Kredileri yenileme zamanı

Fehim Genç /POSTA

Faiz 1’in altına indi

Bankaların faiz yarışı hızlandı. Beş yıl vadeye yüzde 1’in altına faiz vermeye başlayan Akbank’a Finansbank ve Vakıfbank da katıldı. Finansbank beş yıl vadeli konut kredisi faizlerini yüzde 0.96’ya, Vakıfbank yüzde 0.99’a çekti. Bir-üç yıl vadede faizleri yüzde 1’in altına çeken diğer bankalar da, beş yıl vadede yüzde 1’e yaklaştı. 12 ay vadeye yüzde 1’in altında faiz uygulayan çok banka var.

Ucuzla değiştirme imkanı

Aylık yüzde 1.5-2 faizle kredi kullananlar için bunları ucuz faizle değiştirme imkanı (refinansman) doğdu. İlk bankaya borcu kapatıp düşük faizli yeni kredi alarak yüksek taksitleri düşürmek mümkün. Ama iyi hesap gerekiyor. Bu hesabı internet sitelerine girerek veya kredi uzmanlarıyla görüşerek yapmak mümkün. Bankalar bunu kredi satma fırsatı olarak gördüğü için bilgi almada sıkıntı yok.

Sadece taksitlere bakmayın

Hesap yaparken sadece yeni kredide aylık taksitlere bakmayın. Eski krediyi kapatırken anaparanın yüzde 2’si kadar ceza ödenecek. 100 bin lira çekmişseniz 2 bin lira ceza vereceksiniz. Bir de yeni kredinin en az 2-3 bin lira dosya masrafı var. Yani nereden baksanız 5 bin lira masrafınız olacak. Ama değişimde avantajınız bunun üzerindeyse, yeni masraflara rağmen kârdasınız, taksidiniz düşer.

30 bin lira avantaj

Örneğin, yüzde 1.35’ten, 120 ay vadeli, 150 bin lira kredi alan bir tüketici, aylık 2535 lira taksit ödüyor. 120 ay vadede en düşük faiz şu sıralar yüzde 1.09. Bu faizden yeni kredi kullanılırsa taksidi 2245 liraya geliyor. Aylık avantaj 290 lira. Bunu 120 ayla çarparsanız toplamda 34 bin 800 lira avantajınız var. Ceza, dosya masrafı 4800 lira olduğunda yaklaşık 30 bin lira avantajınız olacak.

Sadece taksit değil masraflar da önemli

Konut kredisi faizlerinde yüzde 0.99’dan daha düşük faiz olmadığını vurgulayan Aysan, “Biz ve birkaç banka 60 aya kadar 0.99’dan kredi kullandırıyoruz. Ama bazı müşteriler bize gelip, ‘Falanca bankadan yüzde 0.87 faiz aldık, hem de 10 yıl vadeyle‘ diyor. Aylık yüzde 0.87 olarak teklif edilen faiz, peşin komisyonlu faizdir. Konut kredisi kullanacak olanlar buna çok dikkat etsin” dedi.

Aysan, peşin komisyonlu faiz konusunda şunları söyledi: “Bu kredide masrafların haricinde komisyon alınır. 120 ay vadeyle yüzde 0.87 faizli kredi kullanmak isterseniz 100 bin liralık kredi için 6 bin lira komisyon ödersiniz. Bu yolla faizi sıfırlamanız bile mümkün. 100 bin lira kredi için peşin olarak 6 bin lira verirseniz 12 ay vadede faiz yüzde 0.03’e düşer. Bu da artık sıfır faizdir.”

Faizler taksit azaltmak için oldukça avantajlı

DD Mortgage Genel Müdürü Murat Aysan, dönemin yüksek faizle kredi kullananların taksit düşürmeleri için avantajlı olduğunu söyledi. Aysan, “Ödemesi süren kredinin faizi yüzde 1.30’dan yüksekse ve kalan miktar 50 bin liranın, kalan vade 2 yılın üzerindeyse avantajlı. Ödenecek miktar 100 bin liranın üstündeyse, hele ki 200-250 bin lira civarındaysa mutlaka yapılmalı. Miktar yükseldikçe refinansman avantajlı” dedi.

Aysan şöyle konuştu: “Faiz yüzde 1.30’un altında, kalan miktar 50 bin liradan düşük ve kalan vade 2 yıldan azsa avantajlı değil. Kredinin taksitlerini 200 lira düşürdünüz. 2 bin lira erken ödeme cezası ödeyeceksiniz. Bunu 200 liralık indirimlerle 10 ayda amorti edeceksiniz. En az 1500 lira da dosya bedeli ödeyeceksiniz. Bunu 15 ayda amorti edeceksiniz. Gitti 25 ay. İki yıl mantıklı değil. Dört yıl kalmışsa düşünülebilir.”

Bazıları için biraz beklemek daha doğru

Ancak faizlerin daha da düşmesi olasılığı var. Merkez Bankası son toplantısında faiz indirimlerinin devam edebileceği sinyalini verdi. Bu demektir ki, genel faizler ve konut kredisi faizleri bir miktar daha aşağı gidebilir. Özellikle kısa vadeli borçlanmış, şu anki faizlerde krediyi değiştirmekte fazla avantajı olmayan tüketiciler için gelişmeleri bir süre daha takip etmek yararlı olabilir.

Banka refinansman yapmak zorunda değil

Murat Aysan, refinansman hakkında merak edilen soruları şöyle yanıtladı:

Refinansman nedir?

Önceden alınmış kredinin, kredi alınan banka ya da başka bankada, vadesinin, faizinin, miktarının ya da kredi türünün birinin ya da hepsinin değiştirilmesi demektir.

Her faiz düşüşünde banka refinansman yapmak zorunda mı?

Mecburiyet yok, yapmayabilir.

Kredi kullanıcısı mağdur olmaz mı?

Hayır. Gidip bir başka bankadan yaptırabilir.

Bankalar refinansmanda şimdiki faizi uygulamak zorunda değil mi?

Bankalar bu konuda serbest. Bazı bankalar kendi müşterisine refinansman yapmıyor, başka bankadan gelenlere yapıyor. Banka bunu yapabilir. Kendi müşterisi de başka bankaya gidebilir.

Refinansman masrafı nedir?

Mart 2007’den sonra açılmış kredilerde refinansman yapılırsa kalan borca yüzde 2 kapama cezası uygulanır. Dosya açılış ücreti, ekspertiz bedeli ve hukuk ücreti alınır.

Başka bankada refinansman yapılırsa...

Buna transfer diyoruz. Transferde de Mart 2007’den sonra açılan kredilerin erken ödeme cezası var. Aynı şekilde dosya, ekspertiz, hukuk ücreti standart olarak alınır.