İade alacağınız prim masrafınızı karşılamaz

Soru: 30 Kasım 1943 doğumlu kadınım. Başlangıç tarihim 13 Aralık 1990 olup 31 Ekim 1994 tarihine kadar Bağ-Kur’a prim yatırdım ve ticareti bıraktım. Şu anda emeklilik ya da ödediğim primleri geri almam için ne gibi bir yol izlemem gerekir? Hafise AKOĞLU

Cevap: Bağ-Kurdan emekli olmak için en az 5400 gün prim ödemek gerektiğinden 1368 gün prim ödemesiyle emekli olmanız mümkün değil. Ancak emeklilik için aranan yaş haddini doldurduğunu halde, emekli olamadığınız için, ödemiş olduğunuz primleri toptan ödeme adı altında geri alabilirsiniz.
Bunun için yapmanız gereken bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurmanız yeterli olacaktır. Ancak, 1 Ekim 2008 tarihine kadar olan dönem için ödediğiniz primler güncellenmeden ödediğiniz değerler üstünden, bu tarihten sonrada güncellenerek (bir miktar faiz uygulanarak) ödeneceğinden, alacağınız prim yapacağınız masrafı karşılamayabilir.

Varlık Barışı vergi ve ceza ödemekten kurtarıyor
Soru: Vergi dairesi 2006 yılında mal aldığımız bir firma adresinde bulunamadığı gerekçesiyle, bu firmadan aldığım mala ilişkin KDV’yi faiziyle birlikte tekrar istiyor. Böyle bir şey olabilir mi? İstenen vergiyi ödemek zorunda mıyız? Vergiyi ödemeden nasıl kurtuluruz? M.TURAN/İSTANBUL

Cevap: Sorunuz kod uygulamasıyla ilgili. Vergi dairesi adresinde bulunamayan mükellefleri 8 nolu koda alıyor. Ve düzenlediği faturaları sahte veya muhteviyatı yanıltıcı belge kabul ederek, firmadan mal alanların, alınan mala ilişkin KDV indirimlerini kabul etmeyerek, KDV beyanların düzeltilerek indirime konu edilen KDV’lerin faiziyle birlikte ödenmesini, aksi takdirde vergi incelemesine tabi tutulacağını belirtiyor. Varlık Barışı’ndan yararlanarak KDV ödemekten kurtulursunuz.
Varlık Barışından yararlanmak için 31 Aralık 2009 tarihine kadar süre var. İstenen KDV’ye matrah oluşturan tutar kadar varlık beyanında bulunup, yüzde 5 vergi ödediğinizde, ileride vergi incelemesi yapılsa ve KDV indiriminizi kabul etmeseler dahi, beyan ettiğiniz varlık tutarını, bulunan matrah farkından mahsup edeceklerinden vergi, ceza ve gecikme zammı ödemekten kurtulmuş olursunuz.
Örneğin, 2006 yılına ilişkin 36.000 TL KDV ödemenizi istediklerini varsayarsak, Varlık Barışı kapsamında 200.000 TL Varlık beyan edip, yüzde 5’i olan 10.000 TL vergiyi ödediğinizde, ileride bir vergi incelemesinde KDV indirimleriniz kabul edilmese dahi, bulunacak olan 200.000 TL matrah farkı (36.000 TL KDV’nin matrahı), beyan ettiğiniz 200.000 TL varlık tutarından mahsup edileceğinden, vergi ceza ve gecikme zammı ödemekten kurtulacaksınız.

