Av. Hakan TOKBAŞ Maketten konut satışlarında cayma ve dönme hakkı
HABERİ PAYLAŞ

Maketten konut satışlarında cayma ve dönme hakkı

Haberin Devamı

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un, en meşhur ve yaygın düzenlemelerinden biri de tüketiciye tanınan sözleşme ile bağlılıktan kurtulma imkânıdır.

Kanun, düzenlediği sözleşmelerin birçoğunda, “cayma hakkı” adı altında, tüketiciye, sözleşme ile bağlılıktan kurtulma imkânı tanımıştır. Yeri gelmişken, uygulamada düşüldüğü gözlemlenen bir hataya dikkat çekmek istiyoruz: Tüketici işlemi olan her sözleşmede cayma hakkı yoktur. Ancak bizzat Kanun, cayma hakkını düzenliyorsa cayma hakkı mevcuttur.

Örneğin; peşin satış şeklinde yapılan araç satış sözleşmesinde, sözleşme tüketici işlemi niteliğinde olsa dahi cayma hakkı bulunmamaktadır. İşte, maketten konut satışları, tüketiciye cayma hakkının tanındığı sözleşmelerden biridir. Dahası var: maketten konut satışlarında, tüketici, cayma hakkının yanı sıra, sözleşmeden serbestçe dönme hakkına da sahiptir.

CAYMA HAKKI

Cayma hakkına ilişkin önemli hususlardan ikisi, cayma hakkının süresi ve kullanılma şeklidir. Maketten konut satışlarında, cayma hakkının kullanılma süresi, sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren 14 gündür. Cayma hakkının kullanılma şekli hususunda, Kanun ile Yönetmelik arasında çelişki mevcuttur. Kanun’da, cayma hakkının kullanılma şekline ilişkin bir düzenleme yoktur.

Buna karşılık, Yönetmelik’te, cayma hakkının noterlikler aracılığı ile kullanılacağı düzenlenmiştir. Peki, bu çelişki üzerine, hangi hükmü üstün tutmak gerekmektedir? Hukukî işlemlerde, şekil serbestisi, Anayasa ile teminat altına alınan sözleşme özgürlüğünün gereğidir.

Anayasa ile teminat altına alınan sözleşme özgürlüğünün yalnızca kanunlar ile sınırlanabileceği ve 6502 sayılı Kanun’un 43’üncü maddesinde de cayma hakkının kullanılması için şekil şartının getirilmediği göz önüne alındığında, Yönetmelik ile getirilen şekil şartının Kanun’a aykırı olduğu ve bu sebeple de cayma hakkının şekle tabi olmadan kullanılabileceği söylenebilir. Ancak riske girilmek istenmiyorsa, cayma hakkının noterlikler aracılığıyla kullanılmasında fayda vardır.

SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKI

Sözleşmeden dönme hakkı bakımından maketten konut satışlarında tüketici için getirilen en büyük kolaylık, hiçbir gerekçe göstermeksizin sözleşmeden dönme hakkının tanınmış olmasıdır. Yapılan değişiklikler neticesinde; tüketici, hiçbir gerekçe göstermeksizin, sözleşmenin kurulduğu andan 24 aya kadar sözleşmeden dönebilecektir.

Tüketiciye tanınan, sözleşmeden serbestçe dönme hakkının bir bedeli elbette var. Bu bedel de yapılan değişiklikler neticesinde artan şekilde belirlenmiş. Buna göre;

0 – 3 ay arası: sözleşme bedelinin %2’si,
3 – 6 ay arası: sözleşme bedelinin %4’ü,
6 – 12 ay arası: sözleşme bedelinin %6’sı
12 – 24 ay arası: sözleşme bedelinin %8’i.

Bu bedelin haricinde, tüketici, satıcının, sözleşmenin kurulması sebebiyle yapmış olduğu masrafları da karşılamakla yükümlüdür. Bu masraflar, sözleşmenin kurulması sebebiyle yapılan noter veya tapu masrafları, harçlar, vergi ve benzeri kamusal mali yükümlülüklerdir.

Dönme hakkının kullanılma şekline ilişkin Kanun’da hiçbir düzenleme olmasa da cayma hakkının kullanılmasında olduğu gibi, Yönetmelik’te dönme hakkının noterlikler aracılığı ile kullanılması gerektiği düzenlenmiştir. Dönme hakkının şekline ilişkin, yukarda cayma hakkı bakımından söylenenler aynen geçerlidir.

SONUÇ

Dikkat edilirse, maketten konut satışlarında tüketici, sözleşmenin kurulmasından 14 gün içinde hiçbir bedel ödemeksizin cayma hakkına, sözleşmenin kurulmasından 24 aya kadarki süre içinde tazminatını ve masraflarını ödemek şartıyla serbestçe sözleşmeden dönme hakkına sahiptir.

​Her iki hakkın kullanılması bakımından Kanun’da şekil şartı öngörülmemiş ise de Yönetmelik’te, Kanun’a aykırı olarak, noter aracılığı ile hakların kullanılması zorunluluğu getirilmiştir.


Sıradaki haber yükleniyor...
holder