Kömür külü ve pamuk atığından yapı malzemesi

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hanifi Binici tarafından hazırlanan proje ile kömür külü ve pamuk atığından yüksek kalitede yapı malzemesi üretildi. Doç. Dr. Hanifi Binici, amaçlarının atıl durumdaki kül ve pamuk atıklarının ekonomiye kazandırmak olduğunu söyledi.

Çalışmaya lisans öğrencisi Buğra Çömez ile başladıklarını hatırlatan Binici, "Çalışmada Kahramanmaraş’ta bulunan tekstil fabrikalarından elde edilen pamuk atığı ve küllerin yalıtım elemanı üretiminde katkı maddesi olarak kullanılması araştırdık. Farklı oranlarda dört karışım yaptık. Üretilen panellerin ve blokların ısı yalıtımı gibi birçok mühendislik özellikleri araştırdık. Bütün araştırmalarımızı standartlarına göre yaptık. Atık kömür külü ve pamuk atıkları ile desteklenmiş blok ve panellerin üstün mühendislik özellikleri olduğu gördük. Sonuçta söz konusu kül ve pamuk atıklarının yalıtım malzemesi üretiminde kullanılabileceğini ortaya koyduk" dedi.

Kahramanmaraş’ın tekstil merkezi olduğunu ve her yıl tonlarca atığın çöpe gittiğini kaydeden Binici, elde edilen yapı malzemesinin yüksek kalitede olduğunu ifade etti. Türkiye’de milyonlarca ton uçucu külün termik santrallerde yan ürün olarak ortaya çıktığını anlatan Binici, "Bu miktarın çok az kısmı çimento üretiminde, baraj enjeksiyonlarında ve tuğla üretiminde kullanılmaktadır. Oysa endüstriyel atık olan uçucu küllerin birçok ülkede değişik ve yaygın kullanım alanları vardır. Dolayısıyla çöpe giden bu küllerin değerlendirilmesi gerekiyor. Bizim çalışmamızda da kül ve pamuk atığını bir araya getirdik ve yapı malzemesi ortaya çıkarttık" diye konuştu.

Geliştirdiklerin projenin önemine işaret eden Doç. Dr. Binici, üretikleri malzemenin yapılarda önemli oranda ısı tasarrufu sağladığını ifade etti. Binici şunları kaydetti: "Ortaya çıkan malzeme üstün ısı yalıtım özelliğine sahiptir. Atık olan pamukların ve tekstil küllerinin ekonomiye kazandırılmasının yanında çevre kirliliğinin önüne geçilecektir. Ses yalıtımının çok önemli olduğu ve yüksek frekansta ses üreten ortamlar stüdyo, sanayi yapıları gibi yerlerde bu malzeme tercih edilebilir. Özellikle istenilen boyutta üretilebileceğinden duvar malzemesi olarak kullanılabilir. Binaların kendi ağırlıkları deprem sırasında yapının hasar görmesine katkı yaptığından bu yükün azaltılması çok önemlidir. Önerilen bu malzeme ile bina yükleri de azaltılabilmektedir."

Proje kapsamında model ev kurduklarını belirten Binici, "Bir tane briket bir tanede pamuk atığı ve külden oluşan bir ev yaptık. Atık külü ve pamukla üretilen bloklara yapılan evle briketten yapılan evlerde yapılan ısınma sonuçlarına göre aynı süreye tabi tutulan ısınma değerlerinde pamuk evin brikete göre yüzde 26 daha hızlı ısınabildiği deneylerle tespit ettik" şeklinde konuştu. KSÜ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Tolun ise çevreye duyarlı malzemenin üretilmesinin mühendislik açısından son derece önemli olduğunu bildirdi. Bir ürünün yapılıp daha sonra da atıklarının yok edilmesi gerektiğine işaret eden Tolun, hazırlanan projeyle yok edilmesi gereken ürünleri pamuk ve atık külleri tekrar değerlendirilerek ekonomiye kazandırılacağını belirtti. Projenin desteklenip ticari hale dönüştürülmesine vurgu yapan Tolun, enerji ve çevre açısından düşünüldüğünde ülke için önemli bir proje olduğunu kaydetti.