Modern çağın salgın hastalığı: Depresyon. Çocukları ve gençleri her geçen gün daha fazla etkisine alıyor. Peki hâl böyleyken çocuğunuzun depresyonda olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz? Modern çağın salgın hastalığı: Depresyon. çocukları ve gençleri her geçen gün daha fazla etkisine alıyor. Ortaöğretimdeki her 20 çocuktan birinde, ilköğretimdeki her 50 çocuktan birinde ciddi depresyon belirtileri görülüyor. çocuklarının davranışlarına anlam veremeyen pek çok anne baba, bu can sıkıcı hastalık karşısında çaresiz kalırken kimileri çocuklarının bir dediğini iki etmemekten dem vuruyor kimileri onlarla çatışmaya giriyor kimileri de soluğu psikologlarda alıyor. Peki çocuğunuzun depresyonda olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz? Acıbadem Sağlık Grubu'ndan 3 uzman Prof. Dr. Kültegin ögel, Dr. Arzu önal ve Uzman Psikolog Nuray Sarp Kulkara anne babalara yardımcı olmak amacıyla 9 soruda depresyon testi hazırladı. Gençlik Dönemi ve So MUTSUZLUK VE DEĞİŞKEN RUH HALİ VAR MI? İşte çocuğunuzun depresyonda olup olmadığını belirleyecek unsurlardan biri: Mutsuzluk ve değişken ruh hali var mı? Ancak bunun için günlük karar vermek doğru olmaz. Mutsuz ve değişken ruh halinin en az iki hafta devam etmiş olması gerekiyor. ONU HEYECANLANDIRAN AKTİVİTELERE ARTIK İLGİSİZ Mİ? Eskiden onu çok heyecanlandıran, hoşuna giden ve sık sık yapmayı istediği aktivitelere ilgi duymama hali var mı? Uzun uzun açıklamaya çalışmanıza gerek yok. Genel gözleminizle Evet ya da Hayır demeniz yeterli. İŞTAH VEYA KİLOSUNDA öNEMLİ BİR DEĞİŞİKLİK VAR MI? Depresyondaki kişilerin kiminde iştah artışı kiminde de iştah kesilmesi olduğu aşikar. Kimi bu süreçte kilo alır, kimi de istem dışı hızla zayıflar. Bu basit soruyu cevaplamanız için çocuğunuzun en az iki hafta yemek yeme düzenine ve kilosuna dikkat etmeniz gerekiyor. Ardından İştah veya kilosunda önemli bir değişiklik var mı? sorusuna Evet ya da Hayır diyerek onun depresyonda olup olmadığını belirleyici bir unsuru ortaya çıkarmış olacaksınız. UYUYAMIYOR YA DA AŞIRI MI UYUYOR? Depresyonun kendini bariz belli ettiği göstergelerden biri de uyku düzeni. Böyle bir durumda kişi ya uykusuz gecelere mahkum oluyor ya da sürekli uyumak istiyor ve eskisinden çok daha uzun saatleri yatarak geçiriyor. çocuğunuzla uzun saatler uyuması konusunda sakın münakaşaya girmeyin! Onu anlamaya çalışın. Uyumakta zorluk ya da aşırı uyuma durumu var mı? sorusunda Evet ya da Hayır şıkkını işaretleyin. HAREKETLERİNDE YAVAŞLAMA YA DA HUZURSUZLUK VAR MI? En az iki hafta boyunca devam eden huzursuzluk hali çocuğunuzu esir mi aldı? Ne yapsanız beğenmiyor, hiçbir şeyden keyif almıyor mu? Hatta hareketlerinin de yavaşladığını mı düşünüyorsunuz? Bir şey yapması gerektiğinde yerinden kalkmak dakikalarını alıyor, neredeyse oturduğu yerden kalkmak istemiyor. Pek çoğunuz bu haline canınızın sıkıldığını ve çoğu zaman elinizden bir şey gelmediği için kendinizi çaresiz hissettiğinizi söylüyorsunuz. Acıbadem Sağlık Grubu Uzmanları Prof. Dr. Kültegin ögel, Dr. Arzu önal ve Uzman Psikolog Nuray Sarp Kulkara'nın bu tip durumlarda anne babalara yönelik ilk önerileri; “Paniğe kapılmayın!; çünkü, panik sağlıklı düşünmeyi engelleyen bir ruh hali. Sakin olun ENERJİ AZLIĞI VAR MI? Nerede o cıvıl cıvıl kızınız ya da deli dolu oğlunuz? Son zamanlarda enerjisinin çekildiğini görüyor, hissediyor ve üzülüyorsunuz. Eski haline kavuşması için neler vermezdiniz değil mi? Enerji azlığı depresyon belirtileri arasında yer alıyor ama tek başına şüphesiz sağlıklı bir gösterge olmaz. Zira basit veya ciddi pekçok hastalık da enerji azlığı ve halsizliğe yol açabiliyor. O nedenle çok temkinli olmalı, iyi ayırt etmelisiniz. Genel vücut sağlığı açısından bir sorun olmadığına eminseniz Enerji azlığı var mı? sorusunu son iki haftayı dikkate alarak yanıtlayın. DEĞERSİZLİK VE SUçLULUK DUYGULARI VAR MI? İşte tipik depresyon belirtilerinden biri daha: Değersizlik ve suçluluk duygusu! Kişi kendini değersiz bulmaya başlıyor, bu dünyadaki yerini, konumunu sorguluyor ve yaptığı pekçok şey için suçluluk duygusu hisseder hale geliyor. Suçu hep kendinde arıyor. Sizin çocuğunuzda böyle duygulara mı kapılır oldu? Haydi Değersizlik ve suçluluk duyguları var mı? sorusunu yanıtlamaya. KONSANTRE OLMAKTA ZORLUK VAR MI? Son iki haftadır çocuğunuzun konsantrasyonunda bir azalma mı hissediyorsunuz? Depresyonun belirtilerinden biri de en az iki hafta devam eden konsantre olmada zorluk sorunu. çocuğunuzu gözlemleyin ve Konsantre olmakta zorluk var mı sorusuna Evet ya da Hayır diye yanıt verin. TEHLİKELİ DüŞüNCELER İçİNDE Mİ? Biricik yavrunuz son zamanlarda sık sık aynı tehlikeli düşünceyi mi aklına getiriyor? Yaşam dolu hali gitti yerine ölüm ve intihar sözleri mi geldi! İki hafta sonunda Tekrarlayan ölüm ya da intihar düşünceleri var mı? sorusuna vereceğiniz Evet ya da Hayır yanıtı çok önemli bir gösterge olacak. Uzmanlar,yukarıdaki 9 sorudan 5 ya da fazlasına vereceğiniz Evet yanıtının, çocuğunuzun depresyonda olabileceği anlamına geldiğini vurguluyor! Ancak unutmayın, bu belirtilerin en az iki haftadır sürüyor olması ve gün boyu devam ediyor olması gerekli. Böyle durumda zaman kaybetmeden uzman yardımı almak şart.