Kardeş baskısı

“Kardeşler arasında gerginlik olması normal mi değil mi?” Bu, hiçbirimizin kolayca karar verebileceği, ahkam kesebileceği bir konu değil. İşi uzmanına bırakmak lazım. PAN Psikiyatri ve Psikolojik Danışmanlık’tan Uzman Pedagog Nuray Erdemli Ülküsel kardeş baskısını anlatıyor.

Büyük kardeş baskısı: Kardeşler arasındaki tartışma, rekabet ve kıskançlık aile hayatının doğal parçası. Ancak tartışmaların sıklığı ve şiddeti arttığında ailelerin konuya daha dikkatli yaklaşmaya başlaması gerekiyor. Özellikle bu nedenle kardeşlerden birinin hayatı etkileniyor, fiziksel ya da psikolojik olarak yıpranıyorsa müdahale şart. Genellikle büyük kardeşin küçük üzerinde hakimiyetine rastlanıyor.

Yaş farkının azlığı tartışmayı körüklüyor: Kardeşler arasındaki gerginlik, yaş aralığı birbirine yakın olan çocuklarda ve aynı cinsiyete sahip kardeşler arasında daha sık görülüyor. Uzmanlara göre, anne baba tartışmalarda taraf tutarsa rekabet artıyor.

Kızlar kıyafet, erkekler spor için tartışıyor: Cinsiyet, rekabetin türünü etkileyen bir faktör. Kız çocukları daha çok kıyafet paylaşımı, erkekler ise fiziki güçlerinin ya da sportif yeteneklerinin üstünlüğü hakkında tartışıyorlar.

Rekabetçi ebeveyn kötü örnek: İlk sosyalleşilen yer aile. Bu nedenle anne-baba kendi davranışlarına dikkat etmeli. Sürekli etrafı ile yarışan anne-baba çocuğa kötü model oluşturuyor. Çocuk, öğrendiği davranışı önce yanıbaşındaki kardeşinde uyguluyor. Küçük, kendini algılamayı ve başkalarının gözünde nasıl göründüğünü, anne ve babasının diğer insanlara karşı tutumlarına bakarak anlamaya çalışıyor.

Rekabet, varoluş çabası

Rekabet, aslında aynı ortamda yaşamanın doğal bir sonucu ve aile içinde başlayıp okulda, iş hayatında devam eden bir olgu. İnsan doğasında var olan bu olgunun çocuklarda olmamasını beklemek, yanlış. Kardeşler arası rekabet de kendi kişiliğini, üstünlüğünü, varoluşunu ıspat çabası. Şöyle de bir gerçek var: Rekabetin temelinde varoluş çabası yattığı için dışarıdan gelecek olası tehditlere karşı kurulacak kardeş dayanışması da çok güçlü oluyor.

(17.11.2012 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır.)