Gündem İstanbul Balat'taki 'Demir Kilise' pazar günü açılıyor (Sveti Stefan Kilisesi)

İstanbul Balat'taki 'Demir Kilise' pazar günü açılıyor (Sveti Stefan Kilisesi)

Paylaş
İstanbul Balat'taki 'Demir Kilise' pazar günü açılıyor (Sveti Stefan Kilisesi)

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından 7 yılda restore edilen Balat'taki 'Demir Kilise' (Sveti Stefan Kilisesi) Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bulgaristan Başbakanı Borisov'un katılacağı törenle 7 Ocak Pazar günü ibadete açılacak. 9 yıldır kapalı olan kilisenin restorasyonu 16 milyon liraya maloldu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov'un katılımıyla 7 yıllık restorasyonun ardından 7 Ocak'ta yeniden açılacak olan Balat'taki "Demir Kilise" olarak bilinen Stevi Stefan Kilisesi'nde hazırlıklar tamamlandı.


AHŞAP KİLİSE YANINCA DEMİRDEN İNŞA EDİLMİŞTİ


Yanan ahşap kilise yerine demirden inşa edilen ve açılışı 1898 yılında yapılan Demir Kilise, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 7 yıl süren çalışmayla baştan aşağı restore edildi.



Büyükşehir Belediyesi ilk olarak kilise zemininde görülen kayma sebebiyle zemin ıslahı yaptı. Yapının üç cephesi, 5 bin 500 metre jet grout (zemine çimento enjeksiyonu) ile güçlendirildi. Paslı kolonlar statik projesine uygun olarak çelik kolonlarla değiştirildi. Sökülen dış cephe kaplama ve süsleme elemanlarının restorasyonları, astar ve boyaları yapıldı.


SÜSLEMELER NUMARALANDIRILARAK SÖKÜLÜP MONTE EDİLDİ


İç mekan restorasyon ve çevre düzenleme inşaatı kapsamında, zemin mermerleri söküldü, projesine uygun olarak yeniden kaplandı. Kilise duvarlarında korozyondan arındırılmak için mekanik temizlik yapıldı. İç duvardaki döküm süsleme elemanları numaralandırılarak söküldü, restore edilip montajları yapıldı.

Bodrum katta güçlendirme ve su yalıtım işlemleri gerçekleştirilirdi. Bahçe duvarları betonarme olarak yeniden yapılıp taş ile kaplandı. Korkuluk demirleri restore edilerek yerlerine monte edildi.


16 MİLYON LİRA HARCANDI


Tüm çalışmalar Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yapı İşleri Müdürlüğü'nce yürütüldü. Demir Kilise'nin yok olmaktan kurtarılması için harcanan 16 milyon liranın 13 milyon lirasını Büyükşehir Belediyesi karşıladı.

Haliç'in kıyısında bulunan ve 9 yıldır ibadete kapalı olan Demir Kilise'nin ibadete açılması için son rötuşlar yapılıyor. Belediye ekipleri, çevre düzenlemesini de bitirme aşamasına getirerek kiliseyi, 7 Ocak'ta Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bulgaristan Başkanı Borisov'un katılacağı açılışa hazırlıyor.


9 YILDIR KAPALIYDI


Bulgar Eksarhlığı Ortodoks Kilisesi Vakfı Başkanı Vasil Liaze, hazırlıkların tamamlandığını belirterek, 9 yıldır kapalı olan tarihi kilisenin açılacak olmasına çok sevindiklerini söyledi.

Liaze, açılışın çok görkemli olacağını bu etkinlik için Başbakan Borisov'un yanı sıra çok sayıda Bulgar'ın da geleceğini belirterek, Demir Kilise'nin aslına uygun restore edilmesinde katkısı olan herkese teşekkür etti.


DEMİR KİLİSE NEDİR? (SVETİ STEFAN KİLİSESİ NEDİR?)


Vasil Liaze, dünyada 3 tane demir kilise yapıldığını, bunların Arjantin, Avusturya ve Türkiye'de bulunduğunu söyledi.

