'Her lokmada kalori sayan ruh kanseri adayı olur'

ÖZGÜR KÖYLÜ

ozgur.koylu@posta.com.tr

Bir anlamda ‘dilinin kemiği olmayan’, alışılmışın dışındaki bu uzmanın yazısını herkesin okumasını istedim. Ama gelen her mail’in doğru olmadığını bildiğim için, araştırdım. Telefonlaştık. Prof. Dr. Esat Orhon, Ankara’da yaşayan bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı.

Okul arkadaşlarının oluşturduğu mail zincirlerine gelen, çoğu yalan yanlış bilgilerle dolu yazıları görünce kızmış. İnternetteki bilgi kirliliğinden yorgun düşünce başlamış bir doktorun hayat tecrübesini yazılara dökmeye... Benim okuduğum, yazılardan sadece biriymiş...

Prof. Dr. Esat Orhon kimdir?

Prof. Dr. Esat Orhon “İnternet çıktı çıkalı, herkes nasihatçi kesildi. Diyet, sağlık, güzellik konularında herkes uzman. Öyle sıkıldım ki bu doğruluğu belli olmayan yazılardan, ‘en iyisi ben yazayım’ dedim” diyor. Ve devam ediyor: “Yazarken akademisyenliğimi ortaya koymadım. Altına da ‘doktor’ diye imzamı atmadım, sadece ‘Esat Orhon Beyefendi’ diye yazdım. Yazı öyle ilgi gördü ki birileri benim doktor olduğumu anlayıp sonuna Prof. Dr. Esat Orhon yazmış...”

Prof. Dr. Esat Orhon, 1974 yılında TED Ankara Koleji’nden mezun olmuş, aynı yıl Hacettepe Tıp Fakültesi’ne girmiş.1980’de Tıp Doktoru olarak diplomasını almış. Amerika’da kısırlık eğitimi alan uzman; aktif görevlerde bulunmuş, sayısız kitap yazmış, Türkçe ve İngilizce bilimsel yayınları kaleme almış, uluslararası pek çok kurulda üyelik yapmış. Artık, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olarak Ankara’da özel çalışıyor. Müthiş kibar bir insan. Bunu, yazısını okuyunca yanlış anlamayasınız diye özellikle belirtiyorum. Ve işte uzmanın, hiç bir iddia taşımayan, sadece isyanını dile getiren yazısı...

VİTAMİNLER

1) A, B, C, D, E ve K vitaminleri alanlarla almayanlar arasında sadece takıntı farkı vardır. Önerenlerin ve reklamını yapanların firma bağlantılarını araştırın. Alıp da kendinizi iyi hissediyorsanız en azından şunu bilin, zararlı bir şey yapmıyorsunuz, almaya devam edebilirsiniz. Ama büyük bir yarar da beklemeyin.

PERİYODİK KONTROL

1) Kesinlikle yararlıdır.

2) Ama takıntı haline getirmek kesinlikle zararlıdır.

3) Her erkek, yılda bir prostat kanseri taraması için PSA kan testi ve büyük tuvaletinde gizli kan testi yaptırmalıdır.

4) Her kadın, yılda bir vajinal smear aldırmalı ve meme ultrasonu yaptırmalıdır. 50 yaşından sonra iki yılda bir, mamografi ve kemik erimesi taramasına girmelidir.

5) HDL, yani iyi kolesterolünü 65’ten yüksek tutabilenler, kalpten ve tansiyondan pek ölmezler. Ama altı ayda bir kolesterol baktırmak için laboratuvara koşanların trafik kazası geçirme riski daha yüksektir. Yani uyanık olun ama takıntı haline getirmeyin.”

SİGARA

1) Sigara sağlığa zararlıdır.

2) Ancak, eğer dozunda içmesini biliyorsanız yarar sağlayabilir. Sigara içenlerin kalbini besleyen koroner damarlar daralmaya başlayacağı için erken yaşlarda kollateral by-pass damarları oluşur. Böylece kalp krizinden geberip gitme özgürlüğünüzü yine kullanmış olursunuz ancak bir farkla; hayatında hiç sigara içmemiş biri ilk kalp krizinden ölürken dozunda sigara içmiş olanları, kollateral damarlar, hiç değilse ilk kalp krizinde ölüm riskinden kurtarabilir. “Kurtarır” demiyorum, kurtarabilir. Örnek mi? “Halı sahada maç yapan 25 yaşındaki genç kalp krizi geçirerek öldü.” İşte bu cümle, hiç sigara içmemiş birinin gazetelerin üçüncü sayfasına geçecek ölüm haberidir.

