Haber: Eylem Keskin
eylem.keskin@posta.com.tr
Uçurtmanın anavatanının Çin olduğu söyleniyor... 2 bin yıl önce başlayan uçurtma dünyası Weifeng’de doğuyor ve burası dünyada uçurtmanın başkenti olarak kabul ediliyor. Türkiye’de ise Uzakdoğu’daki kadar olmasa da uçurtma sevdalısı çok kişi var. Hatta uçurtma yapımını öğretmek ve çocuklara sevdirmek amacıyla kurulan bir uçurtma müzesi bile mevcut!

Müzenin sahibi gerçek bir uçurtma sevdalısı olan 52 yaşındaki Mehmet Naci Aköz. Mehmet Bey 30 yıldır uçurtmacılıkla uğraşıyor, uçurtmadan para kazanıyor... Sadece göklerde uçurtma gördüğünde yaşadığını, var olduğunu hissediyor. Çok küçük yaşlarda uçurtma uçurmaya başlayan Mehmet Bey’in çocukluğu rüzgarlı tepelerde geçmiş. Kendi yaptığı rengarenk uçurtmaları göklerde gezdirmiş.

Aslında terzi olan Mehmet Naci Aköz, bir gün ‘Neden uçurtma uçurmuyor ve bundan para kazanmıyorum?” diyerek uçurtma dünyasına keskin bir dönüş yapmış. Ve evde eşiyle birlikte uçurtma yapmaya başlamış. Aköz çifti evlerinin bir odasını yaptıkları uçurtmalara ayırmış. Salondan uçurtma püskülleri, kağıtlar, makaslar hiç eksik olmamış.

Karı-koca bütün kış evde uçurtma yapmışlar. Bahar geldiğinde ise çeşitli kırtasiyelere, marketlere yaptığı uçurtmaları bırakmaya başlamışlar. İnsanların uçurtmayı ne kadar özlediği de böylece anlaşılmış. Çünkü yapılan bütün uçurtmalar satılmamış adeta kapışılmış! Aköz çifti siparişlere yetişemeyince yine eve kapanmış ama nafile.

Sonunda uçurtma atölyesi açarak uçurtma üretimine başlamışlar. Ve uçurtmadan ilk paralarını kazanmaya. Mehmet Naci Aköz uçurtma dünyası için de harekete geçmiş. Çeşitli ülkelerde yapılan uçurtma festivallerine katılmış. Pek çok uçurtma yarışmasından elde ettiği birincilikleri ve kupaları var bugün. Gittiği her ülkenin uçurtmalarını, uçurtmayla ilgili malzemelerini toplamış. Sonunda Üsküdar’daki uçurtma müzesini açmış. Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi, İstanbul Uçurtmacılar Derneği tarafından kurulan, ülkemizdeki ilk ve tek uçurtma müzesi. Aklınıza kocaman, ihtişamlı bir bina gelmesin.

Burası küçük bir mekan. İçinde 800’e yakın uçurtma ve uçurtmaya ilgili malzeme var. Müzede diğer ülkelerin uçurtmalarını da incelemek mümkün. Uzakdoğu’dan Amerika’ya kadar 16 farklı ülkenin uçurtması bulunuyor. Müze cıvıl cıvıl ve çok renkli. Tavanlardan uçurtmaların püskülleri sarkıyor. Müzede ayrıca uçurtma katalogları, yayınlar, fotoğraflar, çeşitli semboller, rozetler, şapkalar ve tişörtler de bulunuyor.

Müzedeki uçurtma atölyesinde 1.5 saatlik bir programla çocuklara, uçurtma yapma dersleri veriliyor. Müzenin tam ortasında ise alçak masalar bulunuyor. Müzeye gelen minikler masaların etrafına dizilerek kendi uçurtmalarını yapıyor. Ve göklerde kendi yaptıkları uçurtmayı uçurmanın keyfini yaşıyor. Biz oradayken Sünger Bop çocukların bugünlerdeki en favori kahramanı olduğu için hepsi onun uçurtmasını yapmak istedi. Sünger Bop’u, futbol takımlarının uçurtmaları takip ediyor.