Arjantin ve Avusturya'daki kiliselerin yok olduğunu, sadece Balat'taki demir kilisenin ayakta kaldığını dile getiren Liaze, kilisenin tarihine ilişkin şu bilgileri verdi:

"500 ton ağırlığındaymış kilise. Ufak gemilerle buraya getirilmiş. Komple demirden oluşan bu kilise, vidalarla denizin üzerinde monte edilmiş. Brezilya'da bir ağaç var, bunlar suyun içinde yaşıyor. Kilise, bu ağaçların üzerine monte edilmiş ve açılışı 1898'de yapılmış."



Liaze, denizin üzerinde olması nedeniyle bir süre sonra yapıda korozyon oluştuğuna ve metalin erimeye başladığına değinerek, Haliç'in çevresi düzenlenirken, kilisenin önüne yapılan yol nedeniyle kilisenin üzerine monte edildiği ağaçların su alamadığını anlattı.

Liaze, "Oysa kilisenin monte edildiği ağaçlar su ile yaşıyor. Çamur olduğu için de denize doğru kayma meydana geldi. Çevresinin betonla sağlamlaştırılması projesi yaptık. 14 yıl önce başlanan çalışmayla 330 beton kazık çakıldı etrafına, böylece kilisenin kayması önlendi" diye konuştu.


ASLININ AYNISI OLDU


Kaymanın engellenmesinin ardından kilisenin demir yapısının da yenilenmesi gerekliliğinin görüldüğünü belirten Liaze, şunları anlattı:

"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a bunu izah ettik. Zaten kendisinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanıyken de bize yardımları olmuştu. Bir de komşuluğumuz var. O Kasımpaşalı, biz Balatlıyız. Aynı zamanda Bulgarlarla arkadaşlık yapmış, futbol oynamış. 8-9 sene önce ondan rica ettik. O da kilisenin restorasyonunun yapılması talimatını verdi."





Liaze, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kilisenin restore edilmesi talimatından sonra ihaleye çıkıldığını ancak işi alan müteahhidin 1 yıl sonra vefat ettiğini dile getirdi.

Ertesi yıl yapılan ihaleyi Taş Yapı'nın almasıyla restorasyonun başladığını kaydeden Liaze, "En ince detayına kadar parçalar söküldü, tamir edildi, orijinal yerine yerleştirildi. Bütün ana kolonlar değiştirildi ve Demir Kilise 100 yıl daha dayanacak hale getirildi. Kilisenin içinin de restorasyonu yapıldı. İstanbul'daki en güzel kilise seçileceğinden eminiz. Restorasyonun finansmanını İstanbul Büyükşehir Belediyesi üstlendi. Restorasyon 16 milyon liraya gerçekleştirildi. Bunun 1 milyon lirası da Bulgaristan Başbakanının emriyle gönderildi" dedi.

Liaze, kilisenin aslının aynısı olduğunun altını çizerek, "Bu kadar ciddi bir çalışma olabileceğini tahmin etmemiştik. Firmanın elemanları, Büyükşehir Belediyesindeki müdür ve memurlar kendi öz işleri gibi bu eserde çalıştılar, Haliç'e güzel ve büyük bir eser kazandırdılar. Bir zamanlar burası gece en iyi aydınlanan kiliseydi." dedi.

Kilise kapanmadan önce ayda 3 bin ziyaretçisi olduğunu aktaran Liaze, yeniden açılmasının ardından ziyaretçi sayısının 5 binin altına düşmeyeceğini tahmin ettiğini belirtti.

Liaze, kilisenin mütekabiliyet esasına göre restore edildiğine değinirken, Bulgaristan Hükümeti'nin Filibe'deki Cuma Camisi'nin restorasyon iznini, Türk Hükümeti'nin de Demir Kilise'nin restorasyon iznini verdiğini anlattı.

Liaze, caminin restorasyonu için Türkiye'den Bulgaristan'a ekip gittiğini kaydetti.