Giriş
Soru: 10 Ocak 1966 doğumluyum. 22 Mart 1985’te Tarım Bağ-Kur’lu oldum. Borcum 9 Temmuz 2008 itibarıyla 27 bin 332 lira olarak bana tebliğ edildi. Bu borcumu ödediğim takdirde ne zaman emekli olabilirim? Mehmet ÇALIŞKANIM Cevap: 25 tam yıl prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kur’u 15 Ağustos 2005’te kapatmış görünüyorsunuz. 4 yıl 8 ay daha prim ödeyerek, 20 yıl 4 ay olan prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İNTİBAKINIZIN YAPILACAĞI DERECE VE KADEME FARKINI ÖDEMENİZ GEREK
Soru: 1 Ağustos 1977 doğumluyum. Meslek lisesindeyken 1 Ekim 1994’te 10 ay sigortalı oldum. 1 Ekim 1995’te SSK’lı olarak çalışmaya başladım. 6 Ekim 2002’ye kadar aralıksız çalıştım. SSK’ya 2248 gün prim ödemem var. 24 Eylül 2002’den beri devlet memuru olarak çalışıyorum. 1) SSK’lı olarak çalıştığım hizmet günümü devlet memurluğumla birleştirebilir miyim? Bana ne gibi faydası olur? Hizmetimi birleştirirsem, Sosyal Güvenlik Kurumu’na fark ücreti öder miyim? 2) Ne zaman emekli olabilirim? Edip KABAKÇI Cevap: 1) SSK’lı olduğunuz sürelerinizi, Sosyal Güvenlik Kurumu Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na, konuyu anlatan bir dilekçe ile başvurarak memuriyet sürelerinizle birleştirebilirsiniz. Hizmetlerinizi birleştirdiğinizde, memuriyetteki fiili hizmet süreniz SSK süreniz kadar artar. Bu da daha erken emekli olmanızı sağlar. Yani emekli olacağınız yaşı 60’tan 54’e düşürür. Hizmetlerinizi birleştirdiğinizde memuriyete başladığınız tarihten bugüne kadar, emekli keseneğine esas derece ve kademe intibakınız, sigorta süreleriniz dikkate alınarak yeniden yapılacağından, fark ödemeniz gerekecek. 2) Hizmetlerinizi birleştirdiğinizde 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. 26 Haziran 2021’e kadar çalışarak fiili hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 1 Ağustos 2031’de emekli olabilirsiniz.
Bulgaristan borçlanmasıyla emekli olan eşinden dul aylığı alabilir
Soru: SSK emeklisi olan babamı 10 gün önce kaybettik. Son emekli maaşını vefatından önce hak ettiği halde rahatsızlığından dolayı çekemedi. Veraset ilamından sonra annemin alabileceğini söylediler. Annem de SSK’dan 2008 yılında emekli oldu. Fakat Bulgaristan’dan gün borçlanarak emekli oldu. Bu borçlanma annemin babamdan kalan emekli maaşını almasında bir sorun teşkil eder mi? Babamın emekli maaşı anneme bağlanır mı? Bağlanırsa yüzde kaçı bağlanır? Samet CAN Cevap: Anneniz veraset ilamı ile babanızın hak ettiği emekli aylığını bankadan alabilir. Annenize babanızdan dolayı dul aylığı bağlanır. Annenizin Bulgaristan borçlanmasıyla emekli olmasının dul aylığı almasına mani bir durumu yok. Annenizin aylık bağlama oranı yüzde 50’dir.
Kızınız evlenmediği ve sigortalı çalışmadığı sürece yetim aylığı kesilmez
Soru: Kızım 18 yaşına girdi, eşimden aldığı yetim maaşı kesildi. Bunun için ne yapmalıyız? Kızım okuyor, bu yıl üniversite 1’inci sınıfa başlayacak. Maaş almaya PTT’ye gittiğimizde bağlı olduğumuz SSK’ya form doldurmamız gerektiğini söylediler. Bunun için gerekli olan evrak var mı? Sadece kimlik ile işlem yapılabilir mi? Selvi BİRİNCİ Cevap: Kızınız okumasa dahi evlenmediği ve sigortalı çalışmaya başlamadığı sürece babasından yetim aylığı almaya devam eder. Bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvuru yaparak, kızınızın sigortalı çalışmadığını ve bekar olduğunu bildirerek yetim aylığının bağlanmasını talep ettiğinizde, ‘Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi’ doldurduğunuzda kızınıza yetim aylığı tekrar bağlanır.
