Sağlık harcaması için çıkartılan borç dava konusu edilebilir

Soru: Emekli astsubayım. Eşim, 4/c sigortalısı eşi olarak benim üzerimden sağlık yardımı alırken, yüzde 97 ağır özürlü sağlık kurulu raporuna istinaden 1 Nisan 2009’da malul emekli aylığı bağlandı. Ben de eşimin hastalığının 2005’te başladığını belirterek, dava açtım. Mahkeme kararı ile 2007’de malulen emekli olduğuna karar verildi ve karar kesinleşti. Sosyal Güvenlik Kurumu’nca eşimin emekli aylıklarından 2223 lira kesinti yapıldı. Dilekçe ile itiraz ettim. Ama cevap verilmedi. Sonra telefonla ne için yapıldığını sorunca da 1479, 2926 ve 5510 sayılı yasalara göre 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılları arasında, eşimin benim üzerinden sağlık yardımı aldığı belirtilerek, yapılan sağlık yardımı bedelinin kesinti yoluyla tahsil edildiğini söylediler. Bu kesinti normal mi? Kesintiyi nasıl durdurabilirim? ● Aykut ÇETİN

Cevap: Sorunuzdan anlaşıldığı kadarıyla, eşiniz sizin üzerinizden sağlık yardımı almaktayken, 2009 yılında malulen emekli olmasına rağmen, sisteme aktivasyonu yapılmadığından sağlık yardımını sizin üzerinizden almaya devam etmiş.

Dava neticesinde eşinizin malul aylığı başlangıcı 2007 yılına çekildiğinde de SGK; 2007-2009 yılları arasındaki sağlık yardımını hesaplarken, eşinizin 2009-2011 yılları arasında da kendi sigortası üstünden alacağı sağlık yardımını, sizin üzerinizden aldığını fark etmiş ve bu yıllar arasında yapılan sağlık yardımlarını borç çıkarmış.

Durum böyle olsa da eşinizin kendi sigortasından, sigortasız olduğu dönemde de sizin üstünüzden sağlık yardımı alma hakkı var. Dolayısıyla SGK eşinizin sağlık yardımını; ya eşinizin üstünden ya da sizin üstünüzden karşılamak zorunda. Dolayısıyla yapılan sağlık yardımının borç çıkarılması normal değil.

Tekrar bir dilekçe ile başvurun. 60 gün içinde cevap verilmezse dava açarak, mahkemenin vereceği karara göre kesintileri geri almanız mümkün olabilir. Ancak mahkeme kararının ne olacağının şimdiden bilinmesi de mümkün değil.

KIDEM TAZMİNATINI EMEKLİ OLACAĞINIZ TARİHTE ALACAKSINIZ

Soru: 4 Eylül 2004 tarihinden itibaren taşeron işçi olarak çalışmaktayım. Bir kaza sonucu 2011 yılında yüzde 55 oranında engelli raporu aldım. Bu bilgiler doğrultusunda kıdem tazminatını ne zaman hak ediyorum? ● Süleyha ALTINER

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Muhtemelen engelli hakkıyla yaş aranmadan emekli olacağınızdan, kıdem tazminatınızı süre ve prim şartlarını sağladığınızda, yani emekli olacağınız tarihte alacaksınız.

Maliyeden vergi indirim hakkı almanız halinde, emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi ve toplam 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. 4400 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 4 Eylül 2024 tarihinde emekli olabilirsiniz. Kıdem tazminatınızı da bu tarihte alacaksınız.

7000 GÜN VEYA 4500 GÜN PRİM ÖDEYİP 58 YAŞINIZI DOLDURACAKSINIZ

Soru: 30 Haziran 1976 doğumlu bir kadınım. İlk sigortalı işe giriş tarihim 13 Haziran 2002. Toplam 3600 gün prim ödemem var. Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? ● Dilek YÜCE

Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz.

1) 3400 gün daha prim ödeyerek, toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 30 Haziran 2034’te (7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarıyla) olabilirsiniz.

2) 900 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte de (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla) emekliliğiniz mümkün.

KIDEM TAZMİNATI ALABİLMEK İÇİN 7000 GÜN PRİM LAZIM

Soru: 1 Nisan 1980 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim, 15 Ekim 2008. Bu tarihten beri aynı işyerinde çalışıyorum. İşten ayrılırsam, kıdem tazminatını alabilir miyim? Ne yapmam gerekiyor? ● Yusuf FALBAKAN

Cevap: İşinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilmek için en az 7000 gün prim ödemiş olmanız gerekir. 7000 gün priminiz olmadığından, kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Aralıksız prim ödemeye devam ederseniz, priminizi 7000 güne tamamlayacağınız 25 Mart 2028’de, işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.