Kredi faizleri düşecek mi?

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bankaları faiz konusunda tekrar uyardı ve "Biz 'Faizler düşmesi lazım' diyoruz, bankalar ise vatandaşın oraya yatırdığı paraları kendisi için adeta bir soyup soğana çevirme aracı olarak kullanıyor" dedi. Bu açıklama bankaların da faizleri düşürmek için yeni aksiyonlar alacağını açıkladığı günün akşamında geldi.

Mevduat da etkili

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) yönetimi 8 Ağustos sabah saat 10.00 sularında yükselen mevduat ve kredi faizlerinin nasıl düşüreceklerini açıklamıştı. Bilindiği üzere yüksek mevduat ve kredi faizleri hükümetten sürekli tepki çekiyor.

Faizlerin yükselmesinde hem Merkez Bankası'nın bankaları yüksek faizle fonlaması hem de mevduat faizlerindeki artış etkili. Mevduat faizlerinin son aylarda artmasında Kredi Garanti Fonu (KGF) aracılığıyla firmalara sağlanan kredilerin de etkisi görülüyor. Nasıl mı?

207 milyar lira

Bankalar Kredi Garanti Fonu aracılığıyla 313 bin işletmeye 207 milyar liralık kredi sağladı. Bu 6-7 aylık dönemde muazzam bir rakama işaret ediyor. Bankaların kaynağı bu kadar kredi talebini karşılamaya yetmedi.

Yurt dışından sağlanan para pahalandı üstelik de birkaç yıl öncesine göre daha kıt. İşte bu nedenle iç piyasaya yönelen bankalar, mevduat toplama yarışına girdi. Daha çok kaynak ihtiyacı olan daha çok faizle müşteri çekmeye ve para toplamaya çalıştı. Bu yüzden yıllık mevduat faizleri yüzde 15'leri aştı.

Artış hızı yavaşlayacak

Bankalar Birliği Başkanı Hüseyin Aydın, gazetecilerle yaptığı sohbet toplantısında son 6-7 ayda kredilerde görülen artış hızının önümüzdeki aylarda azalacağını söyledi. Şu ana kadar ayda bankaların 30-35 miyar lira kredi dağıttığına dikkat çeken Aydın, bu tutarın 15-20 milyar liraya düşeceğini bu yüzden kaynak talebinin azalacağını ifade etti.

Dolayısıyla talep azaldıkça, bankaların mevduata ödediği faiz de kademeli azalacak. Peki ne kadar? Hüseyin Aydın, bunun yüzde 13'lere doğru ineceğini belirtti.

Bankalar giderlerini kısacak

Bankalar, sadece kredi talebinin düşmesini beklemeyecek. Ayrıca, kendi operasyonel giderlerini de aşağı çekmeye yönelik adımlar atacak. Bunu da ortaklıklarla yapacak. Ortaklık yapılacak alanlar ise ATM ve POS gibi para çekme ve ödeme cihazlarında olacak.

Hüseyin Aydın, 3-4 bankanın birleşerek sadece ATM kullanımı konusunda ortaklık yapması halinde 1 milyar dolarlık tasarruf yapılabileceğini ifade etti. Aydın, elde yani kasada kalan bu paranın da kredi faizlerini aşağı çekecek yönde katkı sağlayacağını belirti.

Her ikisi de inişe geçecek

Dolayısıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çağrısına karşılık veren bankaların alacağı tedbirlerle önümüzdeki dönemde mevduat ve kredi faizlerinde aşağı yönlü bir seyir görebiliriz. Düşen faizler neden önemli?

Kredi faizlerindeki düşüş bireysel tarafta tüketim (ev, araba alma gibi) iştahını artırıyor. Ticari tarafta ise yatırımların artmasına ve firmaların nefes almasına yardımcı oluyor.

Bu da ekonomik büyümeyi destekleyen bir faktör. İşte bu nedenle hükümet kanadından bankalara sürekli "Faizi düşürün, yüksek kârlar elde etmeyi bırakın, parayı kasada tutmayın, ekonomiye, üretime ve yatırıma destek olun" çağrısı geliyor.