Giriş
Soru: Konut yapı kooperatif üyeleri KDV’den muaf değil mi? Konut kooperatifi inşaatını bitirip, hak sahibi üyesine dairesini teslim ederken, KDV ödenmesi gerekiyor mu? Gerekiyorsa KDV oranı kaçtır? KDV’yi üye mi, kooperatif mi ödüyor?
Zeynep GÜNAY Cevap: Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine daire teslimi, 3 Temmuz 2009’a kadar KDV’ye tabi değildi. Ancak, 3 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5904 sayılı, Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile kooperatiflerin üyelerine konut teslimindeki KDV istisnası kaldırıldı.
[[HAFTAYA]]
3 Temmuz 2009’dan itibaren inşaat ruhsatı alan kooperatiflerin üyelerine konut teslimleri KDV’ye tabi tutuluyor. 3 Temmuz 2009’dan önce inşaat ruhsatı alan kooperatifler (ruhsatın kooperatif adına olması şartıyla), eski yasaya tabi olarak üyelerine konut tesliminde KDV ödemiyorlar. KDV oranı dairenin büyüklüğüne göre değişiyor. 150 metrekareye kadar olan konutlarda ‘yüzde 1’, 150 metrekarenin üstündeki konutlarda ise ‘yüzde 18’ KDV ödenmesi gerekiyor. KDV’yi kendisine konut teslim edilen kooperatif üyesinin ödemesi gerekiyor.
Bağ-Kur’lu iken yapılan doğumlar borçlanılamıyor
Soru: Annem 51 yaşında. Bağ-Kur ve SSK’ya 3781 gün ödemesi var. Emekli olmak için ne yapması gerekiyor? Doğum borçlanması yapabilir mi? 1986-1993 yıllarında Bağ-Kur, 1993-1997 arası da SSK’ya prim ödedi. Tayfun ARSLAN Cevap: Annenizin 1993 ile 1997 arasında SSK’ya en az 1260 gün prim ödemesi varsa, SSK şartları ile emekli olacak. SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 3600 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi. Primi yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 56 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Şayet 1993 ile 1997 arasında SSK’ya 1260 gün prim ödemesi yoksa, en geç 23 Mayıs 2011’e kadar sigortalı bir işte çalışarak ödemesini 1260 güne tamamlayabilirse, 56 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Anneniz Bağ-Kur’luyken yaptığı doğumları borçlanamaz.
Geçmişte prim ödenmemiş günleri borçlanarak kazanamazsınız
Soru: 1970 doğumluyum ve Şubat 1982’de SSK’lı oldum. Şubat 1988’de işi bıraktım. Bu tarihler arasında 1111 günüm var. Aralık 2007’den Mayıs 2010’a kadar çalıştım. Toplam prim sayım 1760 gün. 1988 yılıyla 2007 yılı arasındaki boşluğu, ücretini ödeyerek doldurabilir miyim? Nihal ÖZTÜRK Cevap: Sosyal güvenlik mevzuatımızda, geride kalan primi ödenmemiş boş günleri borçlanarak kazanma usulü yok. Maalesef 1988 ile 2007 arasındaki günleri borçlanarak sigorta süresi olarak kazanmazsınız, dolayısıyla hemen emekli olmanız mümkün değil. 20 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 40 yaş şartlarına tabisiniz. 3240 gün daha prim ödeyerek, 1760 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Doğum borçlanmasıyla prim eksiğinizi tamamlayabilirsiniz
Soru: 18 Haziran 1963 doğumluyum. 17 Nisan 1981 ve 3 Mayıs 1987’de iki doğum yaptım. 1 Mart 1996’da SSK’lı oldum. 4249 gün primim var. Doğum borçlanması yasasından yararlanabilir miyim? Dilek EŞİYOK Cevap: İki doğumunuz için borçlanma yaparak, 1440 gün (4 yıl) sigorta süresi kazanabilirsiniz. Prim ödemeniz 1440 gün artar. Ayrıca, başlangıç tarihiniz 4 yıl geri gider ve 20 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum borçlanmasıyla prim eksiğinizi tamamlamış olacağınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 20 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 1 Mart 2012’de emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok
Soru: 1965 doğumluyum. 1990’da SSK’lı oldum. 19 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Askerden önce sigortam yok. Askerliğimi yatırınca ne zaman emekli olabilirim? Yüksel BATUK Cevap: 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, askerlik borçlanması sadece prim gün sayınızı artırır. Emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Oysa prim ödemeniz yeterli. Bundan dolayı askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok. Bundan sonra prim ödemeseniz dahi 2017’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Nisan 2011’de emekli olabilirsiniz
Soru: 10 Ocak 1957 doğumluyum. 1 Aralık 1987’de Bağ-Kur’lu oldum. 11 yıl 9 ay 29 gün prim ödedim, borcum yok. 1 Ağustos 1995’ten beri SSK’lıyım. 20 ay olan askerlik süremi borçlandım ve bedelini ödedim. 7 Ocak 2008’den 31 Aralık 2008’e kadar ara verdim. Ocak 2010 sonu itibarıyla 4499 gün primim var. Nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Hasan ÇAPAR Cevap: Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız Nisan 2011’de emekli olabilirsiniz.
SSK'dan emekli olmanız avantajlı
Soru: 11 Ocak 1967 doğumlu bekar bir kadınım. 19 Ocak 1993’te SSK’lı oldum. İsteğe bağlıyla beraber 3222 gün prim ödedim. Bağ-Kur’a da 1711 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Özen DOĞAN Cevap: SSK’ya ve Bağ-Kur’a hangi tarihler arasında prim ödediğinizi belirtmemişsiniz. Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim ödemesi içinde) fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, prim ödeme tarihleri önemli. Sorunuzu Bağ-Kur’a SSK’dan sonra prim ödediğiniz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Başlangıç tarihinizden 1 Haziran 2002’ye kadar aralıksız prim ödemişseniz, Bağ-Kur’da 20 tam yıl prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 2267 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 7200 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, 20 yıl sigorta, 5600 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olarak, 11 Ocak 2016’da SSK’dan emekli olmanız mümkün. SSK’dan emekli olmanız daha avantajlı.
