Giriş
Ortaokul Sosyal Bilgiler dersinde Türkiye’nin komşuları konusu işlenirken,”Batı’da Yunanistan ve Bulgaristan, Doğu’da Ermenistan, Gürcistan ve İran, Güney’de Irak ve Suriye” diye öğretilir. Rusya ise Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler arasında ve kuzeydedir. Ama dün sabahtan itibaren Rusya artık güney komşumuzdur. Suriye’deki Esad yönetimine destek olan Rusya, askeriyle, silahıyla, uçağıyla bir süredir güneyimizdeydi ama komşu değildi.
Komşuluk ilişki demektir. Dün o ilişki resmi olarak başladı. Rus uçakları Hatay bölgesindeki Türk hava sahasını ihlal etti ve birisi Türk Hava Kuvvetleri uçakları tarafından düşürüldü. Dünkü olay sadece Sosyal Bilgiler dersini değil “Tarih” derslerini de alt üst etti. Türklerle Ruslar tarih boyunca defalarca savaştı. Ama bu savaşların tamamı Kuzey’de gerçekleşti.
Mesela Molodi savaşı 1572 yılında Moskova yakınlarında meydana geldi. 1676-1681 Osmanlı Rus savaşı Ukrayna’da, 1686-1700 savaşı Kırım’da, 1710-1711 Prut savaşı Romanya ve Moldava topraklarında yaşandı. 1735-1739 Osmanlı Rus savaşı Kırım, Romanya, Bosna-Hersek ve Sırbistan’da gerçekleşti. 1768-1744 savaşı karada Moldavya, Ukrayna ve Bulgaristan’da denizde Çeşme açıklarında yaşandı.
1787-1792 Osmanlı Rus savaşı Moldavya, Romanya ve Ukrayna’da gerçekleşirken, 1806-1812 savaşı Eflak, Boğdan ve Doğu Anadolu’yu kapsadı. Denizde ise Çanakkale Boğazı’na kadar indi. 1828-1829 savaşı Bulgaristan, Kars ve Erzurum’da, 1853-1856 savaşı Baltık Denizi, Karadeniz, Tuna kıyıları, Kırım ve Kafkaslara yayıldı.
1877-1878 meşhur “93 Harbi” Balkanlar ve Kafkasya’yı kapsarken, Ruslar İstanbul’da Yeşilköy’e kadar geldiler. Türklerle Ruslar son kez Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Anadolu sınırımızda ve Kafkas cephesinde karşı karşıya geldi. Yani Türkler ile Ruslar tarih boyunca hep kuzeyde savaştı. Evet bir savaş değil ama dün Rus uçağının düşürülmesi tarihte Ruslarla Güney sınırımızda ilk çatışmadır.
Böylece tarihte bir ilk gerçekleşmiş oldu. Aslında dün yaşanan küçük çaplı bir Türk-Rus savaşını andırıyor. Çünkü, Ruslar uçakların, Lazkiye’nin kuzeyinde IŞİD’le mücadele operasyonu gerçekleştirdiğini, teröristlere önleyici saldırılar düzenlediğini söylese de bölgede Türkmenlerin Esad birlikleriyle savaştığı biliniyor.
Yani olay anlatıldığı gibi basit bir hava sahası ihlalinden öte bir savaş oyunu. Türkiye güney sınırında bu çatışma nedeniyle Rusya ile komşu oldu. Öyle anlaşılıyor ki bu komşuluk kısa süreli olmayacak.
Çünkü uçağı düşürülen Rusya Başkanı Putin, “Sırtımızdan bıçaklandık, uçağın düşürülmesinin Türk-Rus ilişkilerine ciddi sonuçları olacaktır.”dedi. Nitekim Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye ziyaretini iptali bunun göstergesi. Gitgide bataklığa dönüşen Suriye’de her yönüyle zor bir döneme girildiği belli.
