İşte Türkiye'nin 500 devi

İstanbul Sanayi Odası'nın gerçekleştirdiği “Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması'na göre Türkiye'nin en büyükleri TÜPRAŞ , EÜAŞ ve Oyak-Renault şeklinde sıralandı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, 500 sanayi kuruluşunu açıklamadan önce bir konuşma yaptı. Küçük küresel krizden bahsederek, "Küresel finansal krizin getirdiği belirsizlik tüketici güvenini derinden yaralayarak iç talep ve dış talebi durma noktasına getirdi. Talepteki durgunluk uzun süredir rekabet gücüyle ilgili zaten ciddi sıkıntıları olan sanayimizin zor duruma düşürdü“ dedi.

Küçük daha sonra, ilk 500 sanayi kuruluşunda ilk 10 arasına girenleri açıkladı.

LİDER TÜPRAŞ OLDU

Küçük, “ Geçmiş yıllarda olduğu gibi 2009 yılında da üretimden satışlara göre en büyük sanayi kuruluşu TÜPRAŞ’tır. Tüpraş liderliğini 2009 yılında da sürdürmüştür. İkinci sırada İSO 500’deki tek kamu kuruluşu olan EÜAŞ ( Elektrik Üretim Anonim Şirketi ) var. Üçüncü sırada ise 2008 yılında beşinci sırada yer alan Oyak Renault var “ dedi.

EÜAŞ EN FAZLA KÂR EDEN KURULUŞ

Küçük daha sonra, farklı kategorilere göre İSO 500 sıralamasında yer alan kuruluşları da açıkladı. Buna göre, üretimden satışa göre ilk üç kuruluş TÜPRAŞ, EÜAŞ ve Oyak Renault oldu. Üretimden satışlara göre ilk üç özel kuruluş ise, TÜPRAŞ, Oyak Renault ve Arçelik oldu. Yaratılan katma değere göre birinci Tüpraş ikinci, üçüncü Philsa Philip Morris oldu. En fazla kar eden ilk üç kuruluş ise, EÜAŞ, TÜPRAŞ ve Philsa Philip Morris oldu. En fazla kar eden ilk üç özel kuruluş ise, TÜPRAŞ, Philsa Philip Morris ve Ford Otomotiv oldu. En fazla ihracat yapan ilk üç kuruluş ise, Oyak Renault, Ford Otomotiv ve Tofaş olara sıralandı. Küçük konuşmasında, çalışan sayısının bir önceki yıla göre azaldığını da sözlerine ekledi.

Küçük, “ Çalışan sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5. 1 oranında küçülmüştür. 2009 yılında özel kuruluşlarda yüzde 6.7 oranında azaldığını kamuda ise, yüzde 5.4 oranında arttığını görmekteyiz." dedi.

"SANAYİMİZ AYAKTA KALMANIN MÜCADELESİNDE"

Küçük son on yıla bakarak genel bir değerlendirme de yaptı. Çarpıcı derecede bir iyileşme olduğunu söyleyebileceklerini kaydeden Küçük, 2008 ‘de bozulma sinyalleri veren sanayinin 2009 ‘da bir önceki yıla göre iyileştiğini söyleyebileceklerini belirtti. Küçük, “ 2009 yılı sonuçları her krizin kendine has bir özelliği olduğunu hatırlatmaktadır. Daha önceki krizlerde küçülen ekonomi ile yükselen kuruluşlar yaratılan katma değerleri son derece olumsuz etkilerken, 2009 krizinde bu farklı bir yönde gelişmiştir. 2009 yılında ise, 500 verilerinde üretimden satışlar azalırken mali yapı iyileşmiştir. İSO 500 sanayi araştırmasının önümüze koyduğu en önemli sonuçlardan biri borçlanma maliyetlerinin sanayi kuruluşları açısından ne kadar önemli olduğudur“ dedi.

