Giriş
Soru: 6 Haziran 1962 doğumluyum. 1 Aralık 1985 ile 16 Mayıs 1987 arasında SSK’ya 133 gün prim ödedim. 6 Ocak 1992 ile 31 Ocak 2005 arasında 13 yıl 25 gün (4705 gün) Bağ-Kur’a prim ödedim. 1 Şubat 2005 ile 30 Ağustos 2009 arasında 1150 gün de SSK’ya prim ödedim. Ayrıca 6 Temmuz 1983 ile 7 Mart 1985 arasında 20 ay (600 gün) yaptığım askerlik süremi Bağ-Kur’a borçlandım. Bedelini 30 Aralık 1999’da ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin ÖZÇELİK Cevap: 110 gün daha sigortalı çalışarak 2005’te tekrar sigortalı olduğunuz tarihten itibaren prim ödemeniz olan 1150 günü 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 110 günden sonra prim ödemeseniz de 6 Haziran 2010’da emekli olabilirsiniz.
18 ay askerlik borçlanması için 3992 lira ödemeniz gerek
Soru: 1 Ocak 1986’da SSK’lı oldum. 7150 gün prim ödedim. Emekliliğimi öne çekmek için askerliğimi ödemek istiyorum. 15 Aralık 1983 ile 4 Mayıs 1985 arasında 18 ay askerlik yaptım. Eğer askerliği borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? Ne kadar ödeme yapmam gerekir? Süleyman YILDIZ Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan borçlanma, başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 48 yaşınızı dolduruyorsanız istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Yıl sonuna kadar başvuru yapmanız halinde, 18 ay askerlik süresi için ödeyeceğiniz bedel 3992 liradır. Yıl başında asgari ücret artacağından, bu tutar da artar. Elinizi çabuk tutun.
Mahkumiyetten dolayı prim iadesi yapılmaz
Soru: 15 Ekim 1992’de sigortam başladı. 2017’de 58 yaşında emekli olacağım. Sigortalı olmadan önce, 14 yaşında 3 yıl hüküm giymiştim. Bu durumda geri ödeme yapılır mı? Halil Y. SEVEN Cevap: Sorunuzdaki geri ödeme ibarenizden ne kastettiğinizi anlayamadık. Şayet, mahkumiyetinizden dolayı prim iadesi yapılıp yapılamayacağını soruyorsanız, prim iadesi yapılmaz. Geri ödeme derken, başlangıç tarihinizin geri gidip gitmeyeceğini soruyorsanız, mahkumiyetten dolayı başlangıç da geri gitmez. Ancak, askerliğinizi borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz askerlik süreniz (20 ay kabul edilmiştir) kadar geri gider ve 5525 gün prim ödemiş olmak şartıyla 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 1 Şubat 2016’da emekli olabilirsiniz.
