Yazın aydınlık ve ılık günleri geride kaldı. Havanın erken kararması, doğadaki değişiklikler pek çok kişinin kendisini depresif hissetmesine yol açıyor. İşte mücadele için 10 basit yol...

Liv Hospital Klinik Psikoloğu Beril Yardımcı anlattı:

1) Odanıza gün doğsun!

Sonbahar depresyonunun belirtilerinden biri sabahları uyanmada yaşanan zorluktur. Kişi yeterince uyumuş olsa bile yataktan kalkmak istemez. Yatak odasında zaman ayarlı aydınlatma sistemi kurmak ve alarmınız çalmadan yarım saat önce suni de olsa yatağınızda gün doğumunu hissetmek uyanmayı kolaylaştırır.

2. Hayatınıza ışık sokun!

Hava serin diye gün ışığından vazgeçmeyin! Gündüzleri bulutlu bile olsa dışarı çıkın ve gün ışığını görün. Gün ışığı doğal olarak beynin duygusal merkezini uyarır ve insanın iyi hissetmesini sağlar. Erken kalkın, perdeleri açın, dışarı çıkın.

3. Hareket sizi kurtarır!

Sadece kiloyu korumak ve sağlıklı kalmak için değil, günlük hayatın stresinden uzaklaşmak için de spora vakit ayırın. İyi bir egzersizin etkisi saatlerce sürer. Gün içinde daha fazla enerjiniz olur, metabolizmanız hızlanır, iyi hissettiren hormonlar salgılanır. Düzenli egzersiz kış uykusuna çekilmeye meyilli bedene yaşadığını hissettirir. Haftanın 5 günü en az yarım saat yürüyüş yapın.

4. Şekere dikkat!

Mutluluk, zindelik ve canlılık hissi veren serotonin hormonunun seviyesi düştüğünde karbonhidratlar ve şekerli gıdaları tüketme isteği artar. Özellikle de tatlı yeme eğilimi artar. Şekerli ve beyaz unlu gıdalara bağımlılık fizyolojik bir gerçektir. Bunlar bedende uyuşturucular gibi biyokimyasal sistemleri etkiler. Ne yediğiniz nasıl hissettiğinizi ciddi ölçüde etkiler.

5. Sosyal hayatı unutmayın!

Arkadaşların, ailenin, iş arkadaşlarının, komşuların önemini küçümsemeyin. Sizi destekleyecek insanları aklınızda tutun, ihtiyaç duyduğunuzda sizi cesaretlendirmelerine izin verin. Bazen bir telefon, kahve sohbeti veya e-mail sizi canlandırır.

6. Kışa heyecan katın!

Bir şeyi yaşamayı beklemek insanı motive eder. Bir hafta sonu gezisi, gece dışarı çıkma veya spor planları gibi. Kayak, kızak, kar yürüyüşü, buz pateni gibi faaliyetleri de heyecanla bekleyebilirsiniz.

7. Gevşeyin!

İş, ders, aile, arkadaşlar, randevular, buluşmalar... Meşgul olmaktan hoşlansanız bile herkesin sakin kalmaya ihtiyacı vardır. Bazı sorumluluklara veya davetlere ‘Hayır’ demekten kaçınmayın ve birkaç dakika hiçbir şey yapmadan geçirin. Bu zamanı dikkatinizi içe döndürüp ruhsal olarak sakinleşmeye, bedensel olarak gevşemeye ayırın. Nefes ve gevşeme egzersizlerini öğrenmek sizi rahatlatacaktır.

8. Uyku!

Ne fazla ne de az olmalı! Soğuk havalarda uykuya ihtiyaç artabilir. Geceleri 7-8 saat uyumayı hedefleyin. Yatma ve kalkma saatini belli bir düzene oturtmak enerji seviyenizi artırır. İhtiyacınız olan düzeni bulun. Özellikle de hafta sonları çok fazla uyumamaya özen gösterin, bu insanı daha yorgun düşürebilir. 9. Mevsimi kabul edin! Mevsimlerin değişimi doğal bir akıştır. Bu değişimi yargılamak yerine izlemek ve detaylarını görmek insanın daha olumlu bir ruh hali içinde kalmasını sağlar.

10. Profesyonel destek alın!

Aşağıdaki belirtilerden üç ya da daha fazlası en az 2 hafta süreyle sizin için geçerliyse profesyonel destek alın:

-Eğer her gün, gün boyu süren bir biçimde üzgün, endişeli, morali bozuk, zavallı, boşluktaymış gibi hissediyorsanız,

-Her zaman yaptığınız şeylerden eskisi gibi zevk almıyorsanız ya da çevrenizde olup bitenlere karşı ilginiz azaldıysa,

-İştahınızda azalma veya artma varsa, istemediğiniz halde kilo veriyor ya da alıyorsanız,

-Hemen her gün uykusuzluk çekiyorsanız ya da aşırı uyuyorsanız,

-Hemen her gün yakınlarınızın da fark ettiği şekilde konuşmanızda, düşüncelerinizde, davranışlarınızda bir yavaşlamadan yakınıyorsanız. Karar vermekte, etkinliklere başlamada ve sürdürmede güçlük çekiyorsanız,

-Yorgunluk, bitkinlik ve enerji kaybınız olduğunu hissediyorsanız,

-Cinsel isteğiniz azalmışsa,

-Bedeninizde nedeni bulunmayan ağrılar, nefes darlığı, yorgunluk, baş dönmesi, saç diplerinde terleme, mide ve bağırsaklarda gaz, ishalkabızlık dönemleri gibi yakınmalarınız varsa,

-Değersizlik, kendini beğenmeme veya küçük görme duyguları sizi rahatsız ediyorsa,

-Düşüncelerinizi belli bir konuya yoğunlaştırmakta güçlük çekiyorsanız,

-Yineleyen biçimde “Ölsem de kurtulsam” diye düşünüyorsanız depresyonda olma ihtimaliniz çok yüksek.

(22.09.2013 tarihli Posta Karnaval ekinden alınmıştır.)