Giriş
Soru: 2010’da kıdem tazminatının tavan tutarı kaç lira oldu? 2010’da vergilendirilmeden ödenecek olan kıdem tazminatının en yüksek tutarı kaç liradır? Haydar NİGAR Cevap: Kıdem tazminatının tavan tutarı 1 Ocak 2010’dan itibaren 2.427.03 liraya yükseldi. 2010 yılının ilk altı ayında bir yıl için vergilendirilmeden çalışana ödenecek olan kıdem tazminatı tutarı 2.427.03 liradır. Örneğin, Nisan 2010’da emekli olan 25 yıl çalışan birine vergiye tabi tutulmadan ödenecek olan kıdem tazminatı tutarı 60.675.75 liradır. Bu tutardan Gelir Vergisi kesilmeyecek. Sadece binde 6.6 oranında Damga Vergisi’ne tabi tutulacak. Her yıl için ödenen ve tutarı 2.427.03 lirayı aşan kıdem tazminatı tutarının 2.427.03 lirayı aşan kısmı Gelir Vergisi’ne tabi tutulacak. Memur maaş katsayısına göre belirlendiğinden 1 Temmuz 2010’dan itibaren kıdem tazminatının tavan tutarı yeniden belirlenecek.
Çalışana yapılan kuru gıda yardımının ücret gibi vergilendirilmesi gerek
Soru: Şirketimizce yılda iki-üç kere çalışanlara yaptığımız kuru gıda yardımlarının ve çalışanlara çay molalarında çayın yanında verdiğimiz kraker, kek, bisküvi gibi gıda maddelerini ücret gibi vergilendirmediğimiz gerekçesiyle, vergi incelemesi sonucunda, matrah farkı bulundu. Vergi ve ceza, kesilme sürecinde. Çalışanlara çoğu şirketin yaptığı gibi bizim de yaptığımız kuru gıda yardımı ve gün içinde çay yanında verdiğimiz kraker, bisküvi gibi yiyecek maddelerini vergiye tabi tutmamız gerekiyor mu? Gerekiyorsa, vergi ve cezaya dava açabilir miyiz? Şule EREM Cevap: Şirketinizde çalışan personele yaptığınız kuru gıda yardımları, çalışanlara ayni olarak sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğundan aynen ücret gibi vergilendirildikten sonra gider yazmanız gerekiyordu. Bu açıdan yapılan incelemede bulunan matrah farkı doğru. Ancak, gün içinde personele çay saatlerinde çayın yanında verilen kraker, bisküvi gibi yiyecek maddelerini ücret gibi vergilendirmeden direkt gider yazabilirsiniz. Tabi bu harcamalarınızın işiniz ve çalışan sayınızla mütenasip olması koşuluyla. Vergi incelemesinde kuru gıda nedeniyle bulunan matrah farkı doğru, çay yanında personele verilen bisküvi gibi yiyecek maddeleri nedeniyle bulunan matrah farkı yanlış. Bu açıdan yargı yolundan problemi idari aşamada çözmenizde yarar var. İdare ile uzlaşarak orta yolu bulmanız mümkün.
Türkiye’de ikamet vergi yok etmeyen isteğe bağlı sigortalı olamaz
Soru: Yurtdışında yaşayan ancak Türk vatandaşı olan kız kardeşim, Türkiye’den emekli olmak istiyor. Bunun için SGK’ya dışarıdan prim yatırabiliyor muyuz? Kendisinin Türkiye’de hizmet süresi bulunmamakta. Konuyla ilgili bilgi edinmek istiyorum. Duygu AKGUL Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödeyecek olanlara Türkiye’de ikamet şartı getirildi. Türkiye’de ikamet koşulunun tek istisnasını, aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen müteahhit firmaların Türkiye’den çalıştırmak için götürdükleri işçiler oluşturmaktadır. Türkiye’de ikamet etmeyen kız kardeşinizin, dışarıdan isteğe bağlı olarak prim ödeyerek emekli olması mümkün değil.
Prim ödemenizi 5150 güne tamamlamanız gerek
Soru: 1965 doğumluyum. 1 Ekim 1982’de SSK’lı oldum. 1447 günüm doldu (askerlik hariç). 18 ay da askerlik yaptım. Bu doğrultuda kaç gün prim yatırıp emekli olabilirim? Erhan ILDIR Cevap: Sigorta başlangıç tarihiniz oldukça eski olmasına karşın, çok az prim ödemişsiniz. Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5150 gün prim ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 3703 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5150 güne tamamlamanız gerekiyor.
3600 günle 56 veya 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emeklisiniz
Soru: 1 Ocak 1989’da SSK’lı oldum. 3 Kasım 2009’a kadar 2111 gün prim ödedim. Doğum borçlanmasına müracaat ettim. 941 gün borçlanma bedeli ödeyeceğim. 3600 veya 5000 iş gününe göre ne zaman emekli olabilirim? Ayşe YAŞAR Cevap: Doğum tarihinizi bildirmediğinizden ne zaman emekli olacağınızı hesaplayamıyor, ancak emekli olma şartlarınızı bildiriyoruz. 20 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum borçlanmasından sonra 2248 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 548 gün daha prim ödeyerek, 3052 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı 23 Mayıs 2011 ve öncesi bir tarihte dolduruyorsanız 56 yaşınızı, sonrası bir tarihte dolduruyorsanız 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte de emekli olmanız mümkün.
Bağ-Kur’dan dul aylığı alan Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilir
Soru: Bağ-Kur emeklisi babam vefat etti. Kayınvalidem, Bağ-Kur’dan dul aylığı için müracaat etti. Aylık bağlanmasını bekliyoruz. Kayınvalidemin 1990’da vefat eden, Emekli Sandığı emeklisi olan babasından dolayı da Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı bağlatabilir miyiz? Ş.YÜKSEL Cevap: Kayınvalideniz Emekli Sandığı mensubu değil ve Emekli Sandığı’ndan kendi çalışmasından dolayı gelir ve aylık almıyorsa, eşinden dolayı Bağ-Kur’dan dul aylığı alırken, babasından dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilir.
Boşluğunuz yoksa Ocak 2011’de emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Ocak 1966 doğumluyum. 15 Şubat 1988’de SSK’lı oldum. 15 Şubat 1993’te öğretmen oldum. 1994 ve 1995’te 10 ay ücretsiz izin aldım. Hizmetimi birleştirdim. Hangi tarihte emekli olabilirim? Filiz TATAR Cevap: SSK’ya ne kadar prim ödediğinizi belirtmemişsiniz. Sorunuzu, sigortalı olarak çalışmaya başladığınız 15 Şubat 1988’den itibaren memur olduğunuz tarihe kadar aralıksız prim ödediğiniz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. 20 yıl fiili hizmet süresi ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. 20 yıldan fazla fiili hizmet süreniz olduğundan, 1 Ocak 2011’de emekli olabilirsiniz (Şayet SSK’ya belirttiğimiz kadar prim ödemeniz yoksa, prim ödeme gün sayınızı bildirerek sorunuzu tekrar gönderin).
