Okul seçimini şansa bırakmayın

Okul seçimi zor iş, çocuğunuzun aynı kültür ve aynı iklim içinde eğitim almasını istiyorsanız çocuğunuzun kişisel yetkinliklerini de bilerek aşağıda belirtilen kriterlerin tamamını değil ama pek çoğunu bulabileceğiniz okullar mevcut. Yeter ki zaman ayırın.

Okullar, çocukların ve gençlerin edindiği deneyimlerin geliştirilmesine fırsat tanıyan yaşam alanlarıdır. Bu yaşam alanını var eden öğretmen, öğrenci ve velilerdir. Okulun fiziksel olanaklarının azlığı ya da çokluğu önemli ise de velilerin okul seçiminde okulun nitelikli eğitim vermesi ve yabancı dil öğretimi en öne çıkan iki faktördür. Bunu okulun akademik kadrosu, geçmişi, güvenli oluşu izliyor.

Çocuğunuzu geliştiren okulu seçin Çocuğun gideceği okulun eve yakın ya da uzak olmasına, ulusal sınavlarda başarılı olmasına ya da sadece sınavları başarı ölçütü olarak almasına değil, anne babaların okul seçerken çocuklarının ihtiyaçlarını gözetmeleri önemlidir.

Özel okulların çok dilli bir dünya vatandaşı yetiştirmesi, sosyal etkinliklerin içeriğinin zengin ve çeşitli olması, yurtiçi ve yurtdışı projelerle öğrenci değişim programlarını kendi eğitim programlarına yansıtması gibi pek çok etkeni velilerin dikkate almaları önemlidir.

Rekabet kaliteyi artırmıyor

Türkiye’de son iki yılda özel okulculuğun eğitim sistemindeki payının yüzde 100 arttığını, bu payın oransal olarak yüzde 3’lerden yüzde 7’lere çıktığını söylemek gerek. Bu artışın temelinde devletin bu yönde aldığı bazı somut kararlar yatıyor.

Özellikle dershanelerin dönüşüm süreci ile özel okula dönüşme çabası ile yine bu çerçevede özel okulda okumak isteyenlere yönelik hazırlanan teşvik yasası ve yasal bazı düzenlemeler. Ama bunların hiçbirisi kaliteli bir eğitim kurumu olmaya yetmiyor, bu nedenle velilerin kendi ihtiyaçlarına değil çocuklarının ihtiyaçlarına / özelliklerine cevap verecek okulları iyi araştırmaları gerekiyor.

Bu özellikler elbette anaokulunda farklı, ilk ve ortaokulda farklı, lisede farklı olabilir. Örneğin, anaokulu arayışında olan veliler daha çok çocuklarının rahat olmasını, kişisel gelişimleri ve sosyalleşme süreçlerini ön plana alan, akademik beklentileri olmayan olabilirse yabancı dil eğitimi veren okullara, kurumlara yöneliyorlar. İlkokula başlayacak çocukları olan anne babalar ise daha çok 4 yıl çocuklarını okutacak okulun sürdürdüğü eğitim programlarını inceliyor, öğretmen özelliklerine odaklanıyor ve akademik olarak iyi bir eğitim vermesini önemsiyorlar. Ortaokul ve liselere devam edecek çocuklar için birden fazla seçim kriterinden bahsedilebilir.

Bunlar arasında akademik olarak başarılı olma, yabancı dil öğretimi konusundaki yüksek beklenti, iyi bir TEOG ve YGS/LYS başarısı, sosyal aktivitelerin çeşitliliği, yurtdışı eğitim olanaklarının varlığı gibi pek çok özellik okul seçimi için aranılan kriterlerden olabiliyor. Akademik başarısı iyi olan öğrencilerin velileri için ayrı bir tercih sebebi de eğitim kurumunun verdiği burs olanakları oluyor.

Okul seçimi konusunda yazımızda yer alan tüm kriterler çocuğunuzun her yönüyle doğru seçilmiş bir kurumda eğitilebilmesi için önemli birer değişkendir. Ancak her birini bir eğitim kurumunda bulabilmek de neredeyse olanaksızdır. Sizler çocuğunuzun özelliklerini bilerek ve bir öncelik sıralaması yaparak bu listeyi kendinize göre daraltabilir veya genişletebilirsiniz.

