Fiyatları ne olursa olsun vatandaşlar altın almaya devam ediyor. Nakdi olan peşin alırken, cebinde o anda parası olmayanlar kredi kartına sarılıyor. Plastik kartı, simyacı gibi altına dönüştürdüğünü düşünenler, bu nedenle altının sağlayacağı faydadan çok zarar edebiliyor. İşte tüm yönleriyle kartla altın alışverişinin detayları...
Altın, düşse de yükselse de Türk halkı için vazgeçilmez bir metal. Altını bazıları enflasyon riskine karşı bir koruma aracı, bazıları da jeopolitik risk ve ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görüyor. Fonlar ve banka hesapları üzerinden altına yatırım yapılabilirken, fiziki altını tercih edenlerin sayısı da oldukça fazla. Altın alımlarında genelde nakit kullanılsa da son yıllarda kredi kartıyla alım yapanların arttığı görülüyor. Sosyal medyada kartla altın almanın avantajlı olduğunu savunan paylaşımlar da dikkat çekiyor.
400 LİRAYI AŞAN FARK OLUŞUYOR
Altını kuyumcudan nakit almak ile kredi kartıyla almak arasında önemli fiyat farkı bulunuyor. Kuyumcularda küpe, bilezik, kolye gibi kuyum sınıfına giren altınlara yasal mevzuat gereği 3 taksit imkanı var. Ancak bu tür altınların hem ayarı düşük (14-18 ayar gibi) hem de al-sat fiyat farkı daha fazla. Dolayısıyla altın yatırımcısı daha çok 24 ayar gram veya çeyrek altın talep ediyor. Ancak külçe ve cumhuriyet altınlarının alımında taksit yok. Kartla alımlarda tek çekim yapılıyor. Kuyumcudan gram altın alındığında yüzde 10’a varan komisyon ekleniyor. Yani dün itibarıyla fiyatı 2 bin 400 lira olan gram altının kartla kuyumcuda fiyatı 2 bin 600 liraya çıkıyor. Yine aynı altını örneğin; İstanbul Altın Rafinerisi’nin (İAR) resmi satış sitesi ‘gramaltin. com’dan 2 bin 740 liraya, ‘nadirgold.com’dan 2 bin 793 liraya alabiliyorsunuz. Arada 400 liraya varan fark söz konusu. Dolayısıyla altında ani bir artış beklenmiyorsa kart altın almak pek avantajlı gibi durmuyor.
BUNLAR AKLINIZDA OLSUN!
* Altın fiyatları sürekli olarak değişir. Almadan önce piyasa fiyatlarını araştırın ve güncel değerleri kontrol edin. Anlık fiyat değişimlerine karşı dikkatli olun.
Mevduat faizlerindeki yüksek seyir, parasını değerlendirmek isteyenler için önemli bir yatırım fırsatı sunuyor. Ekonomi yönetiminin aldığı kararlarla enflasyonda düşüş beklentisi artarken, TL mevduatta ‘uzun vade’ daha cazip hale geliyor. Bankacılık sektörü yetkilileri de bu noktaya dikkat çekiyor. Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, “Şu anda bence 6 ay (182 gün) en avantajlı vade. Çünkü 182 güne kadar olan periyotta bu yüksek faizlerin devam edeceği ancak 182 günden sonra artık bir daha bu yüksek faiz oranlarının bulunamayacağı bir döneme gireceğiz” dedi.
Merkez Bankası’nın faizi yüzde 8.5’tan yüzde 50’ye çıkarması, TL’ye geçişi desteklemeye yönelik adımları sonrası mevduat faizleri yüzde 60’lara kadar ulaştı. Döviz dönüşümlü kur korumalı mevduatını (KKM), TL mevduata çevirmek isteyenlere ise yüzde 68 civarı faiz teklif eden bankalar bulunuyor. Hem bu yüksek faizlerin etkisiyle hem de dövizde para girişiyle birlikte sağlanan stabiliteyle TL varlıklara ilgi son dönemde oldukça arttı. Şu anki ortam parasını faizde değerlendirmek isteyenler için bulunmaz fırsatlar sunuyor.
182 GÜN SONRA BU ORANLAR OLMAZ
Faizdeki fırsatı banka yöneticileri de teyit ediyor. Üstelik uzun vadeli mevduat yatırımının daha avantajlı olduğunu vurguluyor. Bu konuda en dikkat çekici açıklama Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran’dan geldi. Bankanın ‘81 İlde 81 Orman Projesi’ hakkında dün yapılan basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Aran, “Şu anda bence 6 ay (182 gün) mevduatta en avantajlı vade. Çünkü 182 güne kadar olan periyotta bu yüksek faizlerin devam edeceği ancak 182 günden sonra artık bir daha bu yüksek faiz oranlarının bulunamayacağı bir döneme gireceğiz” dedi.
