Giriş
Soru: Şirketimizde çalışanlara bir miktar bayram harçlığı verdik. Personele verdiğimiz bayram harçlıkları Gelir Vergisi’ne tabi mi? Aykut DENİZCevap: Şirketiniz çalışanlarına verdiğiniz bayram harçlıklarını ücret gibi vergilendirmeniz gerekiyor. Harçlığı brütleştirerek, brüt tutarı üstünden o ay ödenen ücretle ilişkilendirmek suretiyle Gelir Vergisi ve Damga Vergisi’ne tabi tutmalısınız. Ayrıca sigorta primi ve işsizlik sigortası primine de tabi tutmanız gerekiyor.
Başlangıç yaşlılık sigortasına prim ödenen ilk gündür
Soru: 26 Temmuz 1977 doğumluyum. 10 Ekim 1994’te okuldan sigortam yapıldı. Prim ödenmeye 26 Haziran 2004’te başlandı. Şu an 1900 gün primim var. Ödemem gereken prim ve emeklilik yaşım nedir? Şeref FUKARA Cevap: Maalesef stajyerlik döneminde yapılan sigorta, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Emeklilik açısından sigorta başlangıç tarihiniz, adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen 26 Haziran 2004’tür. Bu tarihe göre 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 5100 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 26 Temmuz 2037’de emekli olabilirsiniz.
İsteğe bağlı 27 aydan fazla prim ödeyin
Soru: 17 Nisan 1967 doğumluyum. 1 Nisan 1987’de SSKlı oldum. 2982 gün prim ödedim. Şu anda isteğe bağlı prim ödüyorum. 1 Ekim 2008’den beri Bağ-Kur’a sayılan prim ödemem 420 gün. 16 Şubat 2009’da (1993-1995 yılı için) 720 günlük doğum borçlanması yaptım. Bu yapılan doğum borçlanmam hangi kuruma sayılır? Bağ-Kur’dan emekli olmamak için, ne zaman isteğe bağlıdan çıkıp SSK’lı bir işe gireyim? Hatice Nazan AVCI Cevap: 20 yıl sigorta, 5150 gün prim ve 43 yaş şartlarına tabisiniz. 1028 gün daha prim ödeyerek, 4122 gün olan prim ödemenizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (ara vermeden prim ödersenz 10 Eylül 2012’de). 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur) sayıldığından, bu şartlarla emekli olabilmeniz için, isteğe bağlı sigortaya 27 ay (810 gün) prim ödedikten sonra kalan 218 günü sigortalı bir işte çalışarak ödemelisiniz.
46 yaşınızı dolduruyorsanız 1 Aralık’ta emekli olabilirsiniz
Soru: 1989’da Bulgaristan’dan geldim. Türkiye’de 1 Aralık 1989- 1 Kasım 1997 tarihleri arası SSK’ya prim ödedim. 1 Kasım 1997’den beri Emekli Sandığı’na tabi olarak sözleşmeli çalıştım. İş akdi feshi ile işimden ayrıldım. 1 Aralık 1981 ve 1 Ekim 1989 arasında Bulgaristan’da çalıştım. Emekli olabilmek için ne yapmam gerekir? Zehra AYTAŞ Cevap: Doğum tarihinizi ve Emekli Sandığı’na tabi çalışmalarınızda SSK’lı mı, yoksa Emekli Sandığı iştirakçisi mi olduğunuzu belirtmemişsiniz. Emekli Sandığı’nda sigortalı olarak çalıştığınızı tahmin ediyoruz. SSK’da 20 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 20 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 1 Aralık 2009’da 46 yaşınızı da dolduruyorsanız bu tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet Emekli Sandığı iştirakçisi (memur) olarak çalışmışsanız, isteğe bağlı sigortaya bir ay prim ödeyerek, prim ödemenizi 20 yıla tamamlamanız şartıyla, 46 yaşınızı dolduracağınız tarihte Emekli Sandığı’ndan da emekli olabilirsiniz.
Babanız sigortalı bir işte çalışarak yurtdışı borçlanması yapmalı
Soru: Babam 3 Haziran 1956 doğumlu. Eylül 1989’da SSK’lı oldu. Son 2 yıldır isteğe bağlı prim ödüyorduk. Fakat yeni çıkan yasayla 1 yılı Bağ-Kur isteğe bağlıya aktarıldı. SSK’da gün sayısı 881 olarak görünüyor. 720 gün de askerlik borçlanması aldık. 3600 günden emekli olabilir mi? Ya da yurtdışı borçlanması yaparak 3600 günden emekli olabilir mi? Müjgan MARANGOZ/İzmir Cevap: Babanız kısmi yaşlılık aylığı ile (yaş haddinden emeklilik) emekli olmak için, 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 59 yaş şartlarına tabi. 1579 gün daha prim ödeyerek, 2021 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ancak, 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur) sayıldığından babanızın bu şartlarla emekli olabilmesi için, isteğe bağlı olarak 27 ay (810 gün) prim ödedikten sonra isteğe bağlıdan çıkıp, kalan prim eksiği olan 769 günü sigortalı bir işte çalışarak ödemesi gerekiyor. Babanız isteğe bağlıdan çıkıp sigortalı bir işte çalışırken, 4/a sigortasına (SSK) yurtdışı borçlanması yaparak da eksik günlerini tamamlayabilir.
Son yedi yılda SSK’ya fazla prim ödemiş olmak için 241 gün daha gerek
Soru: 12 Mart 1964 doğumluyum. 23 Mayıs 1986’da Bağ-Kur’lu oldum. Hiç ara vermeden 1 Ekim 2002’ye kadar çalıştım. 2 Ekim 2002’den beri SSK’lı olarak çalışıyorum. Sigortalı olduktan sonra 18 ay olan askerlik süremi borçlanarak bedelini ödedim. Ne zaman ve hangi kurumdan emekli olurum? Mehmet ÇAKMAK Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek SSK’da 25 yıl sigorta süresi, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Ancak, primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, bu şartlarla emekli olabilmeniz için sigortalı çalışarak 241 gün daha prim ödeyerek, 1019 gün olan prim ödemenizi 1260 güne tamamlamanız gerekiyor. 241 gün daha prim ödedikten sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 12 Mart 2012’de emekli olabilirsiniz.
İşletmeden çekeceğiniz daireler için emsal bedel takdiri isteyin
Soru: İnşaat müteahhitliği yapan firmayız. Son yaptığımız inşaattan üç ortak olarak birer adet daire alacağız. Vergi yönünden başımızın ağrımaması için, bu daireleri işletmeden nasıl çekeceğiz? En garantili yol nedir? Mahmut SARI Cevap: İşletme sahiplerinin işletmeden çektiği malın, emsal bedeli ile değerlendirilerek hasılata ilave edilmesi gerekiyor. Vergi Usul Kanunu’nun 267’inci maddesine göre, emsal bedelin tespiti için birkaç usul varsa da sizin için en garantili olanı takdir komisyonu marifetiyle emsal bedel tespiti yaptırmaktır. Vergi dairesine başvurarak işletmeden çekeceğiniz daireler için takdir komisyonu marifetiyle emsal bedel takdiri isteyin. Takdir komisyonun belirleyeceği emsal bedel tutarı üstünden fatura keserek daireleri işletmeden çektiğinizde hiçbir sorun yaşamazsınız.
