Kefalet çeşit çeşit

2008’de bir arkadaşıma kefil oldum. Sonra olayı unuttum. Meğerse arkadaşımın borcu varmış ve kefil olarak bana başvurdular. Oysa benim gelirim son derece sınırlı, tek başına yaşayan biriyim. Ben bu parayı ödemezsem hukuki olarak nelerle karşılaşırım? B.Ö.

İlk olarak, ‘kefilim’ diyerek borcu hemen kabullenmeniz doğru değil. Kefillik çeşit çeşit. Önce sizin kefilliğinizin nereden kaynaklandığının bilinmesi lazım.
Örnek mi işte: Kefalet kira ilişkisinden geliyor ise sizin kefaletiniz sözleşmenin ilk dönemi bittiğinde son buldu. Yani borcunuz falan yok. Bu bir. İkincisi kefaletiniz adi kefalet ise önce asıl borçlunun takip edilip aciz olduğunun tespiti lazım. Bu tespitten önce size başvurulamaz.
Başvuru yapıldı ise iptali mümkün. Borcunuz kira dışında müteselsil kefalet ise bu halde düşünülmesi lazım. Evet borçlusunuz, neyle karşılaşırsınız? Maaşınızın dörtte birine haciz gelebilir, ev eşyanız haczedilebilir. Ancak borcu ödemekte taahhütte bulunur da taahhüdünüzü yerine getirmezseniz hapis cezası vardır. Taahhütte bulunduysanız aksatmayın, bulunmadıysanız böyle bir risk de yoktur.

Hisseli ev zor satılır
Babamın, ablası ile ortak bir evi var, evde halamlar oturuyor. Babamın hissesi evin 21 metrekaresi. Bunun için bize bir kira gönderiyorlar ama babam satmak istiyor, istediği parayı halamlar vermiyor. Bu evdeki 21 metrekarelik hisseyi ne yaparız? M.E.

Bir daire veya ev hisseli olabilir, ancak hisseler yüzde olarak belirlenir metrekare olarak değil. Dolayısı ile babanızın hissesi belli bir yüzdeye tekabül eder. Bunun için alacağınız kira değil ‘ecrimisil’dir.
Bu zaten size ödeniyor ve bunda ihtilaf yok. Ancak babanız hissesini elbette satabilir, şayet halanız almıyor ise üçüncü şahsa satabilir ama iki problemle karşılaşır.
Birincisi, hisseli bir evin küçük bir hissesine kimse para vermez. İkincisi, hisse satışlarında diğer hissedarın bir öncelikli alım hakkı vardır. Bu nedenle de bir alıcı bulamaz. Olsa olsa babanız mahkemeye başvurup ortaklığın giderilmesi davası açar, daire veya evin mahkemece açık artırmaya çıkarılması sureti ile satışına karar verilir, satılır ve parası paylaştırılır.