Uçurtmaları biten çocuklar sıraya girerek kuyruklarını taktırıp uçurtma diplomaları alıyor. Onlara uçurtma yapmayı öğreten kişi Mehmet Bey’in bizzat kendisi. Uçurtma sevgisi aşılamanın çok önemli olduğunu söyleyen Mehmet Bey “Müze bize küçük geliyor. Buraya fazla çocuk alamıyoruz. Kendi imkanlarımızla ancak bu kadar yapabildik” diyor.

Mehmet Bey aynı zamanda İstanbul Uçurtmacılar Derneği Başkanlığı ile Avrupa Sportif Uçurtmacılık Federasyonu (STACK) Türkiye Milli Direktörlüğü de yapıyor. Türkiye’de ilk defa 1984 yılında bir uçurtma şenliği düzenlendiğini anlatan Mehmet Bey ciddi zorluklarla karşılaşmış. Önce Uçurtma Derneği kurmak istediğini söylemiş ve red cevabı almış.

Pes etmediğini söyleyen Mehmet Naci Aköz “Festivallere katıldıkça uçurtmanın bambaşka boyutlarıyla tanıştım. Çocuklara uçurtma sevgisi aşılamaya çalışıyorum. Uçurtma bambaşka bir şey, yaşı yok. Torunlarım, çocuklarım var ama uçurtma uçurmak için hala gencim” diyor ve ekliyor: Türkiye’de aslında sanılanın aksine pek çok uçurtma sevdalısı var. Bu sezon yaklaşık 2 buçuk milyon uçurtma satıldı, rakam giderek de artıyor.” Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi ve atölyesi mesai günleri 10.00-18.00 arası açık. Giriş ücretsiz.
Adres: Aziz Mahmut Efendi Mahallesi Uncular Caddesi Bakıcı Sokak No:12 Üsküdar. (216) 553 23 37. www.ucurtmadunyasi.com adlı siteden de bilgi almak mümkün. Uçurtmanızı yaptınız ama onu göklere salmak için en uygun yer neresi diye düşünüyorsanız Bostancı-Tuzla arası ve Sarayburnu’ndan Yeşilyurt’a kadar olan sahil şeridi en uygun yerlerden. Topkapı’daki eski otogar, Haliç’in etrafı, Kemerburgaz ve Kurtköy de uçurtma sevdalıları için biçilmiş kaftan. Çocuklarınıza 23 Nisan’da harika bir hediye verebilir onu uçurtma şenliğine götürebilirsiniz. 23 Nisan’da Ömerli’de, 25 Nisan’da Çekmeköy’de, 23 Mayıs’ta Eyüp’te, 3 Haziran’da Bağcılar’da uçurtma festivali olacak.

Uçurtma nasıl yapılır?
1. Altıgen bir uçurtma için 0.5x1 santim eninde, 70 santim boyunda 3 adet çıta alın. Çıtaları üst üste getirmek şartıyla tam ortasından cam çivisiyle çakın.

2. Çakılı çıtaları birbirine eşit aralıklarla açın. Çıta aralıklarına ne gevşek ne de gergin olarak ip bağlayın.

3. Altıgen oluşan iskelet halindeki çıtayı bir kağıdın üzerine koyun. Kenar kağıtlarından 2 santimlik boşluklar bırakın.

4. 2 santimlik bölüme tutkal sürerek ipleri kağıdın içinde kalacak şekilde yapıştırın. Kâğıdınızın çok kalın olmamasına dikkat edin.

5. Sonra uçurmaya uygun bir kuyruk yapıp takın. Bu arada birisi uçurtmanın tam ortasında diğer ikisi de üstteki 2 çıtadan sabitlenecek şekilde 3 noktalı iplerle denge sağlayın.

6. Bu dengeli ipin ucunu da 100-200 metrelik ipine bağlayın.