Obezite anne karnında başlar

Southampton Üniversitesi uzmanlarının Diabetes (Diyabet) dergisinde yayımlanacak çalışmasına göre düşük düzeyde karbonhidrat tüketmek, bebeğin genlerinde bazı unsurların değişmesine yol açıyor.

Bu değişikliklerin görüldüğü bebekler, yaşamlarının ileriki aşamalarında daha çok kilo alıyor. Yani anne düşük karbonhidratlı bir beslenmeye geçerse çocuğunun kilo alma riskini artırıyor.

Hazırlık çalışması

Uzmanların teorisine göre anne karnında gelişimini sürdüren bebek, dünyaya geldiğinde karşılaşacağı ortama hazırlıklı olmaya çalışıyor ve DNA’sında buna göre değişiklikler oluyor.

Yani karbonhidratı az bir ortamda gelişen bebek, yeterli besin olmadığı varsayımıyla vücudunu depolamaya programlıyor.

Daha önce hayvanlarda yapılan çalışmalarda da beslenmenin gen işlevlerinde değişiklik yaratabildiği belirlenmişti. Buna ‘epigenetik değişim’ deniyor. Bu alanın uzmanları çevreyle genlerin nasıl bir etkileşim içinde olduğunu anlamaya çalışıyor.

Araştırmada uzmanlar göbek bağından numuneler alarak ‘epigenetik markörler’i inceledi. Veriler hamileliğin başında şeker ve nişasta alımı az, düşük karbonhidratlı gıdalarla beslendiğinde çocuklarda bu markörlerin geliştiğini belirledi.

Daha sonra bu markörlerle aynı çocukların altı ve dokuz yaşında obez olma riski arasında ciddi bir bağ ortaya çıkarıldı.

Anahtar A vitamini

Ekibin lideri Prof. Keith Godfrey, “Şaşırtıcı olan, verilerin altı-dokuz yıl kadar sonra çocuklardaki şişmanlığın dörtte birini açıklaması” diyor. Raporda genetik özelliklerin doğum kilosundan ‘çok daha büyük’ etki yaptığı ve annenin zayıf ya da kilolu olmasıyla ilgisi bulunmadığı kaydediliyor.

Söz konusu değişiklikler A vitamini için reseptörler yaratan RXRA geninde görüldü. A vitamini, hücrelerin yağları nasıl işleyeceğini belirliyor.

Prof. Godfrey’e göre bu hem çok etkileyici hem de potansiyel önemi büyük bir araştırma: “Hamile kadınlar beslenme konusunda tavsiyeler alıyor ancak bu konu, çoğu zaman sağlık personeli için öncelik olmayabiliyor. Bu araştırmaysa bebeklerinin uzun vadeli sağlık durumunda etkili olduğu için, annelerin beslenme tavsiyelerini dikkatle izlemesi gerektiğini gösteriyor.”

Gelecek nesillerin sağlığı
İngiliz Kalp Vakfı’ndan Prof. Mark Hanson da araştırmanın epigenetik değişimlerin kısmen de olsa yaşamın ilk dönemleriyle daha sonraki hastalıklar arasında bağlantı oluşturduğuna ilişkin önemli kanıtlar sunduğunu söylüyor.
Hanson, bunun kadınların gelecek nesillerin sağlığını iyileştirebilmek için beslenme konusunda daha fazla desteğe ihtiyacı olduğunu gösterdiği görüşünde. (bbc)