Tenkis talebi süreye bağlıdır

Miras bırakanın ölümünden önce yaptığı karşılıksız kazandırmalar tenkise tabi midir? Şartları nedir? Mirasçılardan mal kaçırmak için yapılan muvazalı satışlar da tenkise tabi midir? Ö.B.

Miras bırakanın ölümünden önce yaptığı bağışlamalar tenkise tabidir. Tenkis talebinde bulunabilmek için birinci şart mahfuz hisseli mirasçı olmaktır. Mahfuz hisseli mirasçılar, saklı paylarının (mahfuz hisselerinin) zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl içinde tenkis talebinde bulunmalıdırlar. Mahfuz hisseli mirasçılar, sağ kalan eş, alt soy ve ana-babadır.

[[HAFTAYA]]

Bunlardan birine, mahfuz hisselerini aşan bir tasarruf yapıldı ve diğer mirasçıların mahfuz hissesine tecavüz edildiği hallerde bunlar aleyhine de tenkis talebinde bulunulabilir. Muvazalı satışlarda tenkis düşünülmez, iptal düşünülür. Örneğin en çok görülen olay, tapuda satış yapılmış gibi gösterilip gerçekte bağış yapmaktır. Satışta tenkis talebi söz konusu olmayacağı için, bağışı gölgelemek adına tapuda satış işlemi yapılır ama alıcıdan para alınmaz, dolayısı ile gerçekte bağıştır, görünürde satıştır. Bu hallerde artık tenkis söz konusu değildir satışın iptali söz konusudur ki sonuç, mahfuz hissenin kazanımı değil miras payının kazanımıdır. Peki bu muvaza niye yapılır? Mahfuz hisseden yararlanması istenilmeyen mirasçıdan, mahfuz hisseyi kaçırmak adına yapılır. Kendisine tenkise tabi bir kazandırma yapılmış olan kimse iyi niyetli ise sadece mirasın geçmesi anında, kazandırmadan elinde kalanı geri vermekle yükümlüdür. Oysa yapılan devir işleminde iyi niyetli olmadığı anlaşılırsa bu halde iyi niyetli olmayan zilyedin geri verme borcuna ilişkin hükümlere göre sorumlu olur.