Bağ-Kur’da basamak SSK’ya bildirilen kazanç dikkate alınarak belirlenir
Soru: SSK’lı olarak çalışan kızım kendi isteği ile işten ayrıldı. Küçük bir işyeri açması sonucu Bağ-Kur sigortalısı oldu. Bağ-Kur’a SSK’lı çalıştığını bildirdik. Bağ-Kur, SSK’ya yazı yazdı, bize de 1’inci basamaktan prim ödememiz gerektiğine dair resmi yazı tebliğ etti. Ancak uzunca süre sonra, şifahi olarak tüm prim ödentilerimizin 6’ncı basamak üzerinden yapılması gerektiğini söylediler. Ödenmesi gereken prim büyük bir rakam çıktığından, küçük bir işyeri için ağır bir mali ödeme sorunu ortaya çıktı. Bu durum yasal mıdır? Çözmek için ne yapmalıyız? Celal TUNA

Cevap: Kızınız Bağ-Kur sigortalısı olduğunda, SSK’lı olarak çalıştığı dönemde üstünden prim ödenen kazanç tutarını Bağ-Kur’a bildirecek ve bu kazanç tutarına uygun olan basamağa intibakı yapılarak, intibak ettiği basamak üstünden prim ödeyecekti. Siz kazancı bildirmediğinizden ve basamakta seçmediğinizden Bağ-Kur 1’nci basamaktan prim almaya başlamış.
SSK ile yaptığı yazışma sonucunda kızınızın prim ödenen kazanç tutarını öğrenmiş ve 6’ncı basamağa intibakını yaparak eksik ödenen primleri toplu olarak istiyor. Maalesef yapılan işlem yasal. Ancak 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren basamak sistemi kaldırıldı. Yerine Bağ-Kur’lunun prime esas kazancın alt sınırı (asgari ücret=693 TL) ile üst sınırı(asgari ücretin 6.5 katı=4.504.50 TL) arasında belirleyeceği kazanç tutarı üstünden prim ödemelerine imkan sağlandı.

Mezarda emekliliğe tabi olmayan kadın sigortalılar
Soru: 7 Mart 1961 doğumlu bir kadınım. İlk sigortaya girişim 1 Ağustos 1976. Aralıklarla 2003’e kadar 1046 gün prim ödemem var. 3600 günle emekli olma şansım var mı? Varsa ne yapabilirim? beni yönlendirebilir misiniz? İsteğe bağlıya ne kadar ödeyebilirim? Devamını nasıl sağlayabilirim? B.Y.

Cevap: 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğunuzdan, bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı zorlaştırdığından dolayı kamuoyunda ‘mezarda emeklilik’ yasası olarak adlandırılan 4447 sayılı kanuna tabi olmadan, eski kanun şartlarıyla emekli olacaksınız. Eski kanuna göre kısmi yaşlılık aylığı (yaş haddinden emeklilik) ile emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz.
2554 gün daha prim ödeyerek, 1046 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur’a) sayıldığından, bu şartlarla emekli olabilmeniz için isteğe bağlı olarak 43 ay (1290 gün) prim ödedikten sonra kalan 1264 gün primi sigortalı bir işte çalışarak ödemelisiniz.

15 yılı dolduracağınız 2012’de emekli olabilirsiniz
Soru: 11 Nisan 1953 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Aralık 1997. Ne zaman emekli olabileceğimi öğrenmek istiyorum. Yardımcı olursanız sevinirim. Zehra YAVAŞÇI

Cevap: Kısmi yaşlık aylığı (yaş haddinden emeklilik) ile emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Aralık 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Bankaya bildirilen varlık vergi dairesine beyan edilmeyecek
Soru: Varlık Barışı kapsamında yurt dışından getirilecek varlıkların banka ve aracı kurma bildirimi yapıldıktan sonra vergi dairesinde de beyan edilmesi gerekiyor mu? ‘Gerekiyor’ diyen de var, ‘Gerekmiyor’ diyen de. Doğrusu nedir? Bülent AZER

Cevap: Yurt dışından getirilen para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların Varlık Barışı Tebliği EK-1’de yer alan dilekçe ile bankalara, veya Ek-3’de yer alan dilekçeyle aracı kurumlara da bildirilmesi halinde, bu bildirimlere ilave olarak vergi dairelerine de beyanda bulunmalarına gerek yoktur.