Süt ürününe zam kapıda

HAYVANLAR KESİLDİ

Süt üreticisi geçen yıl aşırı düşen fiyatlar nedeniyle büyük zorluk yaşadı. 2008’de 62 kuruşlarda bulunan çiğ süt fiyatı 2009’un ilk altı ayı boyunca 51 kuruşta kaldı. Hükümet bu duruma, süt tozu üretimini desteklemek gibi önlemlerle müdahale etti ve sütte hem iç talep hem ihracat arttı. Buna, sütten verim alamayan üreticinin hayvanını kesime yollaması da eklenince, süt fiyatları yükselmeye başladı. Fiyat artışı üreticide sevinç yaratsa da son iki haftada ulaşılan rakam sektörü tedirgin etti.

YÜZDE 68 ARTIŞ OLDU

Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği’nin (SETBİR) verilerine göre, çiğ sütün 51 kuruş olan ihale fiyatı, temmuzda 59 kuruşa, aralıkta 73 kuruşa yükseldi. Ocakta ise 85 kuruş oldu. Bir yılda fiyatlar yüzde 68 arttı. Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkan Yardımcısı Osman Vasfi Yasun, fiyatlarda hızlı bir çıkış olduğunu ancak üreticinin para kazanabildiği fiyata daha yeni ulaşıldığını söyledi. Yasun, çiğ süt fiyatının bu seviyede kalacağı beklentisinde olduklarını belirtti.

1 HAFTA DAHA DAYANIR

Fiyat artışı süt üreticisini memnun etse de, hem sanayici hem de tüketici tedirgin oldu. Sütaş Başkanı Muharrem Yılmaz, sektörün fiyat artışlarını henüz tüketiciye yansıtmadığını belirterek, “Bugünkü aşırı yüksek fiyatların tüketiciye intikal etmeden düzenlenmesini diliyorum. Sektör şu anda fiyatların düşmesini bekliyor. Belki bir hafta daha beklenir. Sonra süt ürünlerine zam gelir” dedi. Yılmaz, çiğ süt fiyatının ayın 1’inden itibaren sanayicinin maliyetlerine yansıdığını belirtti.

ÇÖZÜM SÜT KONSEYİ'NDE

Yılmaz, fiyat dalgalanmasının ne üreticinin ne de sanayicinin menfaatine olduğunu belirterek, tarafların süt fiyatını ayarlaması önerisinde bulundu. Yılmaz şöyle dedi: “Sütün ve hayvancılığın gelişmesinde en önemli ihtiyaç istikrar. Bunun için tarafların bir araya gelip en az 1 yıl süreli bir fiyat belirlemesi gerektiğini düşünüyorum. Sektör uzlaşmayı sağlamak için artık bir kuruma da sahip. Bu sorun Ulusal Süt Konseyi’nde çözülmeli. Bu konuda çalışmalar olduğunu da duyuyorum.”

FİYAT NEDEN TIRMANDI?

Talep yönlü etki:

* Hükümet üreticiye destek sundu. Okullarda süt dağıtımı yapıldı, süt tozu üretimi teşvik edildi.

* Üretici ihracata yöneldi, özellikle İran ve Irak’a süt satışı arttı.

* İthalat azaldı.

* Ekonomik durgunluk geride kalırken tüketim arttı.

Arz yönlü gelişmeler:

* Et fiyatını cazip bulan üretici, hayvanını kesime yolladı.

* Kazancı azalan süt üreticisi, yem tüketimini azalttı. Bu da süt verimini düşürdü.

* Ete yönelim olunca, gebe hayvan sayısı arttı.

* Bu gelişmeler sonucu, süt üretimi yıllık 12 milyon tondan 9 milyon tona geriledi.

Gülşah KARADAĞ