İşçi masrafa takılmadan hakkını arayabilecek

Bilal Emin TURAN / POSTA

SSK'lı çalışan 15 milyon kişi ile 2 milyon işvereni yakından ilgilendiren 'arabuluculuk' düzenlemesi geçtiğimiz günlerde Meclis'ten geçti. Resmi Gazete'de yayınlanarak yeni yılda yürürlüğe girmesi beklenen düzenlemeyle kıdem, ihbar tazminatı ve fazla mesai, yıllık izin ücreti gibi alacaklar için mahkemeden önce arabulucuya başvuracak.

Yasanın işçi aleyhine düzenlemeler içerdiğiyle ilgili kaygılar olsa da getirdiği avantajlar da bir hayli fazla. Öncelikle 3-4 yıl sürmesi beklenen iş davalarının arabuluculukla 1 günde hatta 1 saatte çözülebilecek. Arabulucu işçi ile işveren tarafını aynı masada karşı karşıya getirecek. İsteyen avukatını da yanında bulunduracak.

SÜREÇ DAHA KOLAY

Yani arabulucuyla işçinin hak kaybı endişesi ortandan kaldırılmış durumda. Bir diğer önemli konu ise arabulucuya başvuru sırasında ücret alınmayacak olması. Bu da maddi yetersizlik nedeniyle avukat ücreti, mahkeme harç, başvuru ücreti ve gider avansı gibi ödemeleri yapamayanlar için fırsat sunuyor. Bir başka ifadeyle arabulucu yoluyla hakkını aramayan kalmayacak.

İLK İKİ SAATİ...

Arabuluculuk işini yapanlar elbette bir ücret alacak. Ancak bunun şartları var. Taraflar arabulucuya başvurduktan sonra anlaşamazsa herhangi bir ücret ödemeyecek. İki saatlik arabuluculuk ücreti Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. Eğer bir tazminat tutarı üzerinde anlaşma olursa, iki taraf da bunun yüzde 3'ü kadar arabuluculuk ücreti ödeyecek.

İSTERSE PATRON ÖDER

İşçi ve patron arabulucu ücretini istediği şekilde paylaşabilecek. Bu da arabulucuktan faydalanmayı kolaylaştıracak. Patronun isterse 'Tamamını ben öderim' diyebileceğini ifade eden Avukat Arabulucu Umut Metin, "Yarı yarıya veya bir taraf yüzde 20’sini diğer taraf yüzde 80’ini gibi formüller ile ücreti karşılayabilecek."

Umut Metin, paranın konuşulmadığı bir arabuluculuk işleminde Adalet Bakanlığı tarafından belirlene saatlik ücretin (ilk 3 saate kadar 120) geçerli olduğunu söyledi. Hızlı çözüm, adliye koşuşturmacasının olmaması, işçi-patron ilişkisinin onarılması açısından uygulamanın önemine dikkat çeken Metin, "Arabuluculuk pahalı değil, paha biçilemez bir hizmet" dedi.


Arabulucu Kimdir?

Arabulucu olabilmek için TC vatandaşı, Hukuk Fakültesi mezunu ve mesleğinde en az 5 yıllık kıdeme sahip olmak gerekiyor. Sonrasında arabuluculuk eğitimini tamamlayarak Adalet Bakanlığı tarafından yapılan yazılı ve uygulamalı sınavda başarılı olan kişiler Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından tutulan arabulucular siciline kayıtlı olmak şartıyla arabuluculuk faaliyetini yürütebilir.

TAZMİNAT TUTARINA GÖRE ARABULUCULUK ÜCRETİ

30.000 TL'lik bir arabuluculuk hizmetinde 1800 TL
100.000 TL'lik bir arabuluculuk hizmetinde 5000 TL
200.000 TL'lik bir arabuluculuk hizmetinde 8500 TL

* Arabuluculuk ücretini işçi-işveren eşit ödeyebileceği gibi isterse patron da karşılayabilecek.