Sıkı bir soygun filmi: Soygun (Good Time)

Kerem Akça’nın önerdiği “Soygun” (“Good Time”) yarın vizyona giriyor.

Robert Pattinson’ın başrolünde döktürdüğü “Soygun” (“Good Time”) Cannes’ın Altın Palmiye yarışmasında da dikkat çekmişti. Oneohtrix Point Never’ın alternatif müzik bandıyla sersemleten saykodelik ve gerçekçi tür filmi, Safdie Kardeşler’in olgun dokunuşlarıyla nefes kesecek.

Kafa yapma hedefini tutturan bir gerçekçilik

Acemi bir soygun işine girişen Connie (Robert Pattinson) ve Nick’in (Benny Safdie) mücadeleleri nefes kesecektir. Bir bankayı soyarlar, fakat Nick yakalanır ve koşulların zorlu olduğu bir hapishaneye düşer. Kardeşini kurtarmak için her yolu denemeye kararlı olan Connie, arkadaşı Corey’nin (Jennifer Jason Leigh) yardımına başvurur. Kefaret parasını bulmak için gittikleri tefecide işler daha da karışır. Connie kendisini bitmek bilmeyen bir gecenin ortasında kardeşini hapishaneden kaçırma arzusuyla bulur.

2008’de “Soyulmanın Hazzı” (“The Pleasure of Being Robbed”) ile sinemaya giren Safdie Kardeşler, mumblecore akımına (Amerikan bağımsız sinemasında saf gerçekçilik ve doğaçlama ile anılan güncel bir akım) dahillerdi. 2009’daki “Git Biberiye Al” (“Daddy Longlegs”) bu konuda bir baba-oğul ilişkisine açılıyordu. 2014’te ise ikili, artık olgunlaşma evrelerini “Yalnız Cennet Bilir” (“Heaven Knows What”) ile başlattı. “Köprü üstü Aşıkları” (“Les Amants du Pont-Neuf”, 1991) kadar sert ve gerçekçi aşk hikayesi evsizlerin arasına sızıyordu. Uyuşturucu bağımlılığı ve akıcı kurgu saykodeliyi (uyuşturucunun kafa yapması için kullanılan terim) işin içine sokuyordu. Hem de biraderlerin kurgucu ve görüntü yönetmeni görevlerinin dışına çıktığı görülüyordu…

“Soygun”da (“Good Time”, 2017) tedaviye girerken ‘iyi zaman’ arayan ikili, terapiyle bitiyor. Bu çok tipik bir erken dönem Safdie görüntüsü. Ama film boyunca saykodelik bir evrene tanıklık ediyoruz. Oneohtrix Point Never’ın deneysel besteleri kafa yapıyor. İç ve dış mekan ışıklarının gözümüze batması derken karakterlerin çok yakın ve yakın planla yansıtılması kafa yapan bir soygun filmini doğuruyor.

70’lerin suç filmlerinden referanslarla yürüyor

Açıkçası filmde ciddi bir soygun sahnesi de yok. Bankaya giren ikilinin tek bir plan geçişiyle kendini dışarıda bulması aksiyonu bitiriyor. Buradan da filmin aslında ‘gerilim’ tarafına yüklendiği açığa çıkıyor. Film, 70’ler ruhundan fazlaca besleniyor. 2.35:1’de teleobjektif ağırlığı net. Ama daha ziyade Cassavetes’in “Çinli bir Bahişçinin Ölümü”nün (“The Killing of a Chinese Bookie”, 1975) kamera kullanımıyla, sanki saykodelik bir elektronik müzik videosunu iç içe geçiriyor.

Ama elbette ki “Köpeklerin Günü”nün (“Dog Day Afternoon”, 1975) suça yaklaşımı ile “Sonsuz Firar”ın (“The Getaway”, 1972) hikaye yapısıyla Lumet ve Peckinpah’ı da unutmuyor “Soygun”. Aslında Pattinson’ın saçını sarıya boyatması da ister istemez McQueen’e gönderme! Safdie Kardeşler, bir kez daha Amerika’nın ücra köşelerini keşfe çıkıyor. Siyahi kadınlarla ilişki ve daha nicesi “Taksi Şoförü”nün (“Taxi Driver”, 1976) gece ışıklarını hatırlatıyor.

Buradaki ‘soygun’, ‘hapis’ ve ‘kaçış’ dengeli bir kafa yapma fonuyla sunuluyor. Sanki Jodorowsky, Refn ile akrabalık kuruluyor. Ama bunlar Cassavetes ile iç içe geçiriliyor. Ama soygun filmlerinde genelde ya tek bir karakter ya da bir ekibi izleriz. Burada kardeşlerin gözünden akıyor her şey. Terapide açılan filmin Josh Safdie’ye kesip mizah anlayışının iticiliğine açıldığı kesin. “Soygun”un en büyük zafiyeti bu.

“Rain Man” ile “Çinli Bir Bahişçinin Ölümü”nün saykodelik soygun filmi oğlu

Ama sanki burada ‘soyguncu ikili’ yerleştirilip Tarantino’nun “Rezervuar Köpekleri”ndeki (“Reservoirs Dogs”, 1992) ‘soygun’u arka plana itip ‘ekip’in konuşmalarına odaklanalım taktiğine benzer bir duruş var. Bu ikilinin psikolojik ve dramatik yaşamları en derininden bize yansıyor. İster istemez de soygunların arasına bir terapi girebiliyor.

Açıkçası “Rain Man”in (1988) omurgası bariz. Sanki onun “Çinli bir Bahisçinin Ölümü” ile bir araya gelip doğurdukları saykodelik soygun filmi beliriyor. Bu yapıyı oluştururken yönetmenler asla arka plandaki plastik ışık ve renk kullanımından vazgeçmiyorlar. Adeta renk filtreleriyle “Katil Doğanlar” (“Natural Born Killers”, 1994) kadar göze batan bir görsel yapı var. Buradan da filmin hedefleri açığa çıkıyor.

Kardeş ilişkisi damarlı soygun filmi yaratmak başlı başına bir olay... Ama diğer filmlerin üzerine koymak, şimdilik kariyerlerinin zirvesine imza atmak gerçekten büyük başarı… Anti-anti kahraman tanımlı iki ana karakter ‘itici’ dursa da fazlasıyla katmanlı!

FİLMİN NOTU: 7.5

Künye:
Soygun (Good Time)
Yönetmen: Safdie Kardeşler
Oyuncular: Robert Pattinson, Josh Safdie, Jennifer Jason Leigh, Barkhad Abdi
Süre: 101 dk.
Yapım yılı: 2017