Her gelir Vergisi mükellefi engelli indiriminden yararlanamaz

Soru: Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan engelli indiriminden kimler yararlanabiliyor? Oto galeri işinden dolayı Gelir Vergisi mükellefiyim. Ağır engelli bir çocuğum var. Engelli indiriminden yararlanabilir miyim? Geçmişe dönük vergi iadesi alabilir miyim? Sedat ŞEN

Cevap: Gelir Vergisi Yasası’nda yer alan engelli indiriminden, en az yüzde 40 oranında engelli olan ücretli çalışanlar, Gelir Vergisi mükellefi serbest meslek erbapları (doktor, avukat, mimar gibi) ve basit usulde vergilendirilenler (seyyar muslukçu, çilingir, pazarcı gibi) yararlanmaktadır. Ayrıca ailesinde bakmakla yükümlü olduğu engelli çocuğu bulunan ücretli olarak çalışanlar ve serbest meslek erbabı da engelli indiriminden yararlanır. Ancak, sizin gibi ailesinde bakmakla yükümlü engelli çocuğu olan gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefleri, indirimden yararlanamıyor. Ağır engelli çocuğunuzdan dolayı maalesef engelli indiriminden yararlanmazsınız.

Primi 5975 güne tamamlayıp 54 yaşı beklemeniz gerek
Soru: 16 Kasım 1978 doğumluyum. 1 Nisan 1998’de SSK’lı oldum. 1 Ocak 2007’de işten ayrıldım. 3356 gün primim var. 4 yıldan beri çalışmıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Kaç gün prime ihtiyacım var? Nazlı AYSEL

Cevap: 20 yıl sigorta, 5975 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 2619 gün daha prim ödeyerek, primlerinizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 16 Kasım 2032’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 244 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla da 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün bulunuyor.

Sözleşmeli öğretmenliğe atananın yetim aylığı kesilir
Soru: Sözleşmeli öğretmen olarak atandım. Babamdan aldığım maaş kesilir mi? Selin YAVAŞ

Cevap: Sözleşmeli de olsa sigortalı çalışmaya başladığınızda babanızdan dolayı aldığınız yetim aylığı kesilir.

Prim yeterli 48 yaşı beklemeniz gerek
Soru: 4 Mart 1966 doğumluyum. 15 Mayıs 1984’te SSK’lı oldum. 6550 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin SOSUN

Cevap: 25 yıl sigorta, 5335 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli. Bundan sonra prim ödemeseniz de 4 Mart 2014’te emekli olabilirsiniz.

Ya aylığı kestireceksiniz ya da destek primi ödeyeceksiniz
Soru: Emekli Sandığı emeklisi ve şirket ortağıyım. Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yapmadığımdan, şu anda maaşımdan sosyal güvenlik destek primi kesiliyor. 11 Aralık 2003 ile 30 Eylül 2008 arasında 7 bin liralık borcum gözüküyor.
1 Ekim 2008’den itibaren de Emekli Sandığı’na borcum bulunuyor. Bu borcum maaşımdan kesiliyor. Ancak 11 Aralık 2003 ile 30 Eylül 2008 arasındaki borç hakkında hiçbir kurumdan gerekli bilgi alamadım. Bu borcumun ne kadarı anapara, ne kadarı faiz, hangi dönemler itibarıyla ne kadar hesaplandı? Sedat DEMİREL/Gaziantep

Cevap: Emekli olup emekli aylığını kestirmeden Bağ-Kur’lu olmayı gerektiren faaliyette bulunanlar, sosyal güvenlik destek primi ödemek zorundalar. Şirket ortaklığı Bağ- Kur’lu olmayı gerektiren bir faaliyet olduğundan, destek primi ödemek zorundasınız. Şirket ortakları 28 Ocak 2004’ten itibaren sosyal güvenlik destek primi kapsamına alındı.
1 Şubat 2004’ten itibaren prim ödemek zorundaydınız. 1 Ekim 2008’e kadar, 1479 sayılı Kanun’un 50’nci maddesine göre belirlenen 12’nci gelir basamağının yüzde 10’u tutarında (örneğin son ay olan Eylül 2010 için 75 lira), destek primini her ay bankaya yatırmanız gerekiyordu.
1 Ekim 2008’den itibaren emekli aylığınızdan 2008 yılı için aylığınızın yüzde 12’si, 2009’da yüzde 13’ü, 2010’da yüzde 14’ü oranında destek primi kesilmesi gerekiyor.
1 Ocak 2011’den itibaren yüzde 15 oranında destek primi kesilecek. Maalesef prim borçları için bir af veya yapılandırma kanunu çıkmadı. Af kanunu olmasa yeniden borç yapılandırması ihtiyaç. Vergi ve prim borcunu ödemekte zorlanan çok sayıda sigortalı var.

Hemen emekli olabilirsiniz
Soru: 22 Temmuz 1964 doğumluyum. 11 Ağustos 1981’de 17 yaşında sigortalı oldum. 7900 iş günüm var. Sigortamın 17 yaşında başlatılmış olması, emekli olmama engel teşkil eder mi? 29 yıl çalıştım, ne zaman emekli olabilirim? Adnan

Cevap: 8 Eylül 1999’da yürürlüğe konan ve emekli olmak için prim gün sayısını 5000 günden 7000 güne çıkaran, kadına 58 ve erkek sigortalıya 60 yaş şartı getirerek emekli olmayı zorlaştıran 4447 sayılı Yasa, sizin gibi 8 Eylül 1999’da sigortalı olanların yeni şartlara, sigorta sürelerine göre kademeli olarak geçişlerini öngördü.
Kademeli geçiş düzenlemelerinde 18 yaş dikkate alınmadığından, 17 yaşında sigortalı olmanızın emekli olmanıza olumsuz bir etkisi olmayacak. Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5075 gün prim ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. 22 Temmuz 2010 itibarıyla aranan şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

17 yılı doldurduğunuzdan engelli hakkıyla emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Temmuz 1977 doğumluyum. Yüzde 40 engelliyim. Vergi indiriminden yararlanıyorum. 1 Ocak 1994’te ticaret meslek lisesinden sigorta numaram var. 11 Eylül 1995’te prim ödenmeye başladım, 4350 günüm bulunuyor.
Ne zaman emekli olabilirim? Bir de prim gün sayım nedir? Eğer primimi doldurmuşsam fazla ödediğim primlerin emekli aylığına bir faydası var mı? Hüseyin YILDIRIM

Cevap: Stajyerlik döneminde yapılan sigortada, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Emeklilik açısından başlangıç tarihiniz, adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenen 11 Eylül 1995’tir.
6 Ağustos 2003 itibarıyla sizin gibi 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelliler 17 yıl sigorta ve 3920 gün prim şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 17 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 11 Eylül 2012’de emekli olabilirsiniz. Fazla ödediğiniz primlerin emekli aylığına, düşündüğünüz şekilde katkısı olmaz.