Kendi isteği ile ayrılan işsizlik ödeneği alamaz
Soru: 1) 7 Temmuz 1974 doğumluyum. 4 Mayıs 1998’den beri aynı işyerinde çalışıyorum. 5 Nisan 1988’de SSK’lı oldum. 4825 gün prim ödedim. 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödememi tamamladığımdan dolayı, kıdem tazminatımı ve ihbar tazminatımı alarak işyerinden ayrılmak istiyorum. İşyerim ihbar tazminatı alamayacağını söyledi. Bu doğru mu? 2) Bu bağlamda işsizlik maaşı alabilir miyim? 3) Sağlık yardımından ne zamana kadar faydalanabilirim? 4) 50 yaşında emekli olacaktım. Kendi isteğimle (emekli) işten ayrılıp başka bir yerde çalıştığım zaman bu, emekli yaşımı etkiler mi? Metin KESKİNOL/Ankara Cevap : 1) İşverenin verdiği bilgi doğru. Kendi isteğinizle ayrıldığınızdan ihbar tazminatı alamazsınız. Ancak, 15 yıl sigorta süreniz ve 3600 gün prim ödemeniz olduğundan kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. 2) İşinizden kendi isteğinizle ayrılmış olacağınızdan işsizlik ödeneği alamazsınız. 3) İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 100 gün sağlık yardımı alabilirsiniz. 4) İşinizden ayrıldıktan sonra emekli olacağınız yaş haddinin dolmasını çalışmadan bekleyebileceğiniz gibi, sigortalı bir işte çalışarak, hatta ayrıldığınız işyerinde çalışarak da bekleyebilirsiniz. Çalışmanız emekli olma şartlarınızı değiştirmez.
Taşıtı hurdaya çıkararak vergi borcundan kurtulmada süre uzatılıyor
Soru: 30 yaşını dolduran taşıtların hurdaya ayrılması halinde vergi borçları ve trafik cezaları siliniyordu. Bu uygulama hangi tarihte sona eriyor? Taşıtı hurdaya çıkarmak için nereye teslim edilmesi gerekiyor? Hamdi Cevap: Trafik sicilinde adlarına kayıt ve tescili bulunan, model yılı 1979 veya daha eski olan motorlu taşıtların, kayıt ve tescillerinin silinmesi ve hurdaya çıkarılması suretiyle il özel idarelerine bedelsiz olarak tesliminde, taşıtın borçları siliniyordu. Bu uygulama kapsamında hurdaya çıkarılan taşıta ilişkin 31 Aralık 2009 tarihine kadar tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan Motorlu Taşıtlar Vergisi ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve 31 Aralık 2008 tarihine kadar tescil plakasına kesilen idari para cezaları terkin edildi. Uygulamadan, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ile motosiklet, minibüs, panelvan, motorlu karavan, otobüs, kamyonet, kamyon ve çekici gibi taşıtlar yararlandı. Ancak hurda uygulaması 30 Haziran 2010 tarihinde sona erdi. Hurda uygulamasının kapsamı genişletilerek, sürenin uzatılması gündemde. Meclis tatile girmeden tasarının yasalaşarak, uygulama süresinin uzatılması bekleniyor. Yasa çıktığında buradan duyuracağız. POSTA’yı takip edin.
Yaş düzeltmesi mümkün değil
Soru: 3 Mart 1980’de SSK’lı oldum. 1985’te askere giderken yaşımı 2 yaş büyüttüm. Şu anda kimliğimde 1 Ocak 1965, sigortada ise 1967 doğumlu görünüyorum. Bunu nasıl düzeltebilirim? Ömer TEKİN/Bodrum Cevap: Emeklilik işlemlerinde, ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan doğum tarihi dikkate alınır. İlk defa sigortalı olunduğu tarihten sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz. Emeklilik işlemlerinizde doğum tarihi olarak, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte nüfus kayıtlarındaki doğum tarihiniz olan 1967 dikkate alınacaktır. Emeklilik işlemleriniz açısından yaş düzeltmesi yapmanız mümkün değil.
