Elektrikler neden ve nasıl kesildi?

Türkiye, tarihinde görülmemiş yaygınlıkta bir elektrik kesintisi yaşıyor. Bugün öğleden önce bütün ülke çapında elektrikler kesildi.

Jeneratör gibi alternatif kaynakları bulunmayan kurum ve kuruluşlar büyük sıkıntı yaşadı. Büyük şehirlerde elektrikle çalışan metro ve benzeri toplu taşıma sistemleri çalışamadı.



PEKİ NEDEN KESİLDİ?

Ülke çapındaki elektrik kesintisinin iletim şebekesi kaynaklı olduğu ortaya çıktı. İletim şebekesi çalışmadığı için saat 10:30`dan itibaren ülkedeki elektrik santralleri üretimi durdurmak zorunda kaldı.

AMA NASIL?

Elektriği üretildiği noktadan dağıtıldığı noktaya taşıyan iletim şebekesinde sistemin tümünü devre dışı bırakan bir arıza yaşandı. Nadir rastlanan bu duruma İngilizcesiyle 'black out', Türkçesi`yle 'sistem çökmesi' veya 'sistem oturması' denilen durum yaşandı. Yani şebeke yönetilebilir olmaktan çıktı.

ELEKTRİK ŞEBEKESİ NEDEN ÇÖKTÜ?

Esas nedeni tam olarak bilemiyoruz. Siber saldırı iddialarını abartılı buluyoruz. Ancak biz, şebekenini bir noktasında ortaya çıkan sorunun, sistemin bütününe yayılmasından kaynaklanabileceğini düşünüyoruz.

PEKİ KESİNTİ NEREDEN BAŞLADI?

Bundan tam emin değiliz. TEİAŞ bu konuda incelemelerini tamamlayıp açıklama yapabilir. Ama gördüğümüz kadarıyla elektrik şebekesindeki arızalar saat 10:21`den itibaren başlıyor. Çünkü tam bu saatten itibaren santrallerde peşpeşe üretimin durdurulduğu görülüyor.

TANER YILDIZ: İZMİR`DEN BAŞLAMIŞ OLABİLİR

Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, İzmir`de özel sektöre ait bir santralde ortaya çıkan arızanın domino etkisi yaratmış olabileceğini ancak bunun henüz kesinleşmediğini ifade etti.

İLK ETKİLENEN SANTRAL ERİK HES Mİ?

Enerji Günlüğü`nün yaptığı araştırmalar, arızanın başlangıç noktasını kesinleştirmemekle birlikte üretim santrallerine yansımaya başladığı ilk noktalardan birini ortaya koyuyor. Santrallerin üretimi durdurma gerekçeleri de sıkıntının iletim sistemi kaynaklı olduğunu doğruluyor. Saat 10:21`de ortaya çıkan arızayı saat 10:23`te bildiren ise Erik HES. Bakım/arıza gerekçesi ise şu: 34 kV Gezende Hattı Açtı (enerjiyi kesti)

BAKIM ARIZA GEREKÇELERİ DEĞİŞTİ

Normalde arıza ve bakım bildirimiyle üretimi durduran santraller bunun gerekçesini boru patlağı, kazan arızası, trafo arızası gibi gerekçelerle açıklamasına rağmen, bugün elektrik kesintisinin yaşanmaya başladığı saatlerden itibaren gösterilen gerekçeler farklılaşıyor. Gösterilen gerekçeler arasında yük tevzi enerji kesintisi, 154 gitti (154 bin voltluk şebekede kesinti), aşırı yük, aşırı akım, sistem çökmesi, şebeke devre dışı kaldığı için, bara voltajının sıfıra düşmesi gibi ifadeler dikkat çekiyor.

AVRUPA BAĞLANTISI NEDEN KESİLDİ?

Türkiye`de sistemin çökmesi üzerine Avrupa ile elektrik bağlantısı da otomatik olarak kesildi. Bu kesintinin nedeni, Türkiye şebekesindeki sorunun, komşu ülke ağlarına zarar vermesinin engellenmesi ve zaten sistem bunu kendisi otomatik olarak yapıyor.

ELEKTRİKLER NE ZAMAN GELECEK?

Ülke çapındaki kesinti sonrası en çok sorular sorulardan biri de, elektriğin ne zaman geleceği sorusuydu. Saat 13:00`e doğru ülkenin bazı kesimlerine elektrik verilmeye başlandı. Erzurum, Trabzon, Tekirdağ ve Edirne elektriğe ilk kavuşan iller arasında yer aldı. Ancak ülke çapında sistemin normale dönebilmesi için zamana ihtiyaç var. Şebekenin tek bir düğmeye basılarak eski haline döndürülmesi teknik olarak imkansız. Kademe kademe diğer bölgelere de elektrikler verilecek.

VAN İRAN`DAN ELEKTRİK ALIYOR

Bu arada Van bölgesinde elektriklerin diğer bölgelere göre daha erken geldiğini belirtelim. Bunun nedeni ise Bölge`nin Türkiye şebekesinden izole edilerek, İran şebekesinden beslenmesi. İmkan bulunursa benzeri uygulamaların sınıra yakın başka illerde de yapılması mümkün.

MEHMET KARA- enerjigunlugu.net