Minyatür köy

Yolunuz İzmir-Selçuk’a düşerse aklınızda olsun, programınızı, Kuşadası kavşağından dönünce 300 metre ilerde, sağda bulunan Çetin Maket Köy’ü gezecek şekilde ayarlayın. Bu köy, bildiklerinize benzemiyor. İnsanlar 30 santim, evler 80 santim. Çünkü burası maketten yapılmış bir köy; Konya’nın Akviran adlı kasabasının minyatür kopyası. “Ne alakası var?” demeyin, maket köyü oluşturan Nazmiye-Ayhan Çetin çifti Konya-Akviranlı. 1940 yılında Akviran’da doğan Ayhan Çetin emekli öğretmen.

Yıllarca Anadolu’nun çeşitli yerlerinde çocuklara matematik ve fen bilgisi öğretmiş. 1961 yılında, köylüsü olan Nazmiye Hanım ile evlenmiş. Çift yıllarca Anadolu’yu dolaşmış ama çocukluklarını doyasıya yaşadıkları o köyü, Akviran’ı unutmamışlar. Herkese Akviran’ı anlatmaya, tanıtmaya karar veren Ayhan-Nazmiye Çetin çifti, 1980’de bebek yaparak işe başlamışlar.

Tek bebekle başlayan tanıtım projesi günden güne büyümüş, sonunda Akviran Köyü’nün canlandırıldığı bir kompozisyona dönüşmüş. Maket, resim ve heykel sanatlarının birleşimi olan köy, 1950’lerin Akviran’ındaki yaşamı yansıtıyor. Adı ‘Çetin Maket Köy’. Figürler ve resimler Ayhan Bey’in, aksesuarlar ve kıyafetler ise Nazmiye Hanım’ın elinden çıkmış.

1950’lerin yaşamı...

Maket köyü dikkatle seyretmek, 1950’lerde Akviran Köyü’nde nasıl bir yaşam sürüldüğünü anlamamıza yetiyor: Evlerin damında tarhana kurutan kadınlar, uzun eşek oynayan çocuklar, halı dokuyan, kuzu çevirenler, çocuklara masal anlatan nineler, çeşmeden su taşıyan köylüler, bahçede tıraş olan damat, tarladaki saman balyalarını taşıyan köylüler, koyun sağanlar, kilim dokuyanlar, köy kahvesinde oturup sohbet eden erkekler... O yılların dükkanları da makette yer almış.

İsimleriyle birlikte: ‘Demirci Mehmet’, ‘Bakkal Ahmet’, ‘Ayakkabıcı Yusuf’... Hepsi de çalışıyor. Yani kelimenin tam anlamıyla çalışıyor. Hangi dükkanın önündeyseniz oradaki figür hareket ediyor, işini nasıl yaptığını görüyorsunuz... Ayhan Çetin, doğduğu köy Akviran’a kendini eklemeyi unutmamış. O yıllarda çocuk olan Ayhan Bey, makette, kerpiç evin damında oturmuş, uçurtma uçuruyor.

Maket köy her gün 09.00-20.00 saatleri arasında ziyaretçi kabul ediyor. Maket köyü görmek isteyen yetişkinler 4 TL, öğrenciler ise 3 TL ödüyor. Akviran’ın maketi, bugüne kadar yurt içi ve yurt dışında 17 sergide yer aldı. Nisan 2009’da da Birinci İzmir Turizm Ödülleri En İyi Otantik Ürün Ödülü’ne layık görüldü.

(09.04.2011 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır.)