Giriş
Vitiligo hastasından ders veren hareket!
Küçüklüğünden bu yana vitiligo hastası olan Ash Soto, eskiden utandığı izlerini artık bir sanata dönüştürüyor.
Ash Soto'ya 12 yaşında vitiligo hastalığı teşhisi konuldu. Sınıfındaki bir kızın "Çamaşır suyuyla mı yıkandın?" sorusunun ardından küçük yaştan bu yana vücudundaki beyaz lekelerden utanmaya başladı.Küçüklüğünden ergenliğe kadar vitiligo izlerinden rahatsız olup, gizlemeye çalışan Ash Soto şimdi 21 yaşında ve yaptığı şeyle herkese ders verecek gibi duruyor.
Soto öncelikle kimsenin fikrine ya da söylediklerine aldırmayacağına dair kendine bir söz vermiş ve o günden bu yana vücudundaki lekeleri gizlemek yerine tam tersi bunu sanata çevirme kararı almış.
Bugüne kadar vitiligo izlerimin ne kadar güzel olabileceğini hiç düşünmemiştim. Şimdi izlerimi kullanarak birbirinden canlı renkleri vücuduma uyguluyabiliyorum" açıklamasında bulunan Soto, Van Gogh'un "Yıldızlı Geceler" tablosundan tutun dünya haritasına kadar izlerinden muhteşem şeyler ortaya çıkarıyor.
Bundan sonra hiçbir şeyin kendisine engel olmayacağını dile getiren Soto çevresindeki kişilerin artık izlerini kabullendiğini ve vücüdundaki çizimler sayesinde arkadaşlarının lekeleri "havalı" bulduğunu belirtti.
VİTİLİGO NEDİR?
Vitiligo bir cilt hastalığıdır ve pigment kaybından dolayı vücutta oluşan beyaz bölgeler meydana gelmektedir. Vücudun herhangi bir yeri etkilenebileceği gibi vücudun genellikle ön ve arka tarafında oluşmaktadır. En çok etkilenen bölgeler yüz dudaklar eller ayaklar ve genitaldir.
VİTİLİGONUN BELİRTİLERİ VE SEYRİ
Vitiligonun belirtisi deride yanma şeklinde beyaz lekeler olarak görünmektedir. Süt beyaz renginden olmaktadır, bazı olgularda vücudun neredeyse tamamı beyazlamaya uğramaktadır. Hatta vücuttaki kıllarda bile beyazlama görülebilmektedir. Koyu tenli kişilerde rahatlıkla farkedilen bu durum açık tenli kişilerde geç farkedilmektedir.Hastalığın şiddeti ve seyri herkeste aynı değildir. Lekelerin olduğu yerde bazı esmerlikler olabilir. Bunun nedeni hala o bölgede bir miktar pigment olmasıdır.Vitiligolu kişilerde pigment kaybı, hastalık ortaya çıktıktan bir süre sonra durur. Yani pigment miktarı sabit kalır. Sonra tekrar pigment kaybı ortaya çıkabilir ve bu şekilde devam eder.Hastalık ilerler ve hasta eski rengine kavuşamaz. Derinin renginin tamamen değişmesi yani vücudun tek renk olması hastalığın geçtiği anlamına gelmez; Vitiligo devam etmektedir.
VİTİLİGO NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Vitiligonun ortaya çıkış sebebi, deriye rengini veren melanosit hücrelerin azalması sonucu pigment üretilememesidir. Bu hücrelerin niçin azaldığı kesin olarak bilinmese de bazı teoriler üretilmiştir.Genlerde ortaya çıkan bazı bozukluklar, bağışıklık sisteminin bozulması sonucu vücudun melanositleri yıkması, bu hücrelerin kendi kendini yok etmesi gibi nedenler yüzünden melanositlerin azaldığı düşünülmektedir.Ayrıca hastalığın ortaya çıkmasında ya da daha da şiddetlenmesinde etkili olan bazı faktörler vardır. Güneş yanması, stres, bazı hastalıklar ve çarpma gibi faktörler bu hastalıkta etkin rol oynar. Tabii ki kalıtsal faktörleri de unutmamak gerekir. Aile öyküsünde bu hastalığın olması da bir risk faktörüdür.
VİTİLİGO TEDAVİSİ
Vitiligo tedavisinde doktorlar tarafınca uygulanan bazı dikkat edilmesi gereken durumlar vardır. Bu tedavide amaç melanosit hücrelerin çalışmasını normalde döndürmek amacındadır. Bu sebeple bazı ilaç ve kremler kullanılabilmektedir.
Fakat son zamanlarda uygulanan en etkili yöntem lokal ultraviyole B (UVB) ışık tedavisidir. Yeni ve gelişmiş bir yöntemdir. B u ışık tedavisi sadece lekelerin olduğu bölgelere uygulanır. Böylece vücudun diğer bölgelerinin oluşacak yan etkilerden korunması amaçlanır.Bu tedavi için bir kaç seans yeterli olmamaktadır. En az 10 seansta hastalığa cevap alınmaktadır. Bu seanslardan sonra hasta normal yaşamını sürdürebilmektedir. Haftada 2-3 seans uygulanır.
Bunun dışında krem tedavisi uygulanmaktadır. Fakat yüze uygulandığında dikkat edilmesi gerekir. Çeşitli yan etkileri olabilir. Ayrıca bazı ilaçlarla hastalığın ilerlediği durumlarda, lekelerin olmadığı bölgelerin de renginin açılarak, hastanın derisinin görünümü normal hale getirilmeye çalışılır.
Vitiligo hastalarının güneşe dikkat etmesi gerekir. Güneşe çıkarken yüksek koruyucu faktörlere ( en az 15 faktör ) sahip krem kullanılmalıdır. Çünkü vitiligolu kişilerde güneşe karşı savunma mekanizması azalmıştır. Sonuçta ortaya çıkacak güneş yanıkları, hastalığın şiddetlenmesine neden olur.