3) Burada yazdıklarıma burun kıvıranlar, birinci maddeyi tekrar okuyacaklardır.

ALKOL VE KIRMIZI MEYVE-SEBZE

1) Alkolün küpüne düşmezseniz, dozunda bırakırsanız, yararlı olabilir. Burada sadece kırmızı şarabı kastettiğimi iyi anlayın. Rakının sağlığa yararı henüz tespit edilmemiştir. Sanıldığının aksine, anti-depresan da değildir.

2) Yararlı olan tek alkol, günde bir kadeh kırmızı şarap olup anti-oksidan ve kan sulandırıcıdır.

3) “Kırmızı” sağlığa yararlıdır.

4) Siyah üzüm, kara lahana, havuç, turp gibi kırmızı ve koyu renkli sebze-meyve sağlığa yararlıdır. En yararlısı, kara lahanadır.

ORTHOREXIA (Sağlıklı yeme takıntısı)

1) Sağlıklı yeme takıntısı yani ortoreksi zararlıdır.

2) Yediklerinin sağlıklı olduğuna hastalık derecesinde kafayı takanlar, her lokmada kalori sayanlar, bir gün önce aşırı yediği için takip eden günlerde kendine diyet eziyeti yapanlar, kendilerine pek yarar sağlamayacağı gibi, ruh kanseri adayı olurlar.

3) Tereyağlı döner yediği için kendini suçlu hissedip yanında diyet kola içenlere gülmeyin, kızmayın, sadece üzülün. Onların ruhsal desteğe ihtiyacı vardır.

Paramedikal bombardıman

1) Reklamı ve tanıtımı yapılan her türlü paramedikal uygulama, pazarlayanlara yararlıdır. Size yararlı olup olmadığını kendiniz hesaplayın. Kırmızı ışık vererek yağları hareket ettiren, uzaktan bilmemne tutarak belinizi incelten ithal malı cihazların leasinglerini kim ödeyecek? Tabii ki sizler. Bu konuda sıkça sorulan sorular:

Soru: Paramedikal nedir?

Cevap: “Ben yaptım oldu” türü tüm uygulamalardır.

Soru: Kırmızı ışık vererek yağları hareket ettiren cihaza 14 seans girdim, ilk başta iyi geliyor gibiydi ama sonuçta faydası olmadı. Binlerce lira para kaptırdım, çok pişman oldum. Ama dergide okudum, şimdi yeşil ışık verenleri çıkmış, iyi olduğunu söylüyorlar, ne dersiniz?

Hangisi yararlı, hangisi zararlı?

100 bin kere söylediklerimi yine tekrarlıyorum, bıktıysanız bu satırdan sonrasını okumayınız.

SPOR SAĞLIĞA ZARARLIDIR

1) Sizi kan ter içinde ve nefes nefese bırakan her türlü spor sağlığınıza zararlıdır. 2) Eklem, kas, kalp ve akciğerinizi zorlayan her türlü spor bu önermenin içindedir. 3) Travmatik sporları saymıyorum bile...

TEMPOLU YÜRÜYÜŞ YARARLIDIR

1) Haftada 3 kez, en az 45 dakika yapılan tempolu yürüyüş sağlığınıza yararlıdır. Bu konuda sıkça sorulan sorular:

Soru: Tempolu yürüyüş nedir?

Cevap: Yanınızdakiyle sohbet edebileceğiniz maksimum hızdaki yürüyüştür. Tıknefes olacak kadar hızlı yürüyüş değildir, tıngır mıngır vitrin gezer gibi yürüyüş de değildir.

Soru: Bütün gün zaten koşturuyorum, yetmez mi?

Cevap: Ne alakası var? Tempolu yürüyüş, lastik ayakkabılarınızı ve eşofmanınızı giyip sadece yürüyüş için ayrılmış zaman diliminde yapılan yürüyüş demektir. Sadece yürüyüşe ayrılan zaman, kafanızı da boşaltacak ve stresinizi giderecektir. En önemli yararlarından biri, yani “kendinize karşı görevinizi yapmış olmanın” huzuru da buna eklenecektir.

(28.05.2011 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır.)