Her çocuk, her okulda yapamaz

Her ailenin iyi okul kavramı birbirinden farklılık gösterir, bu nedenle çocuğunuzun özelliklerini iyi bilmeli ve beklentilerinizle çocuğunuz özelliklerini eşleştirerek çocuğunuza uygun okul arayışı içerisinde olmalısınız. Kimi çocuk için sıkı disiplinli, akademik olarak öğrenciyi zorlayan ve destekleyen okullar tercih nedeni olabilirken kimi çocuk için de daha rahat, sosyal yönü geliştiren okullar daha uygun seçenekler olabilmektedir.

İyi okul, iyi öğretmenlerle var olur

Ülkemizde giderek bozulan eğitim sistemi ile özellikle büyük şehirlerde artan kaliteli eğitim sorunu, eğitim sistemine bütünsel bir gözle bakılmasını ve dönüşümü zorunlu kılıyor. İyi okul kavramı içinde de pek çok değişkenin yanında okul gibi okul ve öğretim kadrosunun yeterliliği ön plana çıkıyor.

Öğretmenlerin yeterliliğini iyi araştırın, kurumsal kültüre sahip eğitim kurumları deneyimli eğitim kadrosunun değerini bilir ve kadro istikrarına önem verir.

Veli - okul işbirliği

Veli ile doğru şekilde ve doğru zamanda kurulan iletişim ve işbirliği kurulması bir okulun önemli artılarındandır. Sınırlarını ve sorumluluklarını bilerek gerçekleştirilecek bilgi alışverişleri öğrenci başarısını artıracak, güven ortamını pekiştirecek özelliklerdir. Gerektiği kadar açık ve şeffaf eğitim kurumu sorumlulukların eşit paylaşımını da beraberinde getirir.

İyi okul yüzyılımızın temel becerilerini kazandırmalı

Eğitim dünyası bugünden yarına kazandırılması gerekli 21. yüzyıl temel becerilerinin neler olduğunu ve nasıl kazandırılacağını tartışıyor. Bu becerilerin; sorumluluk ve uyarlanabilirlik, iletişim becerileri, yaratıcılık ve entelektüel merak, eleştirel düşünme, bilgi ve medya okuryazarlığı becerileri, problemi tanımlama, formüle etme ve çözme, özyönelim ve sosyal sorumluluk kavramlarını kapsıyor.

Okul ziyaretleri yapın

Anne babalara bu genel toplantıların yanında çocukları için düşündükleri okulları mutlaka ziyaret etmelerini ve yüz yüze bilgi almalarını önermekteyiz.

Okul ziyaretlerini mümkün olduğunca okulda eğitim-öğretimin olduğu zamanlarda yapılması velilere mümkün olabildiğince her şeyi gözlemleme fırsatı vermektedir. İlk izleniminiz sizin için önemli bir ipucudur bu nedenle ayrıntıları kaçırmamaya çalışın.

Yabancı dil eğitimi

Özellikle özel okul arayışında olan anne babaların tercihlerini etkileyen en önemli unsurlardan birisi çocuklarına okuma ve yazma düzeyinde yabancı dil becerisinin kazandırılmasıdır. Günümüzde artık ikinci hatta üçüncü bir yabancı dilin öğretilmesi önemli bir ihtiyaca dönüşmüştür.

Bu konuda yerli ya da yabancı okulların mezunlarının orta öğretimde ya da üniversite düzeyinde hazırlık sınıflarını atlama yüzdeleri anne babalar için önemli bir referans olabilir.

Burs olanakları

Günümüzde az sayıda da olsa başarılı öğrenciler için öğrenim hayatları boyunca ücretsiz okuma ya da eğitim ücretinin bir kısmının karşılandığı burs olanakları hemen hemen tüm özel okullarda geçerlidir. Anne babaların iyi eğitim olanakları olan bu kurumlarda çocuklarını okutabilmeleri için özel okulları sıkı takip etmelerini ve yapılıyorsa sınavlara sokmalarını (kurumsal anlamda güvenilir ve kaygı duymayacakları okulları tercih etmelidirler) öneririm.

Uluslararası işbirlikleri

Bir okulun eğitimini uluslararası kriterler doğrultusunda işbirliklerine açıyor olması ve denetim süreçleriyle beraber farklı organizasyonların akreditasyonuna da sahip olması önemli. Bu okulun öğrencilerine sunduğu geleceğe dönük vizyonunu da belirler. Öğrenci değişim programları, yurtiçi ve yurtdışı proje ortaklıkları, eğitsel amaçlı geziler farklı toplumları ve kültürleri tanımak anlamına gelir ki bu da öğrencilerini 21’inci yüzyıl becerilerine sahip kılmak anlamına gelir.

