Hukuka ve ahlaka aykırı

Bir işyerinde iki senedir çalışıyorum. İşyerine çalışma bakanlığı müfettişleri geldi ve geriye dönük fazla mesailerin ödenmediğini tespit etti. Bunlar bizlere ödendi ancak teftişten sonra işveren bunları geri istedi ve işten çıkarmakla tehdit etti. Böyle bir hakları var mı? ● S.A.

Meslek hayatımda birçok tuhaflığa rastladım ama böylesini ilk defa görüyorum. Müfettişler geliyor, hakkınız olan paranın ödenmesi istiyor, müfettiş korkusu ile bu para ödeniyor, sonra geri isteniyor. Tehdit de hazır: “Yoksa sizi işten çıkarırız.”

Normal şartlarda durum çok açık. Yasal olarak almanız gereken para ödenmemiş, bu paranın ödenmesi gerektiği tespit olunmuş ve size ödenmiş. Elbette ki bu para geri verilmeyecek.

★ ★ ★ ★ ★

Yukarıdaki anlatımım normal şartlar altındaki durum. Peki anormal şartlar ne? Elbette ki işsizlik. Şimdi sizler düşünüyorsunuz. Bu kişi işimize son verirse iki senelik kıdem tazminatını öder. Peki sonra başka bir yerde iş bulma ihtimali yüzde kaç?

İşte patron buna güveniyor. Size ödeyeceği iki seneye göre hesaplanacak iki aylık brüt ücret kadar kıdem tazminatı sizi tatmin edecek mi? Sonra ne yapacaksınız? Başka yerde iş bulma imkanı var mı? Yok ise işsiz kalmak buna değer mi?

★ ★ ★ ★ ★

Netice itibarıyla sizin hakkettiğiniz bir ücreti geri vermek gibi bir durum olamaz, yasal ve ahlaki durum bu.

Ama işte ülkenin işsizlik durumu, çalışma şartları, birilerine böyle haksız taleplerde bulunma imkanı, bir başkalarına da bu haksızlığa göz göre göre razı olma durumu yaratıyor. Bir de artık sendikaların gücünü yitirmiş olması.

★ ★ ★ ★ ★

Siz geri ödememekte haklısınız. Ancak durumunuzu değerlendirip öyle karar vereceksiniz. Ya kanunsuzluğa boyun eğeceksiniz ya da işten çıkarılma pahasına direneceksiniz. Böyle bir boyun eğmeme durumunda da size kıdem tazminatı ve var ise diğer haklarınızı maddi olarak alma dışında bir de işe iade konusu var.

Bu taleple dava açtığınızda mahkeme kararı ile dört aydan sekiz aya kadar ücretinizin size ödenmesi kararı verilebilir. ‘Bunlar bana yeter’ diyorsanız iadeye yanaşmayın.