'Bu çılgınlığı durdurun'

ÖZGÜR GÖKMEN ÇELENK

ozgur.celenk@posta.com.tr

Oğlum Alp, 4 hafta erken doğduğunda sağlığı için kaygılanmıştım. Ama aceleciliğinin eğitim hayatını etkileyebileceği aklımın ucundan geçmiyordu doğrusu! Alp fiziksel olarak sağlıklı bir çocuk. Eylül’de 66 aylık oluyor. Devlet, evimize yakın bir okula kaydımızı yaptırmış sağ olsun! Ama içimiz hiç rahat değil. Bir kere bu yıl 5-6-7 yaştaki çocuklar aynı sınıfta yan yana gelecek.

Bazı sınıflarda 90 öğrenci
Yaş farkının bu kadar fazla olduğu bir sınıfta öğretmenin hangi düzeye göre ders anlatacağını aklım almıyor. Üstelik şimdiden pek çok okulda birinci sınıf mevcutları 90’a yaklaşmış durumda.

Bu arada işin psikiyatrik boyutu da önemli. Danıştığım psikiyatrlar okul olgunlaşmasının 72 aydan önce olmayacağını, okula erken başlamanın dikkat eksikliği, hiperaktivite gibi pek çok sorunu tetikleyeceğini düşünüyor. Şu ana kadar konuştuğum tek bir doktor ya da eğitimci ‘Çocuğunu okula gönder’ demedi. Biz de binlerce aile gibi şu an ‘Ne yapacağız?’ diye kara kara düşünüyoruz. Buyurun, uzman görüşlerini bir de siz okuyun.

Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Füsun Çuhadaroğlu:

‘66 ay çocuklar sınıfın başarısızı olacak

- Oyun çağındaki 66 aylık çocuğun okul öncesi eğitim almadan ilkokul disiplinine girmesi, onun ruhsal, duygusal ve bilişsel gelişimini sekteye uğratır, akademik hayatını olumsuz etkiler.

- 5 yaş çocuğu (60-71 aylar arası) ilkokula henüz hazır değil. Çocuğun okul eğitimine katılabilmesi için gerekli gelişim 6 yaştan (72 ay) önce tamamlanmaz.

- Küçük yaşta okula başlayanlarda ayrılık kaygısı riski daha fazla.

- Dürtü kontrolü 5 yaşındaki bir çocukta tam gelişmez. Dolayısıyla çocuk ilkokulda uyması gereken kurallara uymakta güçlükler çekebilir.

- 5 yaşından önce el-göz kordinasyonu, ince motor becerileri tam gelişmez. Bu yaştaki çocuklar öğrenme becerilerinde zorlanır. Bu da okul programında başarısızlık olarak yorumlanır. Çocuk gereksiz olarak ‘zeka geriliği’, ‘öğrenme güçlüğü’ veya ‘dikkat eksikliği’ gibi tanımlara maruz kalır.

- Yeni uygulamayla büyük çocuklar, küçüklere göre önde olacak. 66 aylık çocuklar ise sınıfın geriden gelen ve başarısız grubunu oluşturacak.

- Araştırmalar, erken dönemde kazanılan başarısızlık duygusunun çocukların daha sonraları kendilerine güven duymalarını engellediğini gösteriyor. Bu çocuklar, okuldan soğuyor, okul yaşamını kısa sürede bırakabiliyor.

Eğitim Reformu Girişimi Koordinatörü Batuhan Aydagül:

Ailelerin kafası karışık

- 60-83 aylık çocukların birinci sınıfa başlaması, şimdiden ilkokul birinci sınıf mevcutlarını artırdı. Şu anda 90 kişilik sınıflar olduğunu biliyoruz.

-Bu yıl birinci sınıfa başlayacak pek çok çocuk anaokulu okumadı. Bu çocuklar hem geriden başlayacak, hem kalabalık sınıflarlarda düşük kaliteli bir eğitim alacak.

- Daha önce 66-69 ay arasındaki çocuklara esneklik tanınmasını istedik. Ama hiçbir düzenleme yapılmadı. Çocuğu 66 aylık olan anne-babalar panik halde geziyor. Hâlâ psikiyatrist raporu mu, doktor raporu mu, kurul raporu mu alacaklarını bilmiyor. Karmaşanın içindeler. Okul yaşının erkene çekilmesi bilimsel hiçbir veriye, gelişmeye dayanmıyor.

