İlk özel Boğaz Köprüsü

Türkiye’nin gündemini yıllardır meşgul eden 3’üncü Boğaz Köprüsü güzergâhı sonunda belli oldu. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, daha önce kamoyuna yansıyan güzergahlârdan farklı bir yer açıkladı.

Bakan Yıldırım, Tekirdağ Kınalı’daki TEM Otoyolu Kavşağı’ndan başlayıp Sakarya Akyazı’ya kadar devam edecek 260 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu Projesi kapsamında yapılacak 3’üncü Boğaz Köprüsü’nün Sarıyer’in Garipçe mevkii ile Beykoz’un Poyrazköy mevkii arasına inşa edileceğini söyledi.

‘4-5 yılda bitecek’

Projenin diğer iki köprünün aksine kamu kaynağı kullanmadan, kamu-özel sektör ortaklığıyla gerçekleştirileceğini anlatan Yıldırım, 1-1.5 milyar dolarlık kamulaştırma bedeli de dahil maliyetinin 6 milyar dolar civarında olacağını kaydetti.

Projenin yüzde 75’inin kamu arazisinden geçmesi nedeniyle alternatif güzergâhlara oranla kamulaştırma bedeli en düşük güzergâh olduğunu belirten Yıldırım, “Proje resmen başladı. Dünyanın her tarafından büyük taahhüt firmaları ile yurtiçinden şirketler projeyle ilgileniyor. Bu yıl içinde ihale etmeyi hedefliyoruz.

Yap-işletdevret modeliyle gerçekleştirilecek olan projenin tamamını 4-5 yıl içerisinde bitirmiş olacağız” dedi.

‘Rant yaratılmayacak’

Bakan Yıldırım, iki ayak arası mesafesi 1275 metre olacak yeni köprünün dünyanın en uzun 9’uncu köprüsü olacağını da ifade etti.

Güzergâh üzerinde kamulaştırılacak alanın yüzde 75’inin kamuya ait olduğunu hatırlatan Yıldırım şöyle devam etti: “Dolayısıyla bir rant söz konusu değil. 260 kilometrelik güzergâhın yüzde 16’sı özel arazi, yüzde 48’i orman arazisi, yüzde 11’i de 2B arazisi.

Güzergâhtaki arazinin yüzde 16’sı hazineye geri kalanı da askeriyeye ait. Proje kapsamında 222 bina kamulaştırılacak. Orman arazisinin birçok kısmı artık orman vasfını yitirmiş.

Projede, yeşil alanların korunması için İstanbul Boğazı ve yakın çevresinden, şehir içine doğrusal bağlantılar asgari ölçüde tutuldu.

Projede ayrıca, Belgrad ve Fatih Ormanları, Polonezköy Milli Parkı gibi orman alanları ile tarihi değeri olan bentler ve göletlerin korunması temel hedef olarak benimsendi.

Yeşil alanların olumsuz etkilenmemesi için, güzergâhın bu kesimlerinde tünel ve viyadük yapılara öncelik verildi.

Ayrıca ekolojik yapının ve yaban hayatın korunmasına yönelik olarak, gerekli olan yerlere, ‘orman eko sistemi köprüleri’ oluşturulacak.”

‘Ağaçlar taşınacak’

“Seçilen güzergâh, orman değeri düşük baltalık, makilik ve açık alanlardan geçirilmeye gayret edilmiş olup, güzergâh üzerinde kalacak olan ağaçlar ve fidanlar, boş olan kömür ocaklarının üzerine nakledilecek.

Yaklaşık 60 kilometrekarelik maden amaçlı kullanılan alanların tekrar rehabilite edilerek, çevreye kazandırılması hususları göz önüne alınacak.”

Süreç ne zaman başladı?

3. Boğaz Köprüsü 1993 yılında Devlet Planlama Teşkilatı’nda yatırım planına konuldu. 1998’e kadar yerinde yapılan incelemelerle güzergahlar tespit edildi.

2005’te 5 üniversiteden uzmanlar ve 29 kamu kuruluşunun katılımıyla hazırlanan Ulaştırma Ana Plan Stratejisi’nde 3. Boğaz Köprüsü ve ona bağlı çevre ve otoyol projesi yer alıyordu