Giriş
Soru: 15 Ekim 1972 doğumluyum. 12 Ekim 1989’da sigortalı işe başladım. 5331 gün prim ödemem var. Günlerim doldu ise tazminatımı alıp işten ayrılabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim? Alper ELMAS Cevap: Emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ile prim ödeme şartlarını yerine getiren ve yaş şartını dolduramayanlar, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 15 yıl süre ve 3600 gün prim ödemeniz olduğundan, işyerinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını işverene ibraz etmekten ibaret.
Borcunu takside bağlatan Bağ-Kur’lu sağlık yardımı alabilecek
Soru: Bağ-Kur sigortalısıyım. Prim borcum olduğu için sağlık yardımı alamıyorum. Eşimin ameliyat olması gerekiyor. Son çıkan kanuna göre sağlık yardımı alabileceğim bilgisi doğru mu? Doğru ise, yardım alabilmem için ne yapmam lazım? ALİ Cevap: 60 günden fazla prim borcu olan 4/b sigortalıları (eski adıyla Bağ-Kur) sağlık yardımı alamıyordu. Ancak, 18 Haziran 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 5997 Sayılı Kanun ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklik sonucu, prim borcunu takside bağlatan 4/b sigortalıları, sağlık yardımı alabilecek. Prim borçlarını taksitlendirerek sağlık yardımı almaya başlayabilirsiniz.
Eşinizin 54 yaşını doldurması gerekiyor
Soru: Eşim 2 Ekim 1989 SSK girişli ve 20 Ağustos 1990 çıkışlı (320 gün). 18 Kasım 1998’den itibaren de devlet memurluğu yapıyor. (Arada 1 yıl ücretsiz izni var) Eşim 17 Kasım 1969 doğumlu. Emekli olma yaşını ve varsa yapması gerekenleri öğrenebilir miyim? S.Alper ÖZEN Cevap: Eşiniz emekli olmak için, 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabi. Aralık 2017 sonuna kadar çalışarak fiili hizmet süresini 20 tam yıla tamamlaması şartıyla, 54 yaşını dolduracağı 17 Kasım 2023’te emekli olabilir.
Limitet şirket ortağı, hissesi ne olursa olsun Bağ-Kur’lu olmak zorunda
Soru: 28 Şubat 1965 doğumluyum. SSK sigorta başlangıç tarihim 1 Şubat 1987. 4 Ekim 2000’de bir şirket kurarak Bağ-Kur’lu oldum. 21 Nisan 2006’ya kadar Bağ-Kur’a 1940 gün prim ödedim. Bu tarihte şirketimi devrettim ve Bağ-Kur’umu kapattım. Ancak başka bir limitet şirkette yüzde 10 hissem var. Bu şirketteki hissemi Bağ-Kur’a bildirmemiştim. Kendi şirketimi kapattığım tarih olan 21 Nisan 2006’dan sonra aralıklarla SSK’lı olarak çalıştım. Halen çalışıyorum. Şu anda 1940 gün Bağ-Kur’a, 2500 gün de SSK’ya prim ödemiş durumdayım. Vakti geldiğinde SSK’ya emekli olmak için müracaat ettiğimde, halen yüzde 10 hissedarı olduğum şirketten dolayı problem çıkar mı? Bağ-Kur’dan emekli olmam gerektiği şeklinde bir şey söylenerek Bağ-Kur’un emeklilik şartlarını yerine getirmem istenir mi? Şayet böyle bir problem çıkacaksa, şirket hissemi hemen devredeyim mi? Son olarak, SSK’dan kaç yaşında ve daha kaç iş günü çalışarak emekli olabilirim? Rahmi YILMAZ Cevap: Şirket ortaklığı Bağ-Kur sigortalısı olmayı gerektiriyor. Şirketin birindeki hissenizi satmışsınız ancak bir başka limitet şirketteki yüzde 10 ortaklığınız nedeniyle Bağ-Kur sigortalısı olmanız gerekir. Sosyal Güvenlik Kurumu, limitet şirket ortaklığınızı tespit ettiğinde, geriye dönük olarak 4/b sigortası (eski adıyla Bağ-Kur) kapsamına alır ve sorun yaşarsınız. Ya 4/b sigortalısı olun, ya da bir an önce şirket hissenizi devredin. SSK’da emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 935 gün daha prim ödeyerek, 4440 gün olan prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 28 Şubat 2015’te 4/a sigortasından (eski adıyla SSK) emekli olabilirsiniz.
31 Mart 2011’e kadar her üç ayda bir KEY listesi yayınlanacak
Soru: 25 yıl memurluk yaparak 2005’te emekli oldum. Maaşımdan Konut Edindirme Yardımı (KEY) kesintisi yapıldığı halde, Temmuz 2008’de yayınlanan listede adım çıkmadı. KEY ödememi alamadığımdan, itiraz etmiş olmama rağmen ikinci KEY listesinde de adım çıkmadı. KEY ödemelerinde son durum nedir? Ödememi alabilmem için ne yapmam gerekiyor? CEMAL Cevap: Temmuz 2008’de birinci Mart 2010’da ikinci KEY ödeme listesi yayınlandı. Üçüncü listenin de Haziran 2010 sonunda yayınlanması ve listede adı olan hak sahiplerine temmuz ayı içinde KEY ödemelerinin yapılması için çalışmalar sürüyor. Süresi içinde itirazınızı yapmışsınız. Bu süreçte üç ayda bir yayınlanacak olan KEY ödeme listelerini takip etmekten başka yapacağınız bir şey yok. İşlemi tamamlanan hak sahipleri için, en son 31 Mart 20011’de olmak üzere her üç ayda bir KEY ödeme listesi yayınlanacak. Memur olarak çalıştığınız kamu kurumu belgelerinizi, tasfiye halindeki T.C Emlak Bankası’na göndermişse, işleminiz tamamlandığında KEY ödeme listesine alınmamanız için bir neden yok. Şayet son listede de (31 Mart 2011’de yayımlanacak liste) adınız çıkmazsa, dava açarak hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışmaktan başka seçeneğiniz kalmıyor.
8 Eylül 1999’da 23 yıl sigortalılık süresi olan, eski yasaya tabi
Soru: 1951 doğumluyum. Şubat 1975’te sigortalı olarak çalışmaya başladım. Şu an toplam prim ödeme günüm 1622. Ayrıca 20 ay askerliğim bulunuyor. Nasıl emekli olabilirim? Sabri KILAVUZ Cevap: 8 Eylül 1999 itibarıyla sizin gibi 23 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar, bu tarihte uygulamaya konan ve gerek prim ödeme gün sayısını 5000 günden 7000 güne çıkartmasıyla, gerekse kadına 58, erkek sigortalıya 60 yaş şartı getirerek emekli olmayı zorlaştırdığından toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan 4447 sayılı yasaya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olabiliyorlar. Eski yasaya göre yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 20 ay askerlik sürenizi borçlanıp, 1378 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
