Giriş
Soru: Hiç vergi mükellefi olmayan biri varlık barışından yararlanarak beyanda bulunabilir mi? Vergi mükellefi olmayan biri varlık beyanında bulunursa ne gibi avantaj sağlamış olur? Zeki ÇAKMAN Cevap: Gelir Vergisi mükellefi olmayan kişiler de 5188 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun kapsamında varlık beyanında bulunabilir. Varlık olarak, para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını ve gayrimenkul beyan edebilir. Vergi mükellefi olmayan biri varlık beyanında bulunduğu zaman, beyan ettiği varlıklar nedeniyle 2004- 2007 yılları için vergi incelemesi yapılmayacağını garantiye almış olur. Ayrıca başka nedenlerle yapılan vergi incelemesi sonucunda bulunacak olan matrah farkından, beyan ettiği varlık tutarını düşerek, vergi ve ceza kesilmesinin önüne geçmiş olur. Bir anlamda ileride gelecek olan vergi ve cezaya karşı kendisini sigortalamış olur. Örneğin, vergi mükellefi olmayan ve varlık beyanında bulunan kişi hakkında yapılan bir vergi incelemesinde, 2004-2007 yıllarında beyan etmediği kira geliri tespit edildiğini varsayarsak, beyan ettiği varlık tutarını tespit edilen matrah farkından (beyan etmediği kira tutarından) düşerek, vergi salınmasından ve ceza kesilmesinden kurtulmuş olur.
Eşin kullandığı cep telefonu faturası gider yazılamaz
Soru: Yeni işyerimde, patronun eşi şirkete kayıtlı cep telefonunu kullanıyor. Telefon faturaları da bugüne kadar patronun emriyle gider yazılmış. Bu işlem doğru mu? Patron eşinin kullandığı cep telefonu faturaları gider yazılabilir mi? Ben yazılamayacağını düşünüyorum. Kurtuluş Cevap: İşletmeye kayıtlı cep telefonlarının fatura bedellerinin haberleşme masrafı olarak gider yazılabilmesi, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunmasına bağlı olduğu gibi, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve işin hacmi ile mütenasip bulunması zorunludur. Belirttiğimiz şartları taşımayan cep telefonlarını işletme personeli veya işletme sahibi dahi kullansa faturaları gider yazılamaz. İşletmede kayıtlı ve işletmeye ait cep telefonunun, şirket ortağının eşi tarafından kullanılması halinde, faturası gider yazılamaz.
Askerliğiniz başlangıçtan önce ise Mayıs 2010’da emeklisiniz
Soru: 15 Mayıs 1963 doğumluyum. 8 Eylül 1984’te SSK’lı oldum. 7100 günüm var. 12 ay yedek subaylık yaptım. Fiili hizmet zammı var mı? Ne zaman emekli olabilirim? Osman KAZAN Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 15 Mayıs 2011’de emekli olabilirsiniz. Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden önce ise 15 Mayıs 2010’da emekli olabilirsiniz. 12 aylık yedek subaylık sürenizle 90 gün fiili hizmet süresi zammı alırsınız.
Primleriniz yanmaz geri alabilirsiniz
Soru: 33 yaşındayım ve 1999 tarihinde SSK’lı oldum. 1820 gün prim ödedim. 2008’den beri çalışmıyorum. 3 ay sonra bebeğim olacak. Doğumdan kısa bir süre sonra tekrar işe başlayacağım. 1) Tekrar çalışmasam ödenmiş prim günüm ne olur? Yanar mı? Bu primlerden nasıl faydalanabilirim? 2) Tekrar işe başlarsam, ne zaman emekli olabilirim? 3) Çalışmadan SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyebilir miyim? Hülya AYDOĞAN Cevap: 1) Priminiz yanmaz. 58 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olacak şartları sağlayamazsanız, adınıza ödenen primleri toptan ödeme adı altında iade olarak geri alırsınız. 2) Sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999 ve öncesi bir tarihse 20 yıl sigorta, 5975 gün prim ve 56 yaş şartlarını, sonrası bir tarihse 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarını yerine getirdiğiniz tarihte emekli olabileceksiniz. 3) 1 Ekim 2008’den itibaren SSK’ya isteğe bağlı prim ödenemiyor. İsteğe bağlı prim 4/b sigortasına (Bağ-Kur) prim ödeyebilirsiniz. Prim ödemenizin son 1260 gününü (3.5 yıl) sigortalı bir işte çalışarak ödemeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olmanız mümkün. İsteğe bağlı prim ödemenizin mahsuru olmaz.
63 gün prim ödeyip 40 yaşını beklemeniz gerek
Soru: 1975 doğumluyum. 19 Eylül 1983’te SSK’lı oldum. Çalışarak 2357 gün, isteğe bağlı olarak 2190 gün olmak üzere, 4547 gün prim ödemem var. Kesintisiz ödemeye devam ettiğim için, 360 gün daha ödedim. Toplam 4907 gün oldu. Bağ-Kur yazısı gelince Bağ-Kur olarak da 2 aylık birden ödeme tahsil ettiklerinden 60 gün karşılığı olduğunu düşünüyorum. Bu durumda toplam 4967 güne ulaştım. Ne kadar gün ödemeliyim ve ne zaman emekli olurum? Emekli olurken bu durumda SSK’dan mı, Bağ-Kur’dan mı emekli olurum? SSK’dan emekli olamayacaksam isteğe bağlı ödemeyi kesip ne zamandan itibaren çalışmalıyım? Derya YAVAŞ Cevap: SSK’da 20 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 40 yaş şartlarına tabisiniz. 30 Eylül 2008’den beri aralıksız prim ödüyorsanız 31 Ekim 2009 itibarıyla 4937 gün prim ödemeniz vardır. 63 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5000 güne tamamlamanız şartıyla, 2015’te 40 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz. 40 yaşınızı doldurana kadar prim ödemeyi düşünüyorsanız 1 Kasım 2009’dan sonra isteğe bağlı olarak 28 aydan fazla prim ödememeniz gerekir. 28 aydan fazla prim öderseniz son yedi yılda 4/b sigortasına (Bağ-Kur) fazla prim ödemiş olacağınızdan, belirttiğimiz şartlarla emekli olamaz, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olmak durumunda kalırsınız.
Yaş haddinden 59 yaşında emekli olabilirsiniz
Soru: 16 Temmuz 1956 doğumluyum. 1 Ocak 1997’de SSK’lı oldum. 3528 gün prim ödedim. Yaştan ne zaman emekli olabilirim? Hanife HACIOĞLU Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 59 yaş şartlarına tabisiniz. 72 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla 16 Temmuz 2015’te kısmi yaşlılık aylığı (yaş haddinden) ile emekli olabilirsiniz.
Malulen emeklilik için yüzde 60 rapor gerekiyor
Soru: 13 Ocak 1975 doğumluyum. 1 Ekim 1996’da SSK’lı oldum. Ne zaman emekli olabilirim? Malulen ve normal emekli olabilir miyim? Malulen emeklilik için yüzde kaç rapor gerekiyor? Gözlerimden rahatsızım. 3819 gün prim ödemem var. Ali BAŞTÜRK Cevap: 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 1481 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5300 güne tamamlamanız şartıyla, 13 Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz. Malulen emekli olmak için 10 yıl sigorta, 1800 gün prim ve yüzde 60 sağlık kurulu raporu gerekiyor. Yüzde 60 oranında iş gücü kaybı raporu alabilirseniz süre ve prim ödemeniz yeterli olduğundan malulen emekli olabilirsiniz.
