Kendilerini '12 Kızgın Adam'la savundular

Bankalara 72.3 milyon lira promosyon cezası kesen Rekabet Kurumu, bu kez stok ve fiyat bilgilerini paylaşarak rekabeti ihlal ettikleri gerekçesiyle 23 otomotiv şirketinin sözlü savunmalarını aldı. Soruşturma heyeti Otokar, Honda Türkiye, Karsan ve General Motors Türkiye’nin Rekabet Kanunu’nu ihlal etmediğini belirtirken, kalan 19 şirket için ceza istedi.

Otomotiv şirketleri rekabeti ihlal etmediklerini belirtirken, ilginç bir de savunma şekline imza attılar. Savunma sırasında kurul üyelerine meşhur mahkeme sahnelerinin olduğu ve başrolünü Henry Fonda’nın oynadığı ‘12 Kızgın Adam’ filmi izlettirildi. Yönetmeliğe göre, kesilecek ceza, şirketlerin bir yıl önceki satış gelirinin yüzde 10’una kadar çıkabiliyor.

Stok bilgileri ile fiyat stratejilerini paylaşarak kuralları ihlal ettikleri iddia edilen otomotiv şirketleri, Ankara’da rekabet savunması yaptı. Bankalara promosyonda rekabeti ihlal gerekçesiyle 72.3 milyon lira ceza kesen Rekabet Kurumu, motorlu taşıtlar sektöründe faaliyet gösteren 23 şirket hakkında, rekabeti ihlal edip etmediklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülen soruşturma kapsamında, teşebbüslerin sözlü savunmalarını aldı. Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, 9 Eylül 2009 ve 28 Ocak 2010 tarihli kararları uyarınca, motorlu taşıtlar pazarında faaliyet gösteren 23 teşebbüs hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanuna göre, rekabet ihlali olup olmadığının tespiti amacıyla soruşturma açıldığını açıkladı.

Rekabet Baş Uzmanı ve Soruşturma Heyeti Başkanı Orçun Senyücel de soruşturma heyetince hazırlanan raporda iki temel ihlalin varlığının tespit edildiğini, bunlardan ilkinin teşebbüsler arasında geleceğe yönelik fiyat stratejisine ilişkin görüşmeleri, diğerinin ise stok, hedef ve satış stratejisine ilişkin ilişkin görüşmeler olduğunu kaydetti.

ORTAK ZAM KARARI ALDILAR

Senyücel, gerekçeleri şöyle sıraladı:

“Soruşturma heyeti özellikle ÖTV indiriminden 3 gün sonra 19 Mart 2009’da 13 firmanın katıldığı ve bulunan elektronik posta çerçevesinde ’tüm markaların kısa vadede zam yapmayı planladıklarını’ açıkladıkları ve tamamına yakınının da fiyat artışına gittikleri toplantı, Haziran 2009 tarihinde gene ÖTV’de değişim üzerine 3 firmanın iletişimde olmaları, 2006 yılında 4 büyük teşebbüsün euro kurundaki artışı fiyatlara yansıtıp yansıtmamaya yönelik görüşmeleri ve ardından fiyatlarını aynı gün artırmaları, 2008 yılında euro kurundaki değişim üzerine toplam 15 firmanın katılımının olduğu 2 ayrı toplantıda fiyatlarda artışın olup olmayacağı tartışmaları ile çeşitli diğer fiyat, stok, hedef ve satış stratejisine ilişkin görüşmeler sebebiyle 19 teşebbüse ceza verilmesi gerektiği sonucuna ulaşmıştır.”

KANUNU 4 ŞİRKET İHLAL ETMEDİ

Soruşturma raporuna göre, “Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş., HondaTürkiye A.Ş., Karsan Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş. ve General Motors Türkiye Ltd. Şti. unvanlı teşebbüsler hariç olmak üzere 19 teşebbüsün 4054 sayılı Kanunun ilgili maddesi çerçevesinde idari para cezası verilmesi gerektiğini belirten Senyücel, söz konusu 4 teşebbüs hakkında kanunu ihlal etmedikleri sonucuna varıldığını ifade etti. Senyücel, soruşturma heyetince hazırlanan raporda, Honda Türkiye A.Ş, Karsan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. ve General Motors Türkiye Ltd. Şti. unvanlı teşebbüslerin hedef, stok ve satış stratejisine yönelik bilgilerini rakipleriyle paylaşmamaları yönünde uyarılmaları gerektiği görüşüne yer verildini ekledi.

İddialardan sonra Rekabet Kurulu, şirket temsilcilerini 3 ayrı grup halinde dinledi. Sözlü savunmalarını yapan otomotivciler, rekabeti ihlal eden bir davranışta bulunmadıklarını bildirdi. Savunmada Rekabet Kurulu’un ikna etmek için 1957 Amerikan yapımı ünlü “12 Kızgın Adam” filminin en can alıcı sahnesinin yer aldığı 1 dakikalık bölümü de izlettirildi. Daihatsu markasıyla pazarda yer alan ALJ Otomotiv’in avukatı Şahin Ardıyok, filmde olduğu gibi bulunan tespitlerin aksinin de olabileceğini, tespitlerin ispat hükmünü karşılayıp karşılamamasının önemli olduğunu ifade etti.

