Giriş
Soru: 5 Temmuz 1958 doğumluyum. 1 Aralık 1995’te SSK’lı oldum. 6050 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? ALİ
Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz: 1) 25 yıl sigorta, 5825 gün prim ve 56 yaş şartına tabi olarak. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 1 Aralık 2020’de emekli olabilirsiniz. Askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişsiniz. Başlangıç tarihinden önce 20 ay askerlik yapmış olmalısınız. Askerliği borçlanırsanız 20 ay erken yani, 1 Nisan 2019’da emekli olmanız mümkün. 2) 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 59 yaş şartına tabi olarak. Bundan sonra prim ödemeseniz de 5 Temmuz 2017’de emekli olabilirsiniz. Bu seçenekte askerlik borçlanmasına gerek yok.
Emekli aylıklarında en büyük sorun EŞİTLER ARASINDAKİ EŞİTSİZLİK
Soru: 8 Mayıs 1964 doğumluyum. 1981’de SSK’lı oldum. 1 Nisan 2011’de 550 gün askerlik borçlanmamı yaparak 5078 günle emekli oldum. 810 lira maaş alıyorum. Benimle aynı şartlarda emekli olanlar daha yüksek maaş alıyor. Ne yapmalıyım? Saim BAŞTAN
Cevap: Sizinle aynı şartlarda olup, farklı aylık alanların olması normal. Bu, yasadan kaynaklanıyor. Son yıllarda sürekli değiştirilen yasalar şartları aynı olmasına karşın farklı tarihlerde emekli olan 6 farklı tutarda aylık alan emekli grubunu doğurdu. - 1 Ocak 1982’den önce emekli olanlar, - 1 Ocak 1982 ile 31 Aralık 1987 arası emekli olanlar, - 1987’de süper emekli olanlar, - 1 Ocak 1988-31 Aralık 1999 arası emekli olanlar, - 1 Ocak 2000- 1 Ekim 2008 arası emekli olanlar, - 1 Ekim 2008’den sonra emekli olanlar farklı tutarda emekli aylığı alıyor. 1 Ekim 2008’den sonra işe başlayan ve 25 yıl sonra sizin şartlarınızla emekli olan sigortalı asgari ücretin yüzde 35’i kadar yaklaşık 350 lira aylık alacak. Emekli olacaklar açısından bugünler daha iyi günler. Bugün için yapılacak bir işlem bulunmuyor. Umarız önümüzdeki dönemde emeklileri mutlu edecek bir düzenleme yapılır.
Ayrılanlar 15 yıldan az memuriyet süresi için emekli ikramiyesi alamıyor
Soru: 1980-1988 arası memur olarak çalıştım. Şu anda sigortalı olarak çalışıyorum. SGK’nın (Sosyal Güvenlik Kurumu) internet sitesinde SSK’lı çalıştığım günler görünüyor. Fakat memur olarak çalıştığım günler görünmüyor. Memuriyetime ait günlerimi nasıl bulabilirim? Emekli olacağım zaman kamudaki hizmetimden dolayı ikramiye alabilecek miyim? AHMET
[[HAFTAYA]]
Cevap: Memur olarak çalışma süreleriniz SGK’nın internet sitesinde görünmez. Hizmet sürelerinizi çalıştığınız kamu kurumundan alabilirsiniz. Kamuda 15 yıldan az hizmetiniz olduğundan, emekli olduğunuzda memuriyet sürelerinize ilişkin ikramiye alamazsınız.
Emekli Sandığı, kendinden emekliaylığıalankızçocuklarına yetim aylığı bağlamaz
Soru: Eşimden yeni ayrıldım. Emekli Sandığı’ndan emekliyim. 2007’de vefat eden babam da Emekli Sandığı emeklisiydi. Babamın maaşını alabilir miyim? EBRU
Cevap: Babınızdan dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alamazsınız. Emekli Sandığı, sandık dışındaki sosyal güvenlik kurumlarından (SSK, Bağ-Kur ve bankaların özel emekli sandıkları) emekli aylığı alan kız çocuklarına babalarından yetim aylığı bağlarken, sandıktan emekli aylığı alan kız çocuklarına bağlamıyor. SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olsaydınız yetim aylığı alabilecektiniz.
SÜPER EMEKLİNİN AYLIĞINDA YÜKSEK TUTARDA İNTİBAK ARTIŞI VAR
Soru: İntibak Yasası’yla süper emeklilerin durumu dikkate alındı mı? Süper emekliler intibak zammı alacak mı? SEDA
Cevap: 1987’de SSK emeklilerine gösterge satın alma imkânı getirildi. O günün parasıyla yaklaşık 5000 liraya yakın para ödeyebilen emekli gösterge satın aldı. Ödenen parayla o tarihte orta halli bir ev alınabiliyordu. Gösterge satın alan emeklilerin emekli aylıklarında üç kata varan artış oldu. Süper emekli olarak adlandırılan bu uygulamadan 63 bin emekli yararlandı.
Ancak kısa bir süre sonra Anayasa Mahkemesi, eşitliğe aykırı bulunarak düzenlemeyi iptal etti ve süper emeklilerin aylıkları donduruldu. Fakat ödedikleri para iade edilmedi. Dönemin siyasileri mağduriyetin giderileceğini açıkladı. Ancak 25 yılı aşkın süre geçmesine karşın herhangi bir düzenleme yapılmadı. Süper emekliler de mağdur oldu. Süper emekliler İntibak Yasası kapsamında. Bu kişiler üst gösterge tablosundan emekli edildiklerinden emekli aylıklarında yüksek tutarda artış olacak.
Emekli aylığı hesabınızın kontrolünü talep edin
Soru: Ağustos 2012’de emekli oldum. 745 lira maaş bağlandı. Maaşımın düşük olduğunu sanıyorum. Bir yanlışlık olabilir mi? HASAN ALİ
Cevap: Sorunuzdan prime esas kazancın alt sınırından prim ödediğiniz ve taban aylık bağlandığı anlaşılıyor. Düşük kazanç tutarı üstünden prim ödeyenlere maalesef bu civarda aylık bağlanıyor. Yanlışlık olduğu kanısındaysanız, SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) yazılı başvuru yapın. Aylığınızın tekrar hesaplanmasını talep edin. Aylığınız hesaplanır ve sonuç size bildirilir.
Emekli aylığını sadece prim sayısı belirlemiyor
Soru: 20 Temmuz 1967 doğumluyum. 5300 gün primim var. Emekli maaşım ne kadar olur? Cengiz BAYAM
Cevap: Sigorta başlangıcı, prim ödenen tarihler, üstünden prim ödenen kazanç tutarı, emekli olunacak tarih, yaş gibi emekli aylığını belirleyen pek çok parametre var. Sadece gün sayısı ile emekli aylığı hesaplanamaz.
