Giriş
Soru: Bir koopeatif dairem var. Bir de babadan miras kalan daireye annem ve 3 kardeşimle birlikte hissedarım. Bu dairede annemle iki kardeşim oturuyor. Emekli aylığımdan başka gelirim yok. Emlak Vergisi ödemem gerekiyor mu? Mehmet ALİ Cevap: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek dairesi olan ve emekli aylığından başka geliri olmayan emeklilerin, Emlak Vergisi oranı Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden, Emlak Vergisi ödemiyorlar. Hisseli de olsa birden fazla daireniz olduğundan sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından yararlanamazsınız. Her iki daire için de Emlak Vergisi ödemeniz gerekiyor.
Emeklilik için 200 gün prim fark ediyor
Soru: 13 Ağustos 1984 doğumluyum. Nisan 2002’de SSK’lı olarak 12 gün çalıştım. Kaç yaşında emekli olurum? 2002’de sigortamın olmasının bana bir avantajı var mı? Ya da yeni işe girmiş arkadaşlarım gibi ben de 7000 gün prim ve 60 yaşı mı bekleyeceğim? Tolga YAZICI Cevap: Emekli olmak için, 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız. Yeni yasa kapsamında 30 Nisan 2010’dan itibaren sigortalı olan arkadaşlarınızdan 1 Ocak 2036’ya kadar 7200 gün prim ödeyenler, 60 yaşını dolduracakları tarihte emekli olacaklar. Prim ödemesini 7200 güne 1 Ocak 2036’dan sonra dolduranların emekli olacakları yaş, kademeli olarak 65’e kadar çıkıyor.
370 gün askerlik borçlanması yapmanız gerek
Soru: 6 Temmuz 1963 doğumluyum. 1 Haziran 1986’da, askerden sonra SSK’lı oldum. 7600 gün prim ödedim. Sağlığım sebebiyle işimde çalışmakta zorlanıyorum. Fakat malulen emekli olacak kadar rahatsız değilim. Askerlik süremden kaç gün borçlanırsam, ne zaman emekli olurum? Erol AK Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınızdan dolayı, askerlik sürenizin 370 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 370 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 6 Temmuz 2011’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmazsanız 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olarak, 6 Temmuz 2012’de emekli olabilirsiniz.
Damga Vergisi’ni kağıdı imzalayanlar birlikte öder
Soru: Damga Vergisi Kanunu, sözleşmelerde tarafları verginin ödenmesinden sorumlu tutmuş. Sözleşmede taraflar ayrı ayrı mı vergi ödeyecek? Yüzde kaç vergiye tabidir? Yoksa hesaplanacak olan Damga Vergisi’ni birlikte mi ödeyecekler? Zübeyir BATMAZ Cevap: Damga Vergisi’ne tabi kağıtları belirleyen, Damga Vergisi Kanunu’na ekli tabloya göre, ‘mukavelenamaler, taahhütnameler ve temliknameler’ binde 8.25 oranında Damga Vergisi’ne tabi tutuluyor. Damga Vergisi Kanunu’nun 3’üncü maddesine göre Damga Vergisi’nin mükellefi kağıtları imzalayanlardır. Adı geçen yasanın 24’üncü maddesi hükmüne göre de Damga Vergisi’nin ödenmesinden mükellefler müteselsilen sorumludur. Sonuç olarak, sözleşme için, sözleşme bedeli üstünden bir kez binde 8.25 oranında Damga Vergisi hesaplanır. Hesaplanan (tarh ve tahakkuk eden) vergiyi, kağıdı imzalayanlar birlikte öder.
SSK’da 7000 gün 60 yaş, Bağ-Kur’da 5400 gün 58 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: 1 Ocak 1979 doğumluyum. Lisede okurken 9 Ocak 1994’te sigorta numaramı verdiler. Bu numara ile 1 Kasım 2001’den beri isteğe bağlıya prim ödüyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Özlem DÖNMEZ AYDIN/SÖKE Cevap: Lisede yapılan staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediği için emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Ancak, bu dönemde alınan sigorta sicil numarası ve sicil kartı emekli olana kadar kullanılır. Sigorta başlangıç tarihiniz 9 Ocak 1994 değil, uzun vadeli sigorta kollarına adınıza ilk defa prim ödenen 1 Kasım 2001’dir. Bu başlangıç tarihine göre Bağ-Kur’da 15 yıl prim ve 60 yaş şartlarıyla emekli olabilirsiniz. 2100 gün daha prim ödeyerek, 3030 gün olan prim ödemenizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, son 1260 gün primi sigortalı bir işte çalışarak ödemek şartıyla, prim ödemenizi 7000 güne tamamlamak şartıyla 1 Ocak 2037’de SSK’dan emekli olabilirsiniz.
Babanızın 900 gün primi olmadığından annenize aylık bağlatamazsınız
Soru: Babam 1974’te vefat etti. Annem babamın SSK’da çalıştığını yeni öğrendi. İlk işe giriş 20 Haziran 1970. Çalıştığı gün sayısı 108. Annem bu sigortadan yararlanabilir mi? Kaç gün ödemesi gerekiyor ve miktarı ne kadar olabilir? Tolga DÖNMEZ Cevap: Babanızın ölüm tarihi itibarıyla, sigortalının hak sahiplerine (eş ve çocuklarına) ölüm aylığı (dul-yetim aylığı) bağlanabilmesi için, 5 yıl sigorta süresi ve 900 gün prim ödeme şartları aranıyor. Babanızın 5 yıl sigorta ve 900 gün primi olmadığından annenize dul aylığı bağlanmaz. Ancak, babanızın sigortalı olduğu tarihten önce 792 gün askerlik süresi varsa (ki bu kadar askerlik süresi yoktur), askerlik süresini borçlanarak prim ödemesini 900 güne, sigorta süresini 5 yıla tamamlayarak annenize dul aylığı bağlatabilirsiniz.
Babanız rapor alabilirse malulen emekli olabilir
Soru: Babam 5 Nisan 1965 doğumlu. 1990’da SSK’lı oldu. 2007’de SSK’dan ayrıldı. 2386 gün prim ödedi. 14 Mart 2007 ile 1 Nisan 2010 arasında 3 yıl, 17 gün Bağ-Kur’a prim ödedi. Ne zaman emekli olabilir? Emekli olması için bekleyecek mi, prim yatırmaya devam edecek mi? Babam rahatsız, primi emekli olmasına yetmezse, malulen emekli olama gibi bir şansı var mı? Ayşe KAYA Cevap: Babanız yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabi. 117 gün daha prim ödeyerek, 2483 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 5 Nisan 2025’te emekli olabilir. Malulen emekli olmak için, 10 yıl sigorta, 1800 gün prim ve en az yüzde 60 işgücü kaybı gerekiyor. Babanız süre ve prim şartını sağladığından, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sevk edeceği hastanenin sağlık kurulundan yüzde 60 işgücü kaybına uğradığına dair rapor alabilirse, malulen emekli olabilir.