Yönetmeliğe göre, kesilecek ceza şirketlerin bir yıl önceki satış gelirinin yüzde 10’una kadar çıkabilir. Ancak kurumun daha önce aldığı benzer kararlarda ceza tutarı satış gelirlerinin binde 7’si civarında kalmıştı. Rekabet Kurumu’nun 1 hafta 10 gün içinde kararının vermesi bekleniyor.

Doğuş: Soruşturmaya taraf olmamız bile en büyük ceza

Doğuş Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Aclan Acar, rekabete aykırı bir davranış içinde olmadıklarını belirterek, “Bizim şirketimiz Türkiye’deki ve dünyadaki bir çok şirketten farklı konumda. Üzülerek böyle bir soruşturmaya taraf olmamız dahi bizim için olacak en büyük cezaların başında geliyor” dedi. 2010’u en iyi yılları olarak niteleyen Acar, bu dönemde 3.5 milyar lira ciro yaptıklarını, ancak buna karşın sadece yüzde 4.5’lik kârlılıkla çalıştıklarını söyledi.

Soruşturmaya esas yılda ise ciddi bir zarar elde ettiklerini anlatan Acar, bu zararı telafi etmek için 2009’da 40 milyon lira tasarrufa gittiklerini, şirketin merkezini sırf düşük kiralı olduğu için Maslak’tan Gebze Şekerpınar’a taşıdıklarını ifade etti.

Acar, “Kârın zor elde edildiği bir ortamda mücadelenin ve rekabetin bu kadar yoğun olduğu ortamda, otomotiv sektörü rekabetin en başında olan sektörlerin başında geliyor” diye konuştu. Doğuş Holding temsilcisi de tespitlerle iddiaların yeterince örtüşmediğini, herhangi bir uzlaşmanın tarafı olmadıklarını, maliyet arttığını zam yaptıklarını, kurlar dengeye geldiğinde ise indirim yaptıklarını kaydetti.

Renault: Rekabeti ihlal etseydik çok satan modellere zam yapardık

Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, şirketinin rekabet kuralları ihlal etmediğini belirtti. Aybar, 11 yıldır Renault Mais’in Genel Müdürlüğü’nü yaptığını ve bu süre içinde kurumda rekabet uyum programının çok yoğun bir şekilde uygulandığını söyledi. Aybar, şunları söyledi:

“ÖTV indirimi döneminde ihlalin tarafı olsaydık en çok satan iki modele zam yapardık. Yani eğer zam yapmak zorunda olsaydık Megane ve Symbol’e zam yapardık. Ben bugün neden bu soruşturma ortamında, burada bulunduğumu anlamakta zorluk çekiyorum.”

Ford: Ortakların itibarı zedeleniyor

Ford Otomotiv Genel Müdürü Nuri Otay, şirketlerinin rekabeti bozucu hiçbir amaç ve eylem içerisinde olmadığını açıkladı. Otay, “Soruşturmanın rekabeti bozucu hiçbir eylem içinde olmamış şirketimizin ve büyük ortaklarımız Koç Holding ile Ford Motor’un kamuoyunu nezdinde itibarına ciddi anlamda zarar verdiğini ve yöneticilerimizi de ortakları nezdinde bir yerde zan altında bıraktığını görüp bundan üzülüyoruz. Kurulun vereceği karara çok önem veriyoruz” dedi.

12 KIZGIN ADAM

Sidney Lumet imzasını taşıyan 1957 yapımı ‘12 Kızgın Adam’ın (12 Angry Men) hikayesi Latin kökenli bir Amerikalı gencin babasını bıçaklayarak öldürdüğü gerekçesiyle birinci dereceden cinayetle suçlanması ve mahkemeye çıkarılmasıyla başlar. 11 jüri üyesi suçlu olduğunu düşünürken, 1 jüri üyesi farklı fikirdedir. Film mahkeme sahneleriyle büyük ses getirmişti. ‘12 Kızgın Adam’ 2007’de ABD Kongre Kütüphanesi tarafından Ulusal Film Arşivi’nde saklanmasına karar verildi.

SAVUNMA BUGÜN DE SÜRECEK

Hakkında soruşturma açılan 23 şirketin 3 grup halinde dinlenmesine karar verildi. 2 grup dün savunmasını tamamladı. Kalan şirketler ise savunmalarını bugün bitirecek. 23 şirket şöyle: “ALJ Otomotiv, Anadolu Araçlar Ticaret, Baylas Otomotiv, Borusan Otomotiv, Çelik Motor, Doğuş Otomotiv, Ford Otomotiv, GM Türkiye, Honda, Hyundai, İsotlar, Karsan, Renault Mais, Mazda, Mercedes Benz Türk, Mermerler, Nissan, Otokar, Peugeot, Şahsuvaroğlu, Temsa Global, Tofaş ve Toyota”

2