YILLIK YÜZDE 53-60 ARASINDA DEĞİŞİYOR
Enflasyonda öngörülen düşüşlerle birlikte, faizlerde de ibrenin aşağı dönebileceğine işaret eden Aran, şu bilgileri verdi: “Bizim müşterilerimize verdiğimiz mevduat faizinin en düşüğü yüzde 53’ten başlıyor, yüzde 60’a kadar çıkıyor. Merkez Bankası’nın hedef sistematiğinden dolayı bu hedefi tutturan bankalar, o hafta için mevduat faizini düşürebiliyor. Faizler haftalık değişebiliyor. O sırada da hedefi tutturamayan bankalara doğru (daha yüksek faiz sunduğu için) bir kayış oluyor. Dolayısıyla tasarruf sahipleri yüzde 53-60 bandındaki mevduat faizinden şu anda yararlanabiliyor.”
STOPAJ AVANTAJI DA TEŞVİK EDİYOR
Çimento, teknolojiyle birleşince klasik formunun çok ötesine geçti. Dünya çimento üretiminde söz sahibi olan Türkiye, bu noktada başı çeken ülkelerden. İnovatif ürünleriyle en çok dikkat çeken yerli şirket ise Sabancı Topluluğu çatısı altındaki Çimsa. Hem gri, hem de beyaz çimento üreten şirketin son yatırımı ‘kalsiyum alüminat çimento’ (CAC) alanında oldu. Mersin’de 1.5 milyar lira yatırımla 16 ayda devreye alınan tesisle şirket, dünyada CAC üreten ilk 3 şirketten biri haline geldi.
1 AY YERİNE 6 SAATTE DAHA DAYANIKLI
CAC, ısıya dayanıklı, yüksek performans ve dayanım gösteren özel bir çimento. ABD’de yer altındaki kanalizasyon borularının ömrünü uzatmak için kullanılıyor. Normal bir çimentoyla yapılan beton kanalizasyon borularının ömrü 20 yılken, CAC uygulandığında ömrü 100 yıla çıkıyor. Maden sahalarının duvarlarında da kullanılan CAC, gri çimentonun bir ayda kazandığı dayanıma 6 saatte ulaşıyor. Yüksek sıcaklığa dayanıklı olduğu için 1500 dereceye kadar bozulmuyor. Japonya’da dünyanın en kaliteli çeliği, fırınlarında CAC kullanarak üretiliyor.
İHRACATTA 8 KAT FAZLA KAZANÇ
Özetle CAC, hem teknolojik ve stratejik bir malzeme hem de ihracat birim değeri daha yüksek. Bir torba gri çimento x birim fiyata satılırken, beyaz çimento 3x birime, tamamına yakını ihraç edilen CAC da 8x birime satılıyor. Tesisin devreye girmesi nedeniyle Sabancı Topluluğu’nun üst yöneticileri, Çimsa Mersin Fabrikası’nda basın mensuplarıyla bir araya geldi. Burada açıklama yapan Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper, “Dünyadaki malzeme devriminin öncülerinden biri olacağız” diye konuştu.
ODAĞINDA MALZEME DEVRİMİ VAR
“Türkiye’yi geleceğe taşıyacak sıçramayı yapacaksak, dünyadaki malzeme devrimine seyirci kalamayız” diyen Alper, sözlerine şöyle devam etti: “Bu devrimin ateşini biz yakmalıyız. Teknoloji gücümüzü, geleceğin malzemelerini yaratmak için kullanmalıyız. Yeni ekonominin tüm kurallarına göre topluluğumuz yeniden yapılandırıldı. Çimsa’yı, Akçansa’yı ya da Sabancı Building Solutions’ı, sadece çimento üreticisi olarak konumlamıyoruz. Şirketlerimiz, ileri malzeme teknolojileri ve dijital teknolojiler alanında aktif araştırmalar yapan multidisipliner yapılar.”
Genç iş insanları Türkiye’nin geleceğini inşa etmek için atağa kalktı. Bu anlamda 1000’den fazla üyesiyle, 7 kıtada faaliyetlerine hız veren Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) dikkat çekiyor. Üye yaş ortalaması 35 olan derneğin üyeleri, dünyanın en önde gelen genç iş insanlarıyla yakın işbirliği yaparak hem ülkemizin ekonomi elçisi oluyor hem de yeni yatırımlara kapı açıyor. Genç iş insanlarının potansiyelini ve faaliyetlerini TÜGİAD Başkanı Gürkan Yıldırım anlattı...
