Ücretliler 6 ay sonra yüzde 35'lik vergiden kurtuluyor

Soru: Ücret gelirlerine ilişkin vergi tarifesi Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmişti (yüzde 35 oran). Ücretlerin vergilendirilmesinde yüzde 35 oranı kalkmış mı oldu? Artık ücretlerin vergilendirilmesinde yüzde 35 oranı uygulanmıyor mu? Cemal USLU/Ankara

Cevap: Sorunuzda sözünü ettiğiniz, ücretlerin vergilendirilmesindeki yüzde 35 oranını iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararı 8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu kararda ‘Kanun, kanun hükmünde kararname ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.
Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi İptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmi Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez hükmünü içermektedir. İptal hükmünün, kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür. Dolayısıyla yeni bir düzenleme yapılmadığı sürece ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde 8 Temmuz 2010’a kadar yüzde 35 oranı uygulanmaya devam edecektir.

Kefil Damga Vergisi’ni yüzde 600 oranında artırıyor
Soru: İşyeri kira sözleşmesinin Damga Vergisi oranı kaçtır? Sözleşmede kefil bulunursa Damga Vergisi oranı değişir mi? Bir de sözleşmenin tek veya iki nüsha yapılması, ödenecek Damga Vergisi oranını değiştiriyor mu? Zeliha

Cevap: Kira sözleşmesinin 2010 yılı Damga Vergisi oranı binde 1.65’tir. Sözleşmede adi kefil (kiracıdan sonra takip edilebilen kefil) olursa, ayrıca binde 8.25 olmak üzere toplam ‘binde 9.9’ Damga Vergisi ödenir. Adi kefil ödenecek Damga Vergisi’ni 6 kat (yüzde 600 oranında) artırıyor. Sözleşmede müteselsil kefil (borçluyla birlikte aynı anda veya borçludan önce de takip edilebilen kefil) olması halinde, sadece binde 8.25 Damga Vergisi ödenir.
Sözleşme iki nüsha yapılırsa her nüsha için ayrı ayrı belirtilen oranlarda Damga Vergisi ödenir. Kira sözleşmesinin iki nüsha düzenlenmesi halinde bir anlamda Damga Vergisi de iki kere ödenmiş oluyor.

Prim yeterli 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 8 Mayıs 1965 doğumluyum. 10 Mart 1989’da SSK’lı oldum. 5622 gün prim ödedim. 1986-1987 yılları arasında askerlik yaptım. 540 gün olan askerlik süremi borçlanıp bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Murat AYDOĞAN

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, borçlanma başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 8 Mayıs 2015’te emekli olabilirsiniz.

Birkaç ay yüksek prim ödeyerek emekli aylığı yükseltilemiyor
Soru: 4 Temmuz 1988’de SSK’lı oldum. 23 0cak 2010’da emeklilik şartlarını yerine getiriyorum. 2006’dan bu yana sigorta primlerim düşük. Daha önce yüksek ödeniyordu. Emekli maaşı bağlanacağı hesabını bir türlü yapamıyorum. Emeklilik müracaatımı yapayım mı? Yoksa prim ödemelerimi yükseltip devam mı edeyim? Yüksek kazançtan 30 gün yerine 10 gün prim yatırıp 3-5 ay daha devam mı etmeliyim? Nalan İNKAYA

Cevap: Son birkaç ay yüksek kazanç üstünden prim ödeyerek emekli aylığını artırmak mümkün değil. Çünkü, emekli aylığının yüksek olması için öncelikle, emekli aylığına esas alınan ortalama aylık kazanç tutarının yüksek olması gerekiyor. Bırakın birkaç ayı, bazen birkaç yıl yüksek kazanç üstünden prim ödemek dahi emekli aylığı bağlanmasına esas alınan, ortalama aylık kazanç tutarını yükseltemiyor. Emekliliği hak ettiğiniz günde emekli olmanızda fayda var. Ancak, 2006’dan önceki dönemde primlerinizi tavandan ödemişseniz ve sadece 2006’dan beri düşük kazanç üstünden prim ödüyorsanız iki, üç yıl daha tavandan prim ödemeniz halinde, emekli aylığınızın tutarı yüksek olur.

Anneniz Bağ-Kur’a isteğe bağlı prim ödese de SSK’dan emekli olabilir
Soru: Annem 7 Haziran 1955 doğumlu. 1 Haziran 1990’da SSK’lı oldu. 653 gün prim ödedi. 1 Nisan 2002’den itibaren isteğe bağlı sigortaya prim ödemeye devam ediyor. Mayıs 2009 itibarıyla isteğe bağlıya 2580 gün prim ödedi. SSK ve isteğe bağlı sigorta toplam gün sayısı 3233 gün. Annem 3600 gün ile emekli olabilir mi? Emekli olduğu zaman alacağı maaş ne kadardır? Merve YENİLMEZ

Cevap: Anneniz yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi. En geç 23 Mayıs 2011’e kadar 367 gün daha prim ödeyerek, prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 7 Haziran 2012’de emekli olabilir. Her ne kadar 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (eski adıyla Bağ-Kur’a) sayılsa da anneniz emekli olana kadar 1260 günden az prim ödeyeceğinden annenizin Bağ-Kur şartlarına tabi olma riski yok. Anneniz bugünkü verilere göre 600 lira civarında aylık alır.

Çalışmayan, eşinin sigortasından sağlık yardımı alır
Soru: 3 yıl önce SSK’dan emekli olmak için aranan prim günümü doldurdum. Yaştan dolayı emekliliği hak kazanmama 1 yıl kaldı. Sağlıktan yararlanmak için halen yatırıyorum. Şimdi eşim sigortalı. Sigortamı kapatıp eşimin üstünden sağlık yardımı alabilir miyim? Serap KİBAR

Cevap: Aktif sigortalı olunduğu sürece eşler, kendi sigortasından sağlık yardımını alır. Sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan, yani sigortasız eş ise sigortalının ‘bakmakla yükümlü olduğu kişi’ olarak eşinin sigortasından sağlık yardımı alabilir. Sigortanız devam etmediği sürece, eşinizin sigortasından sağlık yardımı alabilirsiniz. Emekli olduktan sonra sağlık yardımını kendi sigortanızdan almanız gerekir.

TUTUKLANAN İŞÇİ İÇİN EKSİK GÜN BİLGİ FORMU DÜZENLEMEK GEREKİYOR
Soru: Personelimizden biri tutuklandı. Tutuklanan personelin SGK’ya bildirimini nasıl yapacağız? İsmail

Cevap: Personelin tutuklandığı tarihe kadar olan çalışmalarını aylık prim ve hizmet belgesi ile SGK’ya elektronik ortamda bildireceksiniz. Örneğin, ayın 8’inde tutuklanmışsa 8 günlük çalışma süresi ve hak ettiği ücret üstünden prim hesaplayıp kuruma bildirecekseniz. Neden 8 gün bildirdiğinizin izahı için de Sosyal Sigortalar İşlemler Yönetmenliği ‘EK.10’da yer alan ‘eksik gün bildirim formu’ düzenleyecek ve savcılıktan alacağınız tutuklama belgesini forma ekleyerek en geç 23 Şubat 2010’a kadar SGK elden veya iadeli taahhütlü olarak posta yoluyla göndereceksiniz.