Sosyal etkinlikler

Pek çok yaşanmış başarı öyküsünün bir yerinde okul yıllarında gerçekleştirilen sosyal ve sportif aktivite mutlaka yer alır. Okul, öğrenciyi akademik yönden geliştirmeyi hedeflerken spordan sanata her alanda beslemeli ve geliştirmelidir.

Pek çok özel okul için tercih edilme sebebi olan sosyal ve sportif faaliyetlere yeterince zaman ayrılması ve bu etkinliklerin ücretli ya da ücretsiz oluşu gibi faktörler de velilerin okul seçimlerinde önemli bir yer tutmaktadır.

Eğitim teknolojilerinin kullanımı

Özel okullar ile devlet okulları arasında hem program hem de eğitim araç gereçlerinin donanımı bakımından çok farklılıklar bulunuyor. Teknolojik sınıf donanımları, internet bağlantısı, akıllı tahta kullanımı gibi pek çok araç gereç eğitim ortamında öğrenme ve öğretme sürecini olumlu etkiliyor. Bu tür donanımları okul ortamlarını gezdiğinizde görme şansınız var.

Psikolojik danışma hizmetleri

Psikolojik danışma ve rehberlik servisi uzmanları öğrenci psikolojisinden hareket eden ve gelişim psikolojisinin uygulama alanlarından destek alan çalışmaları ile öğrenciyi tanıma, yönlendirme ve bilgi sunma çalışmalarıyla hem öğrenciye hem de veliye önemli hizmetler sunuyor.

Her çocuk tekdir, özeldir ve biriciktir. Bu her anne baba için olduğu kadar okulun PDR uzmanlarının da benimsediği bir ilke olmalıdır. Okuldaki PDR uzmanlarının sayısı, alan mezunu olmaları, deneyimleri, ilgilendikleri öğrenci sayıları velilerin ilgi alanına girmelidir.

Kütüphaneyi gezin

Kütüphane kullanımı teknolojinin gelişmesi ile zaman ve mekân sınırlarını zorluyor. Bir yayına ulaşmak, aranılan bir kaynağa evden ulaşabilmek artık zor değil. Kitap, dergi, süreli yayınların sayısı ve yayınlarının ulaştığı kitle, bir okulun eğitime bakışını gösterir. Kütüphaneyi ziyaret etmeniz size bir fikir edinme fırsatı yaratacaktır.

Kamuoyu algısı

Bir eğitim kurumunun ismi farklı özellikleriyle kamuoyunda bir değer yaratır. Yaratılan bu algı eğer olumlu ise o kuruma güven duyulabilir. Geçmişi, başarıları, sosyal sorumluluk projeleri, kazandırdıkları bu algıyı besleyen durumlardır ve dünden bugüne elde edilmiş değildir.

TEOG ve YGS/LYS başarıları

Bir üst programa hazırlık çalışmalarının profesyonelce yürütülmesi, akademik ve sosyal alanlarda danışmanlık hizmetlerinin bulunması, ortaöğretime ve yükseköğretime yönelik rehberlik hizmetlerinin kalitesi de okul seçiminde dikkat edeceğiniz kriterler arasında yer almalıdır. Özellikle MEB ve ÖSYM’nin her yıl yayınladığı veriler bir okulun öğrencilerinin lise ya da üniversite sınavlarında gösterdiği başarılar hakkında bilgi vermektedir.

Özel öğrencilere destek programları

Ülkemizde farklı ve özel öğrencilere yönelik çalışmalar yeterince gelişme alanı bulamadı. Pek çok okul yeni yeni üstün yetenekli çocukların gelişimleri ve eğitimleriyle ilgilenmeye başladı. Özellikle özel okulların psikolojik danışma ve rehberlik servislerine bağlı çalışan destek birimler oluşturduğunu görüyoruz. Bu birimler hem öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle hem de üstün yetenekli çocuklarla çalışmaya başladılar.

Anne babalar çocuklarının özel durumlarının farkında olmayabilirler. Okullar öğrencilerinin bu farklılıklarını görüp gerekli yönlendirmeleri yapmalıdırlar. Bu çabayı gösteren okulların öğrenci mutluluğuna ve başarısına artı katkı sağlayacağı bilinmelidir.