Giriş
Soru: Eşim 1964 doğumlu. 1988’de SSK’lı oldu. 651 gün primi var. 1320 gün de isteğe bağlı prim ödedi. İki doğum yaptı. Doğum borçlanması yapabilir mi? 1 Aralık 2008’den 30 Ekim 2010’a kadar 5200 lira prim borcu var. Bu borcu hemen defaten kapatıp doğum borçlanması yapsak daha uygun olur mu? 3.5 yıl SSK’lı olarak bir işyerinde çalışması gerektiği söyleniyor. Ne yapmalı? Mehmet Cevap: Eşiniz 20 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 45 yaş şartlarına tabi. Toplam primini 5300 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca primlerini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 2022’de 58 yaşını dolduracağı tarihte de yaş haddinden emekli olabilir. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı ödemeler 4/b’ye (Bağ-Kur) sayıldığından, 5300 günle emekli olmak isterse primlerinin son 1260 gününü sigortalı bir işte çalışarak ödemeli.
[[HAFTAYA]]
Yaş haddinden emekli olmak isterse 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlıya 1230 günden fazla prim ödememeli. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yasada açık bir hüküm olmasa da sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumları borçlandırmıyor. Eşinizin doğumları 1988’den önceyse SGK doğum borçlanması yaptırmaz. Doğum borçlanması için iş mahkemesine dava açabilirsiniz. 1988’den sonra doğum yapmışsa ve doğumdan sonraki iki yıl süresince çalışmamışsa her iki doğumu için borçlanma yaparak, 1440 gün (4 yıl) kazanabilir. 1 Aralık 2008 ile 30 Ekim 2010 arası isteğe bağlı prim borcu olmaz. Yeni yasaya göre; prim borcunun ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmesi gerekiyor. Prim 12 ay içinde ödenmezse sigorta süresi olarak sayılmaz. Yersiz ödenen prim de sigortalıya iade edilir. Bu nedenle eşiniz en fazla 12 aylık prim borcu ödeyebilir. Daha eski tarihler için prim ödeyemez.
Babanız 330 gün 51’e düşer askerlik borçlanması ve 750 gün prim ödemesiyle emekli olabilir
Soru: Babam Nisan 1964 doğumlu. Mart 1983’te SSK’lı oldu. 54 gün çalışmış, 1999-2009 arası Tarım Bağ-Kur’una 9 yıl 9 ay prim ödemiş. Mayıs 2009’dan beri SSK’lı olarak çalışıyor. Ne zaman emekli olabilir? Askerliği borçlanması yarar sağlar mı? Muhterem AKSOY Cevap: Babanız sigortalı çalışarak 1 Kasım 2010’dan itibaren 750 gün daha prim ödeyerek Mayıs 2009’dan itibaren ödediği 510 gün primi 1260 güne tamamlaması halinde, 4/a sigortasında (SSK) emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5150 gün prim ve 47 yaş şartlarına tabi olur. Askerlik süresinin 330 gününü de borçlanması halinde, ödemesini 1260 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. (ara vermeden prim öderse 1 Aralık 2012’de).
4 ay askerlik borçlanması yeterli
Soru: 28 Temmuz 1964 doğumluyum. 18 Mart 1987’de sigortalı oldum. 6666 gün SSK’ya, 657 gün de Bağ-Kur’a prim ödedim. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? SADETTİN Cevap: Askerlik tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik sürenizin 4 ayını borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 4 ay geri gider ve 25 yıl sigorta, 5300 gün prim, 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 28 Temmuz 2013’te emekli olabilirsiniz.
52 olan emeklilik yaşınız askerlik borçlanmasıyla 51’e düşer
Soru: 1965 doğumluyum. 1990’da Çiftçi Bağ-Kur sigortasına girdim. 20 yıl prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Z.DURMUŞ Cevap: 2015’e kadar prim ödeyerek (5 yıl daha), prim ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı olduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız anlaşılıyor. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, 3.5 yıl daha prim ödeyerek toplam ödemenizi 15 yıla tamamlamanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Emeklilik açısından başlangıç ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen gündür
Soru: 30 Eylül 1976 doğumluyum. 1 Haziran 1992’de SSK’lı oldum. Hizmet döküm listesinde başlangıç 1994 olarak görünüyor. Stajyerlik sigorta sicil kartımda 1992 gözükmesine rağmen, ekrandaki bilgiyi esas alıyorlar. Aradaki iki yıllık süreyi nasıl ispat edebilirim? Murat KOSKA Cevap: Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan, yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Staj döneminde kısa vadeli sigorta kollarına (hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına) prim ödenerek stajyerin, hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri sigortalanmış oluyor. Staj döneminde verilen sicil kartının ve numarasının emekli olana kadar kullanılması, sizde olduğu gibi sigortalılarda yanılgıya yol açıyor. Başlangıç tarihiniz 1994’te adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen gündür. Bu konuda yapılacak bir işlem bulunmuyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu kanunda hüküm olmasa da başlangıç tarihinden önceki doğumları borçlandırmıyor
Soru: Eşim 1 Eylül 1958 doğumlu. 2 Eylül 2002’de SSK’lı oldu. 30 Ocak 2003 tarihine kadar sigortalı olarak çalıştı. 149 gün prim ödedikten sonra işten ayrıldı. Eşim 30 Ağustos 1982 ve 15 Ağustos 1988 tarihlerinde de iki doğum yaptı. Eşim doğum borçlanması yapıp emekliliğe hak kazanabilir mi? Ne gibi bir hak sahibi olabilir? Zeki ÖZBUCAK Cevap: Yasada sigorta başlangıç tarihinden önce ve sonra ayrımı olmamasına rağmen, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumlar için borçlanma yaptırmıyor. Eşiniz sigorta başlangıç tarihinden önce doğum yaptığı için SGK doğum borçlanması yaptırmaz. Doğum borçlanması için iş mahkemesinde dava açın ve açılan davaların sonuçlanmasını bekleyin. Ya da SGK’nın uygulamasını değiştirmesini bekleyeceksiniz. Eşinizin emekli olabilmesi için, Bağ-Kur isteğe bağlıya prim ödeyerek toplam ödemesini 5400 güne tamamlaması gerekiyor.