İş dünyasının temsilcileri yurtdışında Türkiye’nin elçileri gibi faaliyet gösteriyor. Özellikle genç iş insanlarının temsilcileri gelecekte şekillenecek ilişkiler için kilit role sahip. Bu noktada temelleri merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın telkinleriyle 1986 atılan Türkiye Genç İş İnsanları Derneği’nin (TÜGİAD) son dönemdeki faaliyetleri dikkat çekiyor. Dernek, dünya çapında kendi üyeleri gibi bulunduğu ülkenin en seçkin ve önde gelen genç iş insanlarıyla önemli temaslara bulunarak ekonomik işbirliğinin daha çok artmasını ve Türkiye’nin uluslararası arenada elinin güçlenmesini sağlıyor.
KITALARI AŞAN TİCARİ HAMLE
Geçtiğimiz günlerde TÜGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan Yıldırım’la bir araya geldik ve faaliyetleri hakkına bilgi aldık. Türkiye genelinde 420’si asil ve diğerleri onursal üye olmak üzere 1000’i aşkın üyeleri olduğunu belirten Yıldırım, “Üyelerimiz 60’tan fazla sektörde (inşaat, otomotiv, gıda...) ülke ekonomisine 600 binin üzerinde istihdam sağlıyor. Üyelerimiz dünya çapında 100’den fazla ülkeye ihracat yaparak, yıllık 35 milyar dolar ihracat ile toplamda 70 milyar dolara ulaşan bir ticaret hacmine ulaşma başarısını gösterdi. Avrupa’dan ABD’ye, Türki Cumhuriyetlerden Uzak Doğu ve Ortadoğu’ya kadar ihracat yapıyoruz” dedi.
G20 VE AVRUPA’DA TEMSİLİYET
Derneğin uluslararası alandaki faaliyetlerine dikkat çeken Yıldırım, şu bilgileri paylaştı: “G20 ülkelerinin gençlik örgütlerinin yer aldığı ‘G20 Genç Girişimciler İttifakı’nda (G20 YEA) ülkemizi temsil eden tek sivil toplum kuruluşu olan TÜGİAD, aynı zamanda Avrupa’nın en güçlü iki konfederasyonundan birisinde başkan, diğerinde ise başkan yardımcısı olarak yer alıyor. Bunlardan Brüksel’de 1998 yılında kurulan Avrupa Genç Girişimciler Konfederasyonu (YES For Europe), Avrupa’nın en büyük ve en dinamik genç girişimciler birliğidir. Genç girişimcilerin AB içerisindeki en gür sesi ve destekçisidir.”
AB ÜYELIK SÜRECINE DE KATKI
Alışveriş yaparken en çok tercih ettiğimiz ödeme aracı kredi kartı. Nakdi unutturan, hayatımızın vazgeçilmezi haline gelen kartlar, bazılarına göre tüketimi teşvik ediyor. Ancak kredi kartını usulüne uygun olarak kullananların bunu kazanca çevirdiği de bir gerçek. Peki kredi kartını nasıl kazanca dönüştürebiliriz? Hangi hatalar tamiri zor hasarlar bırakır? Kart kullanırken nelere dikkat etmeliyiz? İşte yanıtları...
Türkiye’de toplam kredi kartı sayısı 120 milyonu aştı. Banka müşteri sayısı baz alındığında cepte ortalama 2 kredi kartı var. Bireylerin kredi kartı harcamaları nisan itibarıyla 1.3 trilyon lirayı aştı. Geçen yıl aynı dönemde bu tutar 603 milyar liraydı. Hem fiyat artışları, hem talebin öne çekilmesi, hem de taksit avantajı kredi kartı kullanımını artırdı. Bu yüzden kredi kartının tasarrufa engel olduğu yönünde çok fazla görüş dile getiriliyor. Bu, kısmen doğru olsa da kredi kartının sağladığı avantajlar göz ardı edilemez. Gelin kart avantajlarını ve dezavantajlarını masaya yatıralım. Son kararı siz verin.
40 GÜNE KADAR VADE İMKANI SUNUYOR
Kredi kartı limiti, kişinin kredi notuna ve gelirine göre belirlenen bir kredi türüdür. Hesap kesimi 30 günde bir gerçekleşir. Dönem sonu borcunun ödenmesi için ise hesap kesim tarihinden itibaren 10 gün süre tanınır. Örneğin; 5 Nisan’da hesap kesildiyse son ödeme günü 15 Nisan olur. Dolayısıyla ekstre kesim tarihinde kartla alışveriş yapanlar 40 gün süre kazanmış olur. Bir başka ifadeyle cepten çıkacak nakit 40 gün daha sizde kalır.
