duramaz, bağımsızlığına düşkündür, her şeyi yapabilmek ister, kendini dener. Ama bunların hiperaktivite ve dikkat eksikliği ile ilgisi yok.

Dikkat eksikliği ile hiperaktivitenin temel özelliği, dikkat süresinin kısalığı, engellenmeye yönelik denetim eksikliği nedeniyle davranışlarda ortaya çıkan ataklık ve huzursuzluk. Genelde 3 yaşında başlar, teşhis ilkokul çağında konur.

Hiperaktif çocuk aşırı hareketlidir, kıvranır, yerinde oturamaz, otursa bile sıkıntıya girer, çok konuşur, bir konuya dikkatini veremez, dikkati kolay dağılır. Ayrıca sıklıkla bir şey kaybetme, sorulara birden atlayıp cevap vermek isteme, kuralları takip etmekten hoşlanmama, bir aktiviteden diğerine kayma, sıklıkla ne söylediğini bilememe, tehlikeli aktivitelerle uğraşmak isteme...

İlaç yetmez, yardım şart

Dikkat eksikliği ve hiperaktivitesi olan çocuklarda genellikle agresiflik ve gerginlik hali de görülür. Bu çocuklar çok anlayışlı davranmadıkları, inatçılıkta ısrar ettikleri, sürekli bir şeylere karşı gelmedikleri için arkadaşları tarafından reddedilebilirler. Sonuçta da hiperaktif çocuğun güven duyguları azalmaya başlar. Bu rahatsızlıkta tek başına ilaç tedavisinin başarı oranı düşük.

Aile ve okul ile beraber davranışları düzenleyici bir çalışma gereklidir. Belirtiler çok önemli sorunlara sebep olmadıkça bu çocukların normal sınıf ortamında okumaları ve en ön sırada oturmaları tercih edilir.

Çocuğun dürtü ve öfke yönetimi kazanmasına çalışılması, yaz için programlar düzenlenmesi, zaman kullanımı ile ilgili çalışmalar yapılması önemlidir.

(09.04.2011 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır.)