Küçük, " İSO 500 sonuçları taleplerimiz ve ısrarımızda ne kadar haklı olduğumuzu ortaya koymuştur. Vergi prim yükünün enerji maliyetlerinin yüksekliğini, her fırsatta dile getirdik ve getirmeye de devam ediyoruz. Sanayimiz zor koşullara rağmen ayakta kalmanın mücadelesi içinde. Ama tek başına bizim çabamız yeterli olamıyor. Bizim dışımızdaki koşulların iyileştirilmesi çok nemli. İSO 500 sonuçları da bunun açık kanıtıdır." diye konuştu. Küçük, yapısal reformların gerekliliğine de dikkat çekerek, “ Vergi sistemindeki çarpıklıklar ekonomi ve sanayimizdeki aksaklıklar nasıl giderilecektir ? Bu sorunların kalıcı olarak çözümü ve ekonomimizi dışsal değişkenler karşısında daha güçlü ve dayanıklı hale getirmek için yapısal değişikliklere gitmemiz gerek. Sorunlarımız var çok yüksek bir potansiyelimiz de var“ diye konuştu

'SANAYİCİ ÜZERİNE DÜŞENİ YAPTI'



Daha sonra İSO Başkanı Tanıl Küçük gazetecilerin sorularını yanıtladı. Küçük, gündemin referandum olduğunu ve bu sonuçların gündemi nasıl etkileyeceği sorusuna yanıt verdi. Küçük, “ Diyoruz ki sanayi sektörü çok uzun zamandır 2005 yılından 2008 ‘e karlılık yaratamıyordu.. Bu da zayıf halka olarak bize yansıdı. O anlamda da 2009 yılı sonuçlarını çok anlamlı buluyoruz. Önümüzde yaklaşan bir genel seçim var. Tarihi belli olmasa da şunu görüyoruz ki yaklaşan seçim ortamında yapısal reformların gerçekleşmesi zor gibi görünüyor. Israrla bu gerçeğe değinmeyi önemli buluyoruz. Gözlerin ve dikkatlerin ekonomide olması gereğinin altını çiziyoruz. Güçlü bir ekonomiye sahip olmak için güçlü bir sanayi sektörüne sahip olmanın gerekliliğine ve sanayi sektörünün şartlarının iyileştirilmesi gerekliliğine inanıyoruz" diye konuştu.

Sanayicinin üzerine düşeni yaptığını söyleyen Küçük, “ Rakamlar da bunu ifade ediyor. Sanayici çok uzun zamandır üzerine düşeni yerine getirenin gayreti içinde. Sadece sanayicinin gayreti değil ekonomi yönetiminin de üzerine düşeni yapması gerekiyor. Bizce 2009 yılı sonuçları hem sanayicimizin gayretinin ifadesidir. Hem de bu gayretin mutlak ve mutlak olarak ekonomi aktörleri tarafından desteklenmesi gereğinin göstergesidir" şeklinde konuştu

23 ŞİRKET İSMİNİ AÇIKLAMADI

Küçük, 23 şirketin İSO 500’de isminin açıklanmamasına ise, “ Dileğimiz bunların azalması şeklindeydi. Kârlılıktaki artış herhalde firmaları isim açıklamama oranını arttırdı. Biz onu da ifade ediyoruz.Sanayicinin karlılığın artmasından çekinmemesi gerekir Bu yatırım demektir İstihdam sorununa çözüm demektir. Bizim bakış açımız budur“ dedi.

Küçük, Başbakan’ın kriz teğet geçti açıklamalarının sorulması üzerine ise, “ Karlılıkta bir artış var ama 2008 yılı gibi olumsuz bir yılla mukayese edildiğinde bir artış. Türkiye ekonomisinin çok ciddi bir potansiyeli vardır. Krizden çıkış başlamıştır. Esas olan bunun kalıcı hale gelmesi “ yanıtını verdi.

İSO 500'DE İLK 10 KURULUŞ

İSO 500 sanayi kuruluşu araştırmasına göre, ilk sırada TÜPRAŞ yer aldı. İkinci EÜAŞ olurken, üçüncülüğü Oyak Renault elde etti. Dördüncü sırada Arçelik yer alırken, beşinciliği Tofaş, altıncılığı Ford Otomotiv, yedinciliği Ereğli Demir Çelik, sekizinciliği Aygaz, dokuzunculuğu Vestel Elektronik aldı. Onuncu sırada ise, HABAŞ yer buldu.

Pınar ÇITAK KOYGUN / İSTANBUL DHA