Ayrılan eşlerin birlikte yaşadığı tespit edilirse aylıklar geri istenir
Soru: Eşinden ayrılıp, ölen babasından yetim maaşı alan bir kadın, 8-9 yıl sonra yeniden eski eşiyle evleniyor. SGK’ya maaşının kesilmesi ve çeyiz parası için başvuruda bulunuyor. Başvuru sonucunda eve gelen memurlar, ifadelerini alıp, karı koca ayrı iken de ikametlerinin aynı adres olduğundan çeyiz parası alınamayacağını ve alınmış maaşların da faiziyle geri istenebileceğini söyleyip gidiyor. Fakat ayrılık döneminde ikametleri ayrı da olsa, boşandıklarını belli etmemeye özen gösterdiklerinde aynı evi farklı zamanlarda kullandılar. Kadın evini yapılması için müteahhide verip, başka eve çıkınca, eski eşle tekrar evlilik olmuş. Kadın kendi rızası ile dilekçe verip maaşını kestirmiş. Bu durumda geçmişe yönelik maaşların faiziyle geri alımı söz konusu olabilir mi? Gülçin GELEN Cevap: Anne veya babasından yetim aylığı bağlatmak için eşinden boşanan ve aylık bağlattıktan sonra eşiyle aynı evde yaşadığı tespit edilenlerin, yetim aylığı kesilir ve ödenen aylıklar kanuni faiziyle birlikte geri alınır. Sorunuzdan aylık alırken bir tespit yapılmadığı, ancak nikah yapılıp evlendikten ve yetim aylığı kestirildikten sonra, tespit yapıldığı anlaşılıyor. Normalde, yetim aylığı kestirildikten sonra geçmişe yönelik bir tespitle aylıkların istenmemesi gerekir. Ancak eşlerin verdiği ifade de önemli. ‘...biz ayrıldık ama aynı evde yaşayarak evliliğimizi devam ettirdik...’ gibi somut ifadeler verilmişse, doğal olarak ödenen aylıklar geri istenebilir. Bunun dışında ödenen aylıklar istense bile, iş mahkemesine dava açılarak, yargı yoluyla aylıklar ödenmeyebilir. Çünkü, aylık alırken eşlerin birlikte yaşadıklarına dair bir tespit yok.
Varlık Barışı’nda sermaye artırımı Damga Vergisi’ne tabi değil
Soru: Varlık Barışı’ndan yararlanmak için beyanda bulunduk. Beyan ettiğimiz varlık tutarı kadar sermaye artışı yapmamız gerekiyormuş. Sermaye artışında Türk Ticaret Kanunu’ndaki prosedüre uyulacak mı? Sermaye artışında Damga Vergisi ödememiz gerekiyor mu? Bahri Cevap: Varlık Barışı kapsamında beyan edilen varlıklar, öncelikle beyan edilen değerler üstünden şirketin yasal defterlerine kaydedilecek. Beyan edilen varlıklar aktif hesaplar arasına alınırken, karşılığında pasifte bir fon hesabı oluşturulacak. Beyan tarihinden itibaren 6 ay içinde de sermayeye eklenecek. Sermaye artırımı işlemleri için Türk Ticaret Kanunu’ndaki prosedüre uyulması gerek. Ancak, sermaye artırım işlemlerinde Damga Vergisi ödemeyeceksiniz. Bunun için yapmanız gereken, Varlık Barışı beyanınıza ilişkin beyannameyi verdikten sonra, ilgili vergi dairesinden 5811 sayılı Kanun kapsamında şirket adına beyan edilerek özel fon hesabına alınan tutarın sermaye artırımında kullanılacağı ve bu çerçevede Damga Vergisi aranılmayacağı hususunda bir yazı alarak, bu belgeyi ilgili müdürlüğe ibraz etmekten ibarettir.
Konut kira geliri istisnası toplam gelire uygulanır
Soru: Birden fazla konuttan kira geliri elde edilmesi halinde, konut kira geliri her konut kirası için ayrı ayrı mı uygulanacak? Yoksa toplam kira gelirine bir kez mi uygulanacak? Salih TEPEGÖL Cevap: Bir kişinin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, konut kira geliri istisnası konut için ayrı ayrı değil, kira gelirlerinin toplamına uygulanır. 2009’da 3 konuttan kira geliri elde eden birinin, kira gelirlerinin toplamından 2600 lira istisna tutarı düşülür ve kalan kira geliri beyan edilir.
Askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz
Soru: 2 Mart 1965 doğumluyum. 20 Mayıs 1988’de Bağ-Kur’lu oldum. Hâlâ aktif Bağ-Kur’luyum. İnternetten baktım 5 yıl 2 ay sonra emekli olabilirmişim. Askerliği borçlansam, emekliliğimi öne alabilir miyim? Harun AKTÜRK Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla 2 Mart 2015’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi (18 ay kabul edilmiştir) Bağ-Kur başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, borçlanmanız halinde prim ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 2 Mart 2014’te emekli olabilirsiniz.
