Lekelere veda!

Eh, herkes de çillerini, benlerini, lekelerini sevmiyor elbette. Siz de bu sorundan rahatsızsanız Uzm. Dr. Şenay Sarıtaş’ın anlattıklarını okumalısınız...

RÖPORTAJ: Esra ÖZÜBEK

eozubek@elle.com.tr

Cildimizde neden leke oluşur?

İnsan derisi farklı hücre çeşitlerinden oluşmuş dinamik bir organdır. Melanositler melanozomları üretir, melanozomlar da tirozini deriye rengini veren melanine çevirir. Melanosit sayısı, cinsiyet ve ırka göre farklı olmaz.

En açık ve en koyu renkli ciltlerde aynı sayıdadır. Sadece genetik olarak belirlenmiş melanin sentez miktarında ve melaninin keratinositlerdeki dağılımında farklılıklar vardır.

Melanin sentezini etkileyen iki faktör; UV güneş ışını ve hormonlardır. Bu uyarılar yüzünden melanin pigmenti ciltte birikir, lekelenme oluşur. Hormonal değişiklikler, güneş ışınlarına uzun süre maruz kalma, gebelik, genetik yapı, kimyasallar ve hormonal tabletler leke oluşumuna yol açar.

Leke tedavisinde lazer etkili mi?

Mesela çil tedavisinde en etkin yöntemler, kimyasal peeling ve lazer tedavileri. Ama sonuç, lekenin büyüklüğüne, derinliğine, bulunduğu yere göre değişir. Bazen rengi solar, bazen tamaman yok olur.

Doğum kontrol hapları kullanımı sonucunda veya gebelik döneminde oluşan lekeler, en sık yüz bölgesinde görülen koyu lekelerdir. Sıklıkla esmer tenlilerde görülür. Lazer tedavisi ile sonuç alınabilir.

Lazer tedavisinde bazen tek seans yeter, bazen birkaç defadan sonra sonuç alırsınız. Lazer; doğumsal ve gebelikte oluşan lekelerde, güneş kaynaklı ve yaşlılığa bağlı lekelenmelerde, çillerde, aknelerde uygulanabilir. Doğumsal lekelerde yüzde 70, diğerlerinde yüzde 90 sonuç alınır.

Başka hangi tedavi yöntemleri etkili oluyor?

Maskeler ve kremler kullanılıyor. Alfa arbutin içeren maskeler özellikle etkili. Diğer leke giderici de hidrokinondur. Yıllardır kullanılmaktadır. Tedaviye yanıt 6 ayı bulabilir, 1 yıl kadar sürer. Leke tedavi eden diğer bir ajan, kojik asit. Pirinçten elde edilir.

En sık kullanılan; kimyasal peeling

Kimyasal peeling ne kadar faydalı oluyor?

Bu, lekelenme tedavisinde sık kullandığımız bir yöntem. Melanini uzaklaştırır. TCA triklorasetik asit ile yüzeysel peeling veya yüksek konsantrasyonlarda etkin olarak tedavide başarı sağlar. Diğer yaygın olarak kullandığımız peeling ajanı, alfa hidroksi asitler. Yan etkisi TCA’ya oranla daha azdır.

Lekelenmelerin tedavisinde kullanılan diğer yöntemler hangileri?

Krioterapi, nitrojen ile dondurma yöntemidir. Yan etkisi açısından tercih edilmez. Dermabrazyon da var ama alternatif tedavidir. Çünkü yan etkisi fazladır.

Leke oluşumunu önlemek için ne yapabiliriz?

Güneşten korunmak, hatta kışın karlı havada dahi korunmayı ihmal etmemek, oluşabilecek lekelenmeleri önlemenin en etkili yolu.

(24.08.2013 tarihli Cumartesi Postası ekinden alınmıştır.)