TAKSİT ÖNEMLİ KOLAYLIK
İhtiyaç olan bir ürün pahalıysa ve cebinizde onu tek seferde ödeyecek nakdiniz de yoksa kredi kartı imdadınıza yetişir. 3, 6, 12... Beyaz eşya, teknolojik ürünler, trafik sigortası, kasko, tatil... Harcama yapılan sektöre ve ürüne göre değişen taksit sayıları böyle enflasyonist bir ortamda büyük avantaj sağlar. Örneğin; 6 ay önce 30 bin liralık bir ürünü 6 taksitle almışsanız ve bugün o ürün 45 bin liraya çıktıysa kazancınız hiç de azımsanamaz. Taksit illüzyonu nedeniyle sürekli harcama isteğinin oluşması ise hesapları alt-üst eder.
SON GÜN HESABI YAPANLAR ARTIDA
TL mevduata uygulanan stopaj (vergi kesintisi) oranları yükseltildi. Böylece 6 aya kadar vadeli hesaplarda stopaj oranı yüzde 5’ten yüzde 7.5’e, 1 yıla kadar olan vadeli hesaplarda ise yüzde 3’ten yüzde 5’e çıktı. Türk Lirası yatırım fonlarından elde edilen gelirlerdeki stopaj oranı da yüzde 7.5 olarak belirlendi.
Merkez Bankası’nın faiz artırımları ve Türk Lirası’na (TL) geçişi desteklemeye yönelik adımlarıyla mevduat faizleri son dönemde yüzde 60’lara ulaşmıştı. Hatta bazı bankalar, döviz dönüşümlü kur korumalı mevduatlardan (KKM), TL mevduata dönenlere ise yüzde 68 oranında faiz teklif ediyordu. Bu yüksek kazanç nedeniyle tasarruf sahiplerinin TL mevduat yatırımlarında da hızlı bir artış oldu. Merkez Bankası’nın verilerine göre; özellikle 9-19 Nisan tarihleri arasında bireylerin TL vadeli mevduatlarındaki para 155 milyar lira artarak 7 trilyon 179 milyar liraya yükseldi.
UZUN VADEYİ TEŞVİK EDİYOR
Özetle son dönemde faizin cazibesiyle TL’ye geçiş hızlandı. TL vadeli mevduatlardan elde edilen faiz kazancından, vadenin süresine göre belli oranlarda stopaj yani vergi kesiliyordu. Bu oran, vade 6 ay veya daha az ise yüzde 5; 6 aydan uzun ve 1 yıl veya daha kısa ise yüzde 3; 1 yıldan uzunsa yüzde 0 (sıfır) olarak uygulanıyordu. Bu oranlar 30 Nisan 2024 tarihine kadar geçerliydi. Sürenin dolmasıyla birlikte yeni düzenleme yapıldı. Resmi Gazete’de yer alan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre; 6 aya kadar (6 ay dahil) vadelerde yüzde 7.5; 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadelerde yüzde 5, bir yıldan uzun vadede yüzde 2.5 olarak uygulanacak.
31 TEMMUZ’A KADAR GEÇERLİ
Yeni oranlar ne zaman geçerli olacak?
Milli bayrak taşıyıcı Türk Hava Yolları (THY), Airbus ve Rolls Royce ile uçak ve motor parçalarının Türkiye’de üretilmesi konusunda tarihi bir işbirliğine imza attı. THY’nin küresel havacılık sahnesindeki konumunu güçlendiren bu işbirliğinin, Türk havacılık ekosistemine de yaklaşık 20 milyar dolar katkı sağlaması bekleniyor.
Türk Hava Yolları (THY), geçtiğimiz günlerde uçak üreticisi Fransız Airbus ile kesin ve opsiyonlu olmak üzere 355 uçağın alımı konusunda anlaşmaya varıldığını duyurmuştu. Bu yeni nesil uçakların bazılarında enerji verimliliği sunan Rolls Royce motorları kullanılacak. Yedeklerle birlikte Rolls-Royce’tan alınacak toplam motor sayısı 550’yi bulacak. Bu tarihi siparişler kapsamında dün THY’nin İstanbul’daki genel merkezinde düzenlenen törende, önemli bir işbirliğine de imza atıldı. Türk havacılık ve savunma endüstrisine 20 milyar dolarlık katkı sağlaması beklenen işbirliği kapsamında alınacak motor ve uçak parçalarının bir kısmının Türkiye’de üretileceği açıklandı.
15 YILLIK DÖNEMİ KAPSIYOR
Törende konuşan THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, projenin 15 yıllık bir dönemi kapsadığını belirterek, bu stratejik hamlenin THY’nin küresel havacılık sahnesindeki konumunu güçlendireceğini ve aynı zamanda Türkiye’nin havacılık ve savunma endüstrisindeki gelişimine de önemli katkı sağlayacağını vurguladı. Airbus’ın halihazırda Türkiye’deki 45’ten fazla tedarikçiden ürün ve hizmet aldığını aktaran Bolat, “Bu kapsamda oluşan yıllık iş hacmi 500 milyon dolardan fazladır. 2009’dan bu yana devam eden program kapsamında da Türk havacılık ekosistemine 4 milyar doları aşan katkı sağladık. Yeni işbirliği firmaların teknik kabiliyetini artıracak” diye konuştu.
235 TANE DAHA SATIN ALACAK
THY’nin 2003’te 65 olan uçak sayısının 2023 sonunda 440’a çıktığını söyleyen Bolat, 2033 yılında ise 800 uçağı aşmayı planladıklarını ifade etti. 10 yıllık stratejik planlarına dikkat çeken Ahmet Bolat, şunları söyledi: “300 civarında olan dar gövde uçak sayımızı 550’ye, 120 olan geniş gövde uçak sayımızı da 230 civarına çıkarmayı, 24 olan kargo uçak sayımızı da 44’e çıkarmayı öngördük. Buna bağlı olarak da 600 uçak alımı için üreticilerle görüşmelere başladık. Airbus ile kesin ve opsiyonlu olmak üzere 355 uçağın anlaşmasını tamamladık. Geriye 235 uçak kaldı. Bu konuda hem Airbus hem de Boeing’le müzakere halindeyiz. Boeing’deki üretim sıkıntıları ve kalite problemi sürüyor. Karar verirken acele etmeyeceğiz.”
Mevduat faizleri bayram tatilinden sonra bir miktar daha yükseldi. Şu anda piyasada yüzde 55-56 faiz bulmak mümkün. Özellikle 92 gün vadeli hesaplara verilen faiz 2-3 puan daha yüksek. Nakdi olanların, vade sonu gelenlerin daha yüksek faiz alabilmek için bankalarıyla pazarlık yapmasında da fayda var. Çünkü 1 puan yüksek faizin getirisi hiç de az değil. Peki hangi güncel faiz ve vadede ne kadar getiri sağlanır? Sizin için hesapladık...
TUTARA GÖRE KADEMELİ
Merkez Bankası’nın faiz artırımları ve TL’ye geçişi desteklemeye yönelik adımlarıyla mevduat faizleri artmaya devam ediyor. Gelinen noktada yüzde 60’a yaklaşan faizler konuşuluyor. Fakat her bankanın aynı faiz oranını vermediğini belirtmek gerekiyor. Bazı bankalar internetten ya da mobil bankacılık üzerinden hesap (e-vadeli) açılsa dahi yüzde 40 civarı faiz öneriyor. Yatırılan tutara ve vadeye göre faizler kademeli olarak artıyor.
‘HOŞ GELDİN’ ORANLARI UÇTU
İlk 5 büyük bankanın internet sitesini incelediğimizde 1.000 lira ila 100 bin lira arasındaki birikim için ödenen faiz 32 gün vadede yüzde 40’tan başlıyor ve yüzde 52’yi buluyor. 92 gün vadede ise bu tutarlar için yüzde 54 oranında faiz veren bankalar var. Yeni müşteri olarak açılan hesaplarda ise faiz (hoş geldin faizi) yüzde 58’i buluyor. Bu noktada vadeli mevduat yatırımcısının uyanık olması gerekiyor. Çünkü aynı parayla daha çok kazanç sağlamak mümkün.
SABİT BANKA ALIŞKANLIĞINDAN KURTULUN
Yüksek faiz alternatiflerine rağmen halen yıllardır tasarruflarını aynı bankada tutanlar oldukça fazla. Aynı vadede daha fazla kazanç elde etmek istiyorsanız paranızı farklı bankalara taşımaktan çekinmeyin. EFT maliyetinden başka bir masrafınız olmaz. Paranızı taşımak istemiyorsanız, bankanızla ‘daha yüksek faiz veren var’ diyerek pazarlık yapmanızda fayda var. Bu hamlelerde bulunmazsanız size verilen faizle yetinmek zorunda kalırsınız.
Giriş
