Kiralar düşük kalırsa yabancı yatırım gelmez

İnci NEŞELİ ÖZOĞLU

Hollandalı alışveriş merkezi yatırımcısı ve işletmecisi Corio, 2005’te Akmerkez’in yüzde 46 hissesini alarak Türkiye pazarına girdi.

Bu dönemin Corio açısından deneme evresi olduğunu belirten Corio İcra Kurulu Başkanı (CEO) Koray Özgül, 2007’den itibaren, aralarında Tekirdağ’daki Tekira, Adapazarı’ndaki Ada, Ankara’daki 360, Tarsus’taki Tarsus AVM ve Denizli’deki Teras Park’ın da bulunduğu, her biri 60-150 milyon lira yatırımla kurulan, 10 ayrı alışveriş merkezi (AVM) anlaşmasına imza attıklarını söyledi.

Türkiye Avrupa radarında

Koray Özgül, bu anlaşmaların büyüklüğünün, Corio’nun Türkiye’ye ne kadar inanarak girdiğinin göstergesi olduğunu söyledi. 2005 Akmerkez sonuçlarından sonra Türkiye’nin Avrupalı yatırımcıların radarlarına girmeye başladığını vurgulayan Koray Özgül şöyle devam etti: “Firmalar 2006’da Türkiye’ye girme yarışına başladılar. O dönemde ilgilenen yabancı firmalar en az 1 milyar dolar ayırmayı amaçladı, Türkiye’de belli bir büyüklüğe ulaşmak istedi. Biz de şimdiye kadar 1 milyar dolar yatırım yaptık.”

İstanbul’u gözlüyoruz

Corio’nun yanı sıra Multi, Crea gibi yabancı yatırımcıların İstanbul’daki varlığının Anadolu’dan az olduğunu belirten Koray Özgül şöyle dedi: “AVM yatırımlarında patlama yaşanan 2006-2008 döneminde her yıl 1 milyon metrekare alan hizmete girdi. İstanbul’daki fiyatlar çok yükselince yabancı gruplar kendilerini Anadolu’da geliştirmeyi tercih etti.”

Akmerkez dışında İstanbul’da yatırımları olmadığını belirten Koray Özgül, “İstanbul’un oranını en az yüzde 40’a getirmemiz lazım. Bu yüzden buradaki AVM’leri gözlüyoruz” dedi.

Piyasa 2004’e geri döndü

Koray Özgül 2011 sonunda hizmete açılan AVM sayısı ve metrekarede gözle görülür azalma olacağını söyledi.

2009 başından beri inşaatı başlayan ve açılan AVM metrekaresinin sürekli azaldığına dikkat çeken Koray Özgül, “Yılın ilk 6 ayında 240 bin metrekare alan hizmete açıldı. Bu rakam gelecek yıl daha da azalacak. 2009’dan beri yatırımcılar yatırımlarını dondurdu ya da iptal etti. Çünkü krizde kiralar 2004 seviyelerine düştü. Kira yatırımı kurtarmazsa yabancı yatırımcı gelmez. 2011 sonunda ancak kiralar kurtarır seviyeye çıkacak.”

Beş yılda 15 bin kişiye iş

Bursa Anatolium AVM’yi Maya Grubu’ndan 176 milyon euro’ya temmuz sonunda aldıklarını anlatan Koray Özgül şöyle dedi: “84 bin metrekarelik bir AVM için yüksek bir fiyat. Anatolium AVM yılda 3500 ile 5000 kişiye iş sağlayacak. 5 yıl içinde de 15 bin kişi istihdam edeceğiz. Bu şekilde Bursa’daki işsizliği yüzde 3.4 aşağıya çekeceğiz. Anatolium etrafında ciddi ticari gayrimenkul aktivitesi olacak. O bölgeyi canlandıracağız. Ikea, Media Markt, Leroy Merlin ve Carrefour gibi mağazalar şu an açık. Diğerleri peyder pey hizmete girecek.”

Erkekler az zamanda çok harcama yapıyor

Anadolu müşterisinin AVM’den daha fazla alışveriş yaptığını savunan Koray Özgül, “Anadolu’nun devleri diyebileceğimiz Ender, Çetinkaya gibi mağazalar AVM’lere ısınmaya başladı. Metrekare satışları dünya standartlarına ulaştı” dedi.

Günümüzde erkek giyiminde patlama yaşandığını belirten Koray Özgül, “Erkeklerin metrekaredeki harcaması kadınlardan fazla oldu AVM’de. Çünkü kadınlara hizmet veren pazar, çarşı, sokak mağazaları da var. Erkeklerse ortalama 40 dakika AVM’de kalarak alışverişini yapabiliyor” dedi.