Giriş
Soru: Annem 1968 doğumlu. 1998’de SSK’lı oldu. 13 yıllık prim ödemesi bulunuyor. Ne zaman emekli olabilir? Eren ÖRS
Cevap: Anneniz 20 yıl sigorta, 5975 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabi. Anneniz 13 yıl prim ödemişse 4680 gün primi var demektir. 1220 gün daha prim ödeyerek, primini 5900 güne tamamlaması şartıyla, 2023’te 55 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca anneniz bundan sonra prim ödemese de 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak, 58 yaşınızı dolduracağı tarihte yaş haddinden emekli olabilir.
[[HAFTAYA]]
ANAYASA MAHKEMESİ MEMURLARIN HAYALLERİNİ YIKTI
Soru: 2002 yılında SSK’dan emekli oldum. Ancak 1977 ile 1999 arasında 12 yıl memurluk yaptım. Memuriyetten kendi isteğimle ayrıldım. Emekli ikramiyesi alamadım. Dava açsam emekli ikramiyesi alabilir miyim? Benim durumumda olanlar için Anayasa Mahkemesi‘nde dava açılmıştı. Sonuçlandı mı? A. DEMİR
Cevap: Sizin durumunuzda olanlara emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan yasa hükmünü Anayasa Mahkemesi, Anayasa’ya aykırı bularak iki kere iptal etti. Ancak, her iptalden sonra ikramiye ödenmemesi için yasal düzenleme yapıldı. Nitekim son olarak 26 Ocak 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6270 sayılı yasa ile emekli ikramiyesine ilişkin olan 5334 sayılı Yasa’nın 89’uncu maddesinde yapılan değişiklikle, emekli ikramiyesi ödenmesi işçilerin kıdem tazminatı ile ilişkilendirildi. Yapılan düzenlemeye göre; 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesi hükmünce, kıdem tazminatını hak edecek şekilde memurluktan ayrılan ve daha sonra SSK veya Bağ-Kur’lu çalışarak emekli olanlara, memurluk sürelerine ilişkin emekli ikramiyesi ödenecek. Ancak, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesine göre; kendi isteği ile ayrılanlara kıdem tazminatı sadece, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ve 15 yıl sigorta ile 3600 gün prim ödemesi olanlara ödeniyor. Bu, 15 yıldan az memuriyet süresi olanlara emekli ikramiyesi ödenmeyeceği anlamına geliyor. Yapılan düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne yapılan iptal başvurusu, 8 Kasım 2012 tarih ve 2012/33 kararıyla reddedildi. Emekli ikramiyesinin, kıdem tazminatı şartlarıyla ödenmesi Anayasa’ya uygun bulundu. Bu karar, memurluk süresi 15 yıldan az olduğundan, emekli ikramiyesi alamayan milyonlarca eski memurun da hayallerini söndürdü.
Babanız 25 yıl süre 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi
Soru: Babam 3 Mart 1989’da SSK’lı oldu. Ne zaman emekli olabilir? Özge CANERİK
Cevap: Babanız 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi. 25 yıllık sigorta süresini dolduracağı 3 Mart 2014’ten sonra olmak üzere, 5450 gün prim ödemiş olması şartıyla, 51 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
Babanız 480 gün askerlik borçlanmasıyla 10 Kasım 2012’de emekli olabilir
Soru: Babam 10 Kasım 1964 doğumlu. 16 Eylül 1986’dan beri SSK’lı. 7800 gün primi var. Kaç gün askerlik borçlanması yatırması gerekiyor? Yıl sonunu beklemesinin bir faydası olur mu? Dilara YILDIR
Cevap: Babanızın hangi tarihte ve ne kadar süre askerlik yaptığını belirtmemişsiniz. Sorunuzu babanızın sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yaptığı varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Babanız askerlik süresinin 480 gününü borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi 480 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan, 10 Kasım 2012’de emekli olabilir. Yıl sonunu beklemesinin faydası olmaz. Kasım içinde emeklilik talebinde bulunursa, 1 Aralık 2012’den itibaren emekli aylığı bağlanır.
250 gün askerlik borçlanması yaşı 51’den 50’ye düşürür
Soru: 1 Şubat 1966 doğumluyum. 1 Şubat 1989’da SSK’lı oldum. 8240 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin Emre KESKİN
Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 1 Şubat 2017’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız (öyle olduğu anlaşılıyor), askerlik sürenizin 250 gününü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 250 gün geri gider ve 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan, 1 Şubat 2016’da emekli olabilirsiniz.
Doğum borçlanmasını sigortalı çalışırken yapmalısınız
Soru: 1956 doğumluyum. 1976’da SSK’lı oldum. 815 gün prim ödedim. 1400 gün doğum hakkımı yatırırsam ne zaman emekli olabilirim? Zeynep SEYREK
Cevap: 8 Eylül 1999 itibarıyla 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğunuzdan eski yasa şartlarıyla emekli olacaksınız. Eski yasaya göre; yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum borçlanması yaparak 1440 gün kazanırsanız priminiz 2290 güne yükselir. Borçlanmadan sonra 1310 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum borçlanmasını sigortalı çalışarak yapmanız şartıyla, 80 gün sigortalı çalışarak, 41 ay da (1230 gün) isteğe bağlı yoluyla prim ödemenizi 3600 güne tamamlayabilirsiniz. İsteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kur’a sayıldığından belirttiğimiz şartlarla emekli olmak için isteğe bağlıya 41 aydan fazla prim ödememelisiniz. Aksi takdirde belirttiğimiz şartlarla emekli olamaz, en az 5400 gün prim ödeyerek Bağ-Kur’dan emekli olmak durumunda kalabilirsiniz. Doğum borçlanması ile kazanılan günler, borçlanma tarihindeki sigorta statüsüne sayıldığından, doğum borçlanmasını sigortalı çalışırken yapmaya özellikle dikkat etmelisiniz.