Çocuk Psikoloğu Prof. Dr. Haluk Yavuzer:

‘Biz bu filmi gördük’

- 5 yaş uygulaması 1983-1985 yıllarında ülkemizde denendi. O dönemde kırsal kesimde çocuklar sokakta kalmasın diye İhsan Doğramacı bu konuyu gündeme taşıdı. Ben Milli Eğitim Şurası’nda 60 aylık çocukla 72 aylık çocuk arasındaki farkın çok fazla olduğunu söyledim ve karara itiraz ettim. Dönemin Milli Eğitim Bakanı görüşlerime hak verdi “Tamam 60 olmasın ama 66 ayda başlatalım” dedi. Buna rağmen birkaç sene sonra çocukların sağlıklı bir eğitim alamadığı, sınıfta kaldığı görülünce bu uygulamadan vazgeçildi.

- 47 yıllık hocayım, okula başlangıç yaşıyla ilgili çalışmaları olan biriyim. 66 ay uygulamasına şiddetle karşıyım. Bu çılgınlığa son verilmeli.

Çocuk Ergen ve Erişkin Psikiyatristi Prof. Dr. Yankı Yazgan:

‘Dikkat eksikliği hiperaktivite artacak’

Yeni düzenlemeyle yoksul ve çok çocuklu ailelerin çocukları eskisine göre 1 yıl daha erken okula gidecek. Bu ailelere rahatlatıcı ve yüklerini azaltıcı etki getirebilir. Ancak bu rahatlatmanın etkisi kısa vadeli. Hazır olmadığı bir eğitim yükü altına vakitsizce giren çocuklar gerçek anlamda iyi bir eğitim alamaz. Kaldı ki, aynı yaştaki çocuklar arasında bile ay farkına bağlı olarak davranış sorunları oranı artar. Ne kadar küçükseniz, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu yaşama olasılığınız yükselir.

‘Ciddi biçimde endişeliyim’
Çocuklar yaşları ve beyin gelişimleri gereği en az 72 aya kadar okul öncesi eğitim ilkeleri ile eğitim görmeliler. Okul öncesi dönemin kapsamı genişletilmeli. Derme çatma düzenlemelerle yapılan bu uygulamaların çocuk psikiyatrisi alanına giren tipte sorunları (dikkat eksikliği, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü, akademik sorunlar, sosyal kaygı gibi meseleler) artırıcı olmasından ciddi endişe duyuyorum.

Eğitim-Sen Basın Yayın Sekreteri Tuğrul Çulfa:

‘Çocuğunuzu okula göndermeyin’

- Bu yıl eğitim sisteminde 60 ayla 83 ay aralığı çocuklar yan yana gelecek. Yani 5-6-7 yaştaki çocuklar bir arada olacak. Bu kadar yaş farkı varken çocuklar aynı müfredata, aynı sınav sistemine nasıl tabi tutulacak? Öğretmen hangi düzeyde ders anlatacak? Oyun çocuğunu eğitim-öğretim ortamına sokamazsınız. Bu yaşta altını ıslatan çocuklar bile var.

- İlköğretim öğretmenleri 5 yaş çocuklarla çalışmaya ve aralarında 2 yaş fark olan iki farklı grubu aynı sınıf ortamı içinde eğitmeye hazır değil.

- Okul masalarının boyutları, sıralar, okul tahtaları, merdiven basamakları, tuvaletler, lavabolar bu kadar küçük çocuklara uygun değil.

- Okul öncesi eğitim ilkokulun ilk yılına sıkıştırılmamalı. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yaygın ve ücretsiz okul öncesi eğitim ve kreş imkanları sağlanmalı.

- Eğitim-Sen velilere ’72 aydan önce çocuğunuzu okula göndermeyin’ çağrısı yapıyor. Çünkü bu çocukların gelecekleri karartılacak. 1 Eylül’den itibaren imza kampanyasına başlayacağız. 11-15 Eylül arasında da Ankara’ya dört koldan yürüyüş yapacağız.

RAPOR BİLMECESİ

Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer’in, çocuğunu 5.5 yaşında okula başlatmak istemeyen velilere, “Fiziken ya da zihnen okula başlamaya uygun değil’ raporu alın. Bu raporları çocuk doktoru, çocuk psikiyatristi ya da nörologlar verecek” demişti. Ancak POSTA’nın görüştüğü Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü doktorları, yalnızca gelişim geriliği ya da psikiyatrik hastalığı olan çocuklara rapor verdiklerini açıkladı.