Giriş
Soru: Ücretlerden kesilen Damga Vergisi oranında da artış oldu mu? Şirketimizin Ocak 2010 ücretlerini 5 Şubat 2010’da ödeyeceğiz. Bu ücretlerden yüzde kaç Damga Vergisi kesilmesi gerekiyor? Canan Cevap: 2010’da ödenecek Damga Vergisi oranları yüzde 10 oranında artırıldı. Ücretlerden binde 6 oranında Damga Vergisi kesiliyordu. Bu oran 1 Ocak 2010’dan itibaren binde 6.6’ya yükseltildi. 2010’a ilişkin ücretlerden binde 6.6 oranında, Damga Vergisi kesilmesi gerekiyor. Şirketiniz çalışanlarının Ocak 2010 ücretlerinden ‘binde 6.6’ Damga Vergisi kesmeniz gerekiyor.
Şirket, ortağına 6.6’ya yükseltildi ödediği kâr payından vergi kesmez
Soru: İki şirketimiz var. Biri diğerine yüzde 50 oranında ortak. Birinci şirket kâr dağımı yaparken yüzde 15 Gelir Vergisi stopajı yapıyor. Yüzde 50 ortağı olduğu şirketten vergi stopajı yapılmış kâr payı alan şirket, bu kârı ortağına dağıtırken de yüzde 15 Gelir Vergisi stopajı yapıyor. Bu durumda iki kere stopaj yapılmış olmuyor mu? Burada bir mükerrerlik yok mu? Samet Cevap: Kurumlar Vergisi mükellefi olan bir şirket kendisine iştirak etmiş (ortağı olan şirket) olan bir başka şirkete kâr dağıtımı yaparken Gelir Vergisi stopajı (kesintisi) yapmaz. İştirak ettiği şirketten Gelir Vergisi stopajı yapılmamış kâr payı alan şirket ise bu kâr payını ortaklarına dağıtırken yüzde 15 Gelir Vergisi stopajı yapar. Dolayısıyla yasa tam ve doğru uygulandığında mükerrer vergilendirme olmaz. Şirketlerinizden kâr payı dağımı yapan yüzde 50 hissedarı olan şirkete kâr dağıtırken, Gelir Vergisi stopajı yapmaması gerekir. Gelir Vergisi stopajına tabi tutulmamış yüzde 50 kâr payı alan şirketin, bu payını ortaklarına dağıtırken, yüzde 15 stopaj yapması gerekir. Şayet kâr payı dağıtan şirketiniz, diğer şirketinize kâr dağıtırken, yüzde 15 Gelir Vergisi stopajı yapmışsa, hatalı bir işlem yaparak kesmeyeceği bir vergiyi keserek vergi dairesine yatırmış demektir. Vergi Usul Kanunu hükümlerince düzeltme talebinde bulunarak, yanlışlığı düzelttirebilirsiniz.
Mahkeme yoluyla emekli aylığınızı yükseltemezsiniz
Soru: Babam 18 Temmuz 2000’de Seka kağıt fabrikasından emekli oldu. Maaşı Ağustos 2000’de bağlandı. Şuanki almış olduğu maaşı 990 liradır. 1 Temmuz-31 Aralık 2000 arasında emekli olanların maaş hesaplamalarında yanlışlık yapıldığını öğrendik. Bunun doğruluk payını öğrenmek istiyoruz. Eğer böyle bir şey varsa da bunu nereden ne şekilde araştıracağımız hakkında ve bunu düzeltmek için nasıl bir yol izlememiz gerektiği hakkında bilgi alabilir miyim? Ayfer TOPUZ/Fethiye Cevap: Bir emeklimizin açmış olduğu davanın, Adana’da iş mahkemesince emekli aylığının yanlış hesaplandığı yönünde sonuçlandırılmasının basına yansıması, çoğu emeklide acaba emekli aylığım yanlış mı hesaplandı kuşkusuna yol açtı. Oysa bu kuşku yersiz. Çünkü, mahkeme kararının dayanağı olan bilirkişi raporunda, memur maaş katsayısı yanlış alınmış. 31 Aralık 1999’a kadar olan dönem için kısmi aylık hesaplanırken, 1999 yılı memur maaş katsayısı olan 12 bin alınacakken, emeklilik talep tarihi olan Ekim 2000 tarihindeki memur maaş katsayısı olan 15 bin 760 dikkate alınmış. Dolayısıyla mahkeme kararının dayandığı bilirkişi raporundaki emekli aylığı hesabı yasaya göre yanlış. Belirttiğiniz dönemde emekli olanların emekli aylıklarının yanlış hesaplandığı gibi bir durum söz konusu değil. Türkiye bir hukuk devletidir. Her vatandaşın yargıda hakkını arama özgürlüğü ve istediği davayı açma hakkı vardır. Ancak, dava açarak mahkeme yoluyla babanızın emekli aylığını yükseltmeniz mümkün değil. Çünkü, her mahkeme ve her bilirkişinin yanlış katsayı ile emekli aylığı hesaplaması beklenemez. Yargıtay’ın da her zaman hatalı bilirkişi raporuna dayanan mahkeme kararı onaması mümkün değil.
İş sözleşmesi belirlenen sürede fesihedilenler kıdem tazminatı alamıyor
Soru: 19 Ekim 2007’den beri taşeron bir firmada işçi olarak çalışıyorum. İşyerimin almış olduğu ihalenin süresi 31 Temmuz 2009’da sona ermişti. Opsiyon hakkını kullanarak 31 Ocak 2010’a kadar uzatıldı. 6 aylık yeni bir sözleşme imzaladık. 31 Ocak 2010’da sona eren bu sözleşmenin akabinde yeni bir sözleşme imzalamak istemiyorum. Bu sebeple işten ayrılmam durumunda, kıdem tazminatımı alabilir miyim? İmzalamış olduğumuz sözleşmedeki fesih konusunda tek husus 31 Ocak 2010’da bu sözleşmenin otomatik olarak karşılıklı fesihedilmiş sayılmasıdır. Uzatma konusunda hiç bir açıklama yoktur. Şirketimin ihalesini almış olduğu kurum bu tarihlerden önce, işi feshederse bu sözleşme feshedilmiş olmaktadır. Başka hiç bir madde bulunmamaktadır. Fethullah KAYA Cevap: Belirli süreli iş sözleşmelerinde iş ilişkisinin, sözleşmede belirlenen sürede kendiliğinden sona ermesi halinde, işçi kıdem tazminatı alamıyor. Taşeron firmanın üstlendiği işin 31 Ocak 2010’da bitmesi ve iş sözleşmesinde de sözleşmenizin bu tarihte sona ereceği hüküm altına alındığından, işten ayrılırken kıdem tazminatı alamazsınız.
Anneniz 20 yıl primle de 15 yıl primle de 2014’te emekli olur
Soru: 1 Ocak 1969 doğumlu olan annem, 2 Temmuz 1987’de isteğe bağlı Bağ-Kur yatırmaya başlamış. 15 yıl eksiksiz prim ödedikten sonra 2002’de prim ödemesini dondurdu. Ekim 2009’dan bugüne kadar 4 aylık süreyi tarım Bağ-Kur’lu olarak ödüyoruz. Annem daha ne kadar prim ödemesi yaptıktan sonra ve kaç yaşında emekli olabilir? Deniser TUNGA Cevap: Anneniz 4/b sigortasında (Bağ-Kur) emekli olmak için 20 yıl prim ve 49 yaş şartlarına tabi. 4 yıl 8 ay daha prim ödeyerek ödemenizi 20 yıla tamamlayacağı Ekim 2014’te emekli olabilir. Ayrıca, bundan sonra prim ödemese de 15 yıl prim ve 55 yaş şartlarına tabi olarak, 1 Ocak 2014’te emekli olması mümkün.
Askerliğinizin 220 gününü borçlanmanız yeterli
Soru: 6 Mayıs 1965 doğumluyum. 1 Temmuz 1987’de SSK’lı oldum. 1985-1987 arasında 18 ay askerlik yaptım. 4757 gün prim ödedim. Askerlik borçlanmasını ödesem ne zaman emekli olabilirim? Ahmet TAVŞAN Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. Askerliğinizin 220 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 210 gün daha geri gider ve 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ile 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 333 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 5300 güne tamamlamanız şartıyla, 6 Mayıs 2014’te emekli